Yeni Mevduat Sistemi Tanzim Satışı Anımsatıyor
20 Aralıkta gerçekleşen Kabine Toplantısı'nın ardından Cumhurbaşkanı Erdoğan yaptığı açıklamada, kurdaki yükselişten kaynaklanan kaygılarını gidermek isteyen vatandaşlara yeni bir finansal alternatif sunulacağını duyurmuştu.
Açıklamanın ardından güne 16,50’den başlayıp akşam saatlerinde 18,36 seviyelerine ulaşan dolar/TL’de, Türk lirası gün içinde değer kaybedip gece doların 12,27 seviyelerine gerilemesiyle değer kazandı.
Dövize endeksli Türk lirası mevduatları ile ilgili yeni düzenlemelerin ayrıntıları Hazine ve Maliye Bakanlığı'ndan yapılan duyuruda, "Birikimlerini TL mevduat olarak değerlendirenlerin kurlardaki oynaklık karşısında mağdur olmaması için "Kur Korumalı TL Vadeli Mevduat" devreye alındı. Hesaplar 3, 6, 9 ve 12 ay vadelerle açılabilecek. Minimum faiz oranı TCMB Politika Faiz Oranı olarak uygulanacak. Sisteme her banka katılabilecek." ifadeleriyle netleştirildi.
Tarih tekerrür mü edecek!
Gelecek Partisi Genel Başkan Yardımcısı Kerim Rota, yeni mevduat sistemine benzer bir uygulamanın “dövize çevrilebilir mevduat” adıyla 1967-1977 arasındaki 10 yılda yurt dışındaki işçi dövizleri ve şirketlerin döviz gelirleri için uygulandığını fakat devalüasyonlar olunca Hazine’nin o dönem için büyük bir rakam olan 2,5 milyar dolar zararla bu uygulamaya son verdiğini ifade etti.
Kur korumalı TL vadeli mevduat olarak sunulan finansal alternatif ilk etapta döviz kurlarında düşüş meydana getirse de uzun vadede nelerle karşılaşılacağı, mevduat sahiplerine ödenecek kur farkının hazinede yaratacağı bütçe açığı soruları tarih tekerrür mü edecek sorularına neden oluyor.
Tanzim satışlara benzer mi?
Yeni mevduat sistemi, döviz kurlarındaki artıştan endişelen mevduat sahiplerine ve vatandaşın TL’de kalmasına teşvik amacıyla uygulanan bu finansal sistem, 2019 yılında gıda fiyatlarındaki artışlara önlem almak suretiyle hükümetin açmış olduğu tanzim satış noktalarını akıllar getiriyor.
Hükümetin 2019 yerel seçimleri öncesinde kurduğu tanzim satışlarla İstanbul büyükşehir belediyesi zarara uğradı.
İstanbul’daki İBB'ye bağlı BELTUR şirketi üstlendiği Tanzim satışın kayıtlarına ilişkin özet bilanço;
| Meyve ve sebze satışı | 69.673.071 TL |
| Satıştan elde edilen kâr | 4.533.852 TL |
| Personel, enerji, vergi, yatırım gideri, amortisman ve çeşitli masraflar | 8.634.864 TL |
| Net zarar | 4.101.010 TL |
Ayrıca tanzimde çalışmak üzere 497 işçi alındı. Ağustosta işten çıkarılan 172 işçiye 363.289 TL tazminat ödendi. Yerel seçim kampanyası olan tanzim satışın faturası belediyeye kesildi.
Yeni mevduat sisteminin sonuçlarını ilerleyen günlerde göreceğiz. Uygulanan politikalar, alınan kararlar erken seçimin habercisi olabilir mi? sorularını da gündeme getiriyor? Eğer öyleyse sırada ne var? EYT mi? Bekleyip göreceğiz.
1-https://www.hmb.gov.tr/haberler/basin-aciklamasi-i-21-12-2021
2-https://www.sozcu.com.tr/2021/ekonomi/dolarda-tarihi-dususe-neden-olan-dovize-endeksli-mevduat-ne-ekonomistler-anlatti-6838794/
3-https://halktv.com.tr/makale/ankaradaki-tanzimde-alim-fiyati-altinda-satis-yapmislar-zarar-5-milyon-tl-650641