Vergi, Maliye, Ekonomi, Sosyal Güvenlik, Ticaret Hukuku Hakkındaki Herşey

Vergi

Bülent TAŞNazmi KARYAĞDI
Bülent TAŞ/ Nazmi KARYAĞDI
1763OKUNMA

Ön Ödemeli Mobil Telefon Abonelerine ÖİV İadesi Başlıyor

VERGİALGI internet sitesini takip edenler hatırlayacaklardır. Sitemizde Eylül ayında yayımlanan yazımızda “Ön Ödemeli Mobil Telefon Aboneleri İnternet İçin Neden Daha Fazla Vergi Ödüyorlar?” sorusunu sormuştuk. Özel İletişim Vergisini baştan %25 oranında ödeyen ön ödemeli abonelerin neden %5 oranında vergi ödemediğini veya fazla ödediği vergiyi neden iade alamadığını gündeme getirmiştik.

İsterseniz ön ödemeli mobil telefon abonelerine Özel İletişim Vergisi (ÖİV) iadesi nereden doğuyor kısaca hatırlatalım.

1 Mart 2009’da yürürlüğe giren bir yasal değişiklik sonucunda (5838 sayılı Kanun);

Bu tarihe kadar mobil haberleşme hizmetlerinin tamamı ayrım gözetilmeksizin %25 oranında ÖİV’ye tabi tutulurken bu tarihten itibaren ile kablolu, kablosuz ve mobil internet servis sağlayıcılığı hizmeti ÖİV oranı % 5 e indirildi.

Ayrıca ses ve mobil internet hizmetlerinin birlikte veya birbiriyle bağlantılı olarak verilmesi halinde, her hizmetin tabi olduğu oran üzerinden vergilendirileceği yeni düzenlemede açık bir şekilde ifade edilmişti.

Sabit hatlar üzerinden internet hizmetlerinden yararlanan aboneler, faturalı mobil telefon aboneleri ile tablet veya dizüstü bilgisayar üzerinden sadece mobil internet hizmeti alan aboneler %20’lik vergi indiriminden yararlanarak %5 ÖİV uygulamasına hemen geçtiler.

Ancak ön ödemeli mobil aboneleri hatlarına TL yüklettiklerinde hep %25 oranında ÖİV ödemeye devam ettiler. Yüklettikleri bedelin tamamını mobil internette kullansalar bile üzerlerindeki vergi yükü %5 yerine %25 olarak uygulanmaya devam etti.

Uygulama farklılığı kamuoyunda rahatsızlığa yol açmış ve 2014 yılında yani oran değişikliğinden 5 yıl sonra konunun yeni bir Kanun düzenlemesi ile çözüme bağlanması gündeme gelmişti.

1 Mart 2014 tarihinde yürürlüğe giren Kanunla (6518 sayılı Kanun) ile ön ödemeli hatlara yapılan yüklemelerin farklı oranlara tabi hizmetlerde kullanılması hâlinde fazla tahsil edilen vergiyi kullanıcıya ödenmesi koşuluyla mükellefe iade ettirmeye Maliye Bakanlığı yetkili kılındı.

Bize göre; aslında Maliye Bakanlığı tüm vergi kanunlarında olduğu gibi Gider Vergileri Kanununda düzenlenen özel iletişim vergisi uygulaması bakımından da yetkiye sahipti. İndirilmiş bir vergi oranı uygulanabiliyorsa otomatik olarak uygulanır.

Eğer uygulanamıyorsa standart oran üzerinden vergi hesaplanıp mükellef tarafından ödenir ve Maliye Bakanlığı da konuyu inceleyerek fazladan ödenen vergiyi iade edebilirdi.

Ancak beş yıl geçtikten sonra bir kanun çıkararak Maliye Bakanlığını yetkilendirmek gereksiz olduğu kadar sonuç da doğuran bir işlem olmadı.

Netice itibariyle; 2016’ya girerken toplam mobil abonelerinin %51,8’ini oluşturan ön ödemeli mobil aboneleri, aradan geçen yedi yıla rağmen indirimden yararlanamamış durumdaydılar.

Nisan ayında Maliye Bakanlığı’nca (Gelir İdaresi Başkanlığı) iade süreci belirlendi

Bu belirsizlik, Maliye Bakanlığı’nca (Gelir İdaresi Başkanlığı) 5 Nisan 2016’da Resmi Gazete’de yayımlanan Genel Tebliğ (14 Seri No.lu) ile açıklığa kavuşturuldu.

Tebliğ ile getirilen düzenlemeleri şöyle sıralayabiliriz:

  • Ön ödemeli hatlara yüklemeler için satışta ödenmiş olan %25 ÖİV’nin, yüklemelerin diğer haberleşme hizmetlerinin yanı sıra internet erişim hizmeti için de kullanılması halinde fazla ödenmiş olan vergiyi operatörler birer aylık dönemler itibariyle hesaplayıp, hesaplama yapılan dönemi takip eden ayın sonuna kadar abonelere bildirerek iade edecekler.
  • Aboneler, söz konusu verginin hatlarına yükleme yapılması suretiyle iadesini tercih edebileceği gibi nakden iade edilmesini de tercih edebilecekler.
  • İade işlemine ilişkin olarak ilk kez yapılacak tercihin sonraki dönemlerde yapılacak yüklemelerde de geçerli olmasını talep etmek mümkün. Bu durumda, abonelerin ÖİV iadesi yöntemine ilişkin tercih değişikliği talebi olmadığı sürece abonelere tercihlerinin yeniden sorulmasına gerek bulunmuyor.
  • Abonelerin hatlarını kapattırmaları veya operatör değiştirmeleri durumunda iade işlemi, fazla vergiyi tahsil etmiş olan operatör tarafından nakit olarak yapılacak.
  • Abonelerin iadeyi nakit olarak almak yerine hatlarına yükleme yapılmasını tercih etmeleri, fazla ödenen vergiyi nakit olarak iade alıp hatlarına kendilerinin yükleme yapması niteliğinde olduğundan, bu durumda yükleme yapılan bedel üzerinden mobil elektronik haberleşme işletmecilerince, ön ödemeli hatlara yapılan yüklemeler için gerçekleştirilen satışlarda olduğu gibi ÖİV ve KDV hesaplanacak.

İadelerde belge düzeni

Sayıları milyonları bulan ön ödemeli mobil abonelere operatörlerce yapılacak iade işlemlerinde VUK uyarınca nasıl bir belge düzeni uygulanacağı yazımızın kaleme alındığı tarih itibariyle henüz netleşmemişti. Ancak Gelir İdaresi milyonlarca kişiyi ilgilendiren bu konuyu pratik, kolay ve vergi ve belge güvenliğini sağlayıcı yönde bir Tebliğ hazırlığı içindeydi.

Gelir İdaresinin sektörle yaptığı toplantılarda gündeme gelen banka yoluyla abonelerin hesaplarına yapılacak iadelerde, her bir aboneye gider pusulası imzalattırmak yerine banka dekontunun VUK uyarınca ispat edici belge olarak kabul edilmesi, vatandaşların ve operatörlerin yükünü oldukça hafifletecek.

Operatörler aboneye iade ettiği tutarı Hazineden nasıl alacak?

Mobil elektronik haberleşme işletmecilerinin, abonelere yaptıkları iadelerden doğan nakden veya mahsuben iade talepleri vergi inceleme raporu veya yeminli mali müşavir tasdik raporuna göre yerine getirilecek.

Gelir İdaresince geçtiğimiz yıl açıklanan Tebliğ taslağında sadece vergi inceleme raporu yoluyla inceleme yapılması öngörülürken yayımlanan Tebliğde YMM tasdik raporu da iade için geçerli hale geldi.

Yeri gelmişken Eylül 2015’te VERGİALGI’da yayımlanan makalemizde bizim de bu alternatifi önerdiğimizi belirtelim.

İşletmeciler, abonelere iade yapıldıktan sonra en erken iade yapılan ayı takip eden aydan itibaren Devletten iade talebinde bulunabilecekler.

Abonelere iade edilen tutarlar işletmecilerin talebi üzerine nakden veya kendi vergi borçlarına mahsuben iade şeklinde aktarılabilecek.

Hangi tarihten itibaren yapılan kullanımlara ait ÖİV iade edilecek?

5 Nisan 2016 tarihinde yayınlanan 14 seri no.lu ÖİV Genel Tebliğinin 10. maddesinde Tebliğin yayımı tarihinden itibaren yürürlüğe gireceği belirlenmiş durumda.

Bunun anlamı; ancak 5 Nisan 2016’dan sonraki dönemler için fazladan ödenmiş olan ÖİV’nin abonelere iade edilmesi mümkün olacak.

Geçen yıl yayınladığımız makalemizde; normalde iade sürecini vergi oranının indirildiği 2009 yılından itibaren başlatmak gerektiğini ancak çeşitli çevrelerce iade döneminin son kanun değişikliğinden itibaren yani 1 Mart 2014 ten itibaren olacağının da ileri sürülebileceğini ifade etmiştik.

Ancak son durumda abonelerin 5 Nisan 2016’dan itibaren yaptığı mobil internet kullanımlarından kaynaklanan verginin kendilerine iadesinin sözkonusu olacağı ortaya çıkmaktadır.

(NOT: Tahmini iade tutarlarını içeren hesaplama için VERGİALGI’da 6.9.2015 tarihinde yayımlanan “Ön Ödemeli Mobil Telefon Aboneleri İnternet İçin Neden Daha Fazla Vergi Ödüyorlar?” başlıklı yazımıza bakılabilir.)

Yorumlarınızı Bize Yazınız

Soru Sor