Küresel Mutluluk Raporu yayınlandı
On yıl önce ilk kez Birleşmiş Milletler (BM) tarafından aşina olmadığımız bir rapor yayınlandı: Dünya Mutluluk Raporu (WHR). Her yıl 20 Mart günü, Uluslararası Mutluluk Günü olarak kabul görmekte olup; BM tarafından rapor ilgili günde kamuoyuna duyurulmaktadır.
Ankete dayalı olan Dünya Mutluluk Raporu, Amerikan şirketi olan Gallup tarafından hazırlanıyor. Mutluluğun ölçümü konusunda ise temelde altı temel faktör ele alınıyor. Bu faktörler; sosyal destek, gelir, sağlık, özgürlük, cömertlik ve yolsuzluk şeklinde karşımıza çıkıyor.
Tüm dünyanın karşı karşıya kaldığı ve bir şok olarak kabul edebileceğimiz COVID-19 döneminde dünya mutluluğu, pandemi öncesi döneme kıyasla oldukça dirençli olduğu kaydedilmiş. Ülke sıralamasında ise bu seneki raporda da dikkat çeken ilk detay Finlandiya’nın üst üste altı yıl boyunca dünyanın en mutlu ülkesi olması oldu. Öte yandan, savaştan zarar gören Afganistan ve Lübnan en mutsuz iki ülke olmaya devam etti. Türkiye ise geçen seneye kıyasla 6 basamak yükselerek 106. sırada olduğu görülüyor (Şekil 1).
| Şekil 1: Üç yıllık ortalamaya göre Ülkelerin Mutluluk Sıralaması 2020-2022* | ||
| Sıra | Ülke | Skor |
| 1 | Finlandiya | 7,8 |
| 2 | Danimarka | 7,5 |
| 3 | İzlanda | 7,5 |
| 4 | İsrail | 7,4 |
| 5 | İsveç | 7,3 |
| 15 | Amerika | 6,8 |
| 100 | Fas | 4,9 |
| 106 | Türkiye | 4,6 |
Kaynak: World Happiness Report, ss.34.
Dünyada son yıllarda ekonomik büyümenin tek göstergesinin gayrisafi yurt içi hasıla (GSYH) olmaması gerektiğine ilişkin tartışmalar dönmekte. Bilhassa bir ülkedeki sosyal, ekonomik, kültürel ve politik alanlarda yaşanan değişim ve gelişmelerin insan hayatını “daha iyi” noktaya taşıması ve insanların yaşam standartlarını iyileştirmesi toplumda daha mutlu bireyler meydana getirecektir. Bahis konusu mutlu bireyler ve beraberinde mutlu toplumlar, ekonomik kalkınmayı da teşvik eden itici unsurlarından biri haline gelecektir. Gün geçtikçe artan mutluluk çalışmaları sayesinde mutluluğun nasıl ölçülmesi gerektiğine ilişkin fikir birliğinde artış sağlanıyor. Bu fikir birliği, beraberinde ulusal mutluluğun hükümetler için nihai hedef haline gelmesi beklenen bir çıktıdır. Bilindiği üzere hükümetler seçim dönemlerinde halkına her zamankinden daha cömert davranıp kamu harcamaları üzerinde bir artış gerçekleştirirler. Bahis konusu bu artış hükümetler cephesinde bir dönem daha seçim kazanma güdüsü ile kabul görürken seçmen açısından da mevcut ekonomik durumlarını daha iyi bir seviyeye taşıma içgüdüsüyle makul görülebilir. Bu sebeple birçok hükümetin, mutluluğu arttırıcı kamu politikalarını nasıl uygulayacağı konusunda istekli davrandığı görülmektedir.
Bahis konusu raporda, bir toplumun yalnızca mutluluğunun değil sefalet görünümünün de önemli olduğunun altı çizilmiş. Özellikle sefaleti ve düşük yaşam doyumunu önlemek adına hükümetlerin yanı sıra uluslararası kuruluşlara ve sivil toplum kuruluşlarına (STK) da büyük sorumluluk düşmekte. Bu noktada Birleşmiş Milletler İnsan Hakları Evrensel Beyannamesi'ndeki (UDHR) haklar gibi haklar oluşturulması, gelecek nesillerin mutluluğunu sağlamak için ise refah ve çevre politikası boyutlarını birlikte ele almak üzere Sürdürülebilir Kalkınma Hedefleri (SKH'LER) genişletilmesi önem arz ediyor.
Mutluluğu pozitif yönde etkileyen unsurların bahsedildiği raporda; sosyal destek, yardımseverlik ve özgecilik (diğerkâmlık, alturizm) olumlu yönleri ele alınmış. Özellikle erdem konusunun altı çizilerek, yapılan araştırmalar sonucunda erdemli olmanın insanların kendilerini daha iyi hissettirildiği sonucuna ulaşılmış. Ele alınan bir diğer konu ise beklentilerle gerçekleşen arasında oluşan farka verilen Mutluluk Açığı (Happiness Gap) olmuştur. Bahis konusu farkın kapanması ve mutluluğun dağılımının önemsenmesi durumunda sefaletin de giderilerek daha mutlu bireylerin olabileceği belirtiliyor.
Son söz: Aristoteles’ten günümüze hemen herkesin ulaşmak istediği nihai bir hedef olan mutluluk, günümüz sürdürebilir kalkınma hedeflerine ulaşmada yardımcı olacak bir alan olmaya devam ediyor…