İnşaat maliyetleri, konut fiyatları ve konut satışlarında son durum
2023 yılı Nisan ayında, genel inşaat maliyetleri aylık bazda yüzde 1, yıllık bazda yüzde 53 oranında artış göstermiştir. İnşaat malzeme fiyatları yıllık bazda yüzde 39,8, işçilik maliyeti ise 2022 yılı Temmuz ve 2023 Ocak ayındaki asgari ücret artışlarının etkisiyle yüzde 102,7 oranında artmıştır. 2023 Nisan ayı itibariyle yıllık ortalama artış ise, genel inşaat maliyetlerinde yüzde 88,4, malzeme fiyatlarında yüzde 88,7, işçilik giderlerinde ise yüzde 87,5 olarak gerçekleşmiştir.
2023 Nisan ayında ikamet amaçlı bina inşaat maliyetlerinde yıllık artış yüzde 55,49 iken, yeni konut fiyatlarındaki artış yüzde 122,77 olmuştur. 2020 yılında ivme kazanan yeni konut fiyatlarındaki artış, 2021 ve 2022 yıllarında daha da hız kazanmıştır. Yeni konut fiyatları, inşaat maliyetlerindeki artış yanı sıra, yabancıların konut alımları ve negatif reel faizlerin etkisiyle yatırım amaçlı konut talebinin yükselmesi sonucunda da artış göstermiştir.
Yeni konut fiyatları 2023 Ocak-Nisan döneminde yüzde 32,1 oranında yükselmiştir. İkamet amaçlı bina inşa maliyetleri ise, bu dönemde yüzde 22,2 yükselmiştir. Şubat ayında yaşanan deprem felaketinin yol açtığı iç göç hareketi nedeniyle bazı illerde konut fiyatlarında aşırı yükseliş olduğu görülmektedir. Yeni konut fiyatları yıllık bazda reel olarak Nisan ayında yüzde 55 oranında yükselmiştir.
2021 yılı Eylül ayında başlayan TCMB politika faizi indirim süreci konut kredi faizlerini fazla etkilememesine karşın, mevduat faizlerinde düşüşe ve döviz kurlarında yükselişe neden olmuştur. Bu ortamda konut fiyatları yükselirken, konut satışları da 2021 Eylül-Aralık döneminde yüzde 45,3 artmıştır. Türk lirasının hızlı değer kaybetmesinin etkisiyle, inşaat maliyetleri ve yabancılara konut satışlarının artması yanı sıra negatif reel faizler yatırım amaçlı konut alım talebini de yükseltmiş ve konut fiyatlarını artırmıştır. 2022 yılı ilk yarısında yüzde 31,4 oranında yükselen konut satışları, konut fiyatlarındaki artışın sürmesi nedeniyle, yılın ikinci yarısında olumsuz etkilenmiş ve yüzde 19,1 oranında gerilemiştir. Konut satışlarındaki gerileme 2023 Ocak-Mayıs döneminde de devam etmiştir. Bu dönemde ipotekli satışlar yüzde 16,7, ilk el satışlar yüzde 11,3, toplam satışlar ise yüzde 16,3 oranında düşüş göstermiştir.
İnşaat Maliyetleri, Konut Fiyatları, Konut Satışları, Faiz Oranları ve TÜFE (NİSAN)
| Nisan Ayı İtibariyle Yıllık % Değişim | ||||
| 2020 | 2021 | 2022 | 2023 | |
| İkamet Amaçlı Binalar İnşaat Maliyet Endeksi | 8,07 | 34,03 | 101,67 | 55,49 |
| Yeni Konutlar Fiyat Endeksi (YKFE) (2017=100) | 19,87 | 35,65 | 131,14 | 122,77 |
| İpotekli Konut Satışları | -23,92 | 2,49 | 82,88 | -32,04 |
| Konut Kredi Faiz Oranı (Akım, %) | 11,72 | 18,13 | 18,20 | 18,59 |
| TÜFE | 10,94 | 17,14 | 69,97 | 43,68 |
| Reel Yeni Konutlar Fiyat Endeksi (TÜFE’ye Göre) | 8,06 | 15,81 | 35,99 | 55,04 |
Kaynak: TÜİK-TCMB ve kendi hesaplamalarımız.
