Mart/2020’de Yıllık Beyanname Verilmesi Gereken Gelirler Nelerdir?

193 sayılı Gelir Vergisi Kanununda, yedi gelir unsurundan oluşan gelirin toplanması ve beyanı ilkesi benimsenmiş olup; mükellefler, yedi gelir unsuruna ilişkin olarak bir takvim yılı içinde elde ettikleri kazanç ve iratları için aksine hüküm olmadıkça yıllık beyanname verirler.

Mükellefler, 2019 yılında elde ettikleri ve beyanı gereken yedi gelir unsuruna ilişkin gelir toplamını 1-31 Mart/2020 ayında Yıllık Gelir Vergisi Beyannamesi ile beyan edeceklerdir.

Mükellefler tarafından beyanı gereken gelirlerin yıllık beyannamede toplanması zorunludur. Tacirler, çiftçiler ve serbest meslek erbabı ticari, zirai ve mesleki faaliyetlerinden dolayı kazanç temin etmemiş olsalar bile yıllık beyanname verirler. Aynı şekilde, şirketlerin faaliyet ve tasfiye dönemlerine ait olmak üzere kollektif şirket ortakları ile komanditeler de beyanname vermek zorundadırlar.

Beyana tabi gelirlerin yıllık beyannamede toplanması ilkesi benimsenmekle beraber, bu genel ilkenin aksine gelir unsuruna ilişkin olarak bazı kazanç ve iratlar gelirin toplanması ve beyanı ilkesinin dışında tutulmuştur.

Tam mükellefler tarafından 2019 yılında elde edilen aşağıdaki gelirler için (istisna hadleri içinde kalan kısımları hariç) yıllık beyanname verilmesi gerekmektedir.

• Gerçek usulde vergilendirilen ticari, zirai ve mesleki kazançlar,
• 2019 yılında 5.400 TL’lik mesken istisna tutarını aşan mesken kira geliri,
• 2019 yılında 14.800 TL’yi aşan değer artış kazançları,
• 2019 yılında 33.000 TL’yi aşan arızi kazançlar,
• 2019 yılında tevkif suretiyle vergilendirilmemiş ücretler,
• Birden fazla işverenden alınan ve birden sonraki işverenden alınanların toplamı 2019 yılında 40.000 TL’yi aşan tevkif suretiyle vergilendirilmiş ücretler,
• Tevkif suretiyle vergilendirilmiş ve toplamı 2019 yılında 40.000 TL’yi aşan gayrimenkul sermaye iratları (işyeri kira geliri),
• Tevkif suretiyle vergilendirilmiş ve toplamı 2019 yılında 40.000 TL’yi aşan ücret, gayrimenkul ve menkul sermaye iratları,
• Tam mükellef kurumların idare meclisi başkan ve üyelerine verilen kar paylarının yarısı gelir vergisinden istisna olup, istisna sonrası kalan tutarın 40.000 TL’yi aşması,
• Tam mükellef kurumlardan elde edilen iştirak hisselerinden doğan kazançların yarısı gelir vergisinden istisna olup, istisna sonrası kalan tutarın 40.000 TL’yi aşması,
• 2019 yılında 2.200 TL’lik tutarı aşan tevkifata ve istisnaya tabi olmayan menkul sermaye iratları (Kıyı bankacılığından elde edilen faiz gelirleri ve her çeşit alacak faizleri gibi),
• 2019 yılında 2.200 TL’lik tutarı aşan tevkifata ve istisnaya tabi olmayan gayrimenkul sermaye iratları (basit usulde ticari kazanç sahiplerinden elde edilen kira geliri gibi).

193 sayılı GVK’nın 86. maddesinde yıllık beyannameye dahil edilmeyecek gelirler belirtilmiştir. Tam mükellef gerçek kişiler tarafından 2019 yılında elde edilen aşağıdaki gelirler için yıllık beyanname verilmeyecektir.

• Gerçek usulde vergilendirilmeyen zirai kazançlar (tevkifat usulüne tabi olan),
• GVK’nın geçici 67. maddesi kapsamında vergi kesintisine tabi tutulmuş olan; mevduat faizleri, Özel Finans Kurumlarınca kar ve zarara katılma hesabı karşılığında ödenen kar payları ve repo kazançları,
• 1/1/2006 tarihinden önce ihraç edilmiş olan ve 193 sayılı GVK’nın 75/5 numaralı bendinde sayılanher nevi tahvil ve Hazine bonosu faizleri ile Toplu Konut İdaresi ve Özelleştirme İdaresince çıkarılan menkul kıymetlerden sağlanan gelirler (indirim oranının birden büyük olması dolayısıyla beyan edilmeyecektir),
• Tüzel kişiliği haiz emekli sandıkları, yardım sandıkları ile emeklilik ve sigorta şirketleri tarafından ayrılmalar nedeniyle yapılan ödemelerin ve bireysel emeklilik sisteminden ayrılanlara yapılan ödemelerin içerdiği irat tutarları,
• Kurumlar vergisi mükelleflerince 31.12.1998 ve daha önceki tarihlerde sona eren hesap dönemlerinde elde edilen kazançların dağıtımı halin de gerçek kişilerce elde edilen kar payları,
• Kurumların karlarını sermayeye eklemek suretiyle gerçekleştirdikleri kar dağıtım işlemlerinde gerçek kişi ortaklarca elde edilen kar payları,
• Kazanç ve iratların istisna hadleri içinde kalan kısmı (5.400 TL’lik mesken istisnası, 14.800 TL’lik değer artış ve 33.000 TL’lik arızi kazanç istisnası, telif kazançları istisnası gibi),
• Toplamı 2.200 TL’yi aşmayan, tevkifata ve istisna uygulamasına konu olmayan menkul ve gayrimenkul sermaye iratları,
• 2019 yılında tutarı ne olursa olsun tek işverenden alınmış ve tevkif suretiyle vergilendirilmiş ücretler,
• 2019 yılında birden fazla işverenden alınan ve birden sonraki işverenden alınanların toplamı 40.000 TL’yi aşmayan tevkif suretiyle vergilendirilmiş ücretler,
• Tevkif suretiyle vergilendirilmiş ve toplamı 40.000 TL’yi aşmayan ücret, gayrimenkul ve menkul sermaye iratları.

Yukarıda yer alan ve hiçbir şekilde beyan edilmeyecek olan söz konusu kazanç ve iratlar, diğer gelirler dolayısıyla yıllık beyanname verilmesi durumunda dahi yıllık beyannameye dahil edilmeyecektir.

Ayrıca, GVK’nın 86/2. maddesinde yer alan hüküm gereğince dar mükellefler; tamamı Türkiye'de tevkif suretiyle vergilendirilmiş olan ücretler, serbest meslek kazançları, menkul ve gayrimenkul sermaye iratları ile diğer kazanç ve iratlar için yıllık beyanname vermeyecekler ve diğer gelirleri için beyanname vermeleri halinde de bu gelirlerini beyannameye dahil etmeyeceklerdir.