Vergi Mükellefi Olmadan İnternet Üzerinden Satış Yapılabilmesi Artık Mümkün
Yeni Korona Virüs (Covid-19) salgını sonrası kısıtlı sokağa çıkma dönemi ve salgın riski nedeniyle evden dışarı çıkmanın tehlikeli olduğu şu dönemde İnstagram, Facebook gibi sosyal medya platformları ya da online satış sitelerinden alışveriş deneyiminin hiç olmadığı kadar arttığı günlere şahitlik ediyoruz.
Böyle bir ortamda başta ev hanımları olmak üzere küçük esnafın desteklenmesi açısından çok önemli bir vergi avantajı olan “evlerde el emeği ile üretilen ürünlerin imali ve satışı” kapsamındaki gelir vergisi muafiyetinin bilinmesi faydalı olacaktır.
2019 yılında 7162 sayılı kanun aracılığıyla Gelir Vergisi Kanunu (GVK) madde 9/6. bendine yapılan çok önemli bir ekleme sonrasında, artık evlerinde belirli şartlar dahilinde imal ettikleri ürünleri elektronik ortamda satanların da gelir vergisi muafiyetinden faydalanması sağlanmıştır.
GVK Madde 9/6’ya Göre Gelir Vergisi Muafiyetinin Kapsamı Nedir?
Gelir Vergisi Kanunu 9 uncu maddesinin birinci fıkrasının (6) numaralı bendi “Evlerde kullanılan dikiş, nakış, mutfak robotu, ütü ve benzeri makine ve aletler hariç olmak üzere, muharrik kuvvet kullanmamak ve dışarıdan işçi almamak şartıyla; oturdukları evlerde imal ettikleri havlu, örtü, çarşaf, çorap, halı, kilim, dokuma mamûlleri, kırpıntı deriden üretilen mamûller, örgü, dantel, her nevi nakış işleri ve turistik eşya, hasır, sepet, süpürge, paspas, fırça, yapma çiçek, pul, payet, boncuk işleme, tığ örgü işleri, ip ve urganları, tarhana, erişte, mantı gibi ürünleri işyeri açmaksızın veya yıl içinde gerçekleştirilen satış tutarı, ilgili yıl için geçerli olan asgari ücretin yıllık brüt tutarından fazla olmamak üzere, internet ve benzeri elektronik ortamlar üzerinden satanlar. Bu ürünlerin, pazar takibi suretiyle satılması ile ticarî, ziraî veya meslekî faaliyetleri dolayısıyla gelir ve kurumlar vergisi mükellefi olanların düzenledikleri hariç olmak üzere; düzenlenen kermes, festival, panayır ile kamu kurum ve kuruluşlarınca geçici olarak belirlenen yerlerde satılması muaflıktan faydalanmaya engel değildir.” şeklinde düzenlenerek, ilgili madde kapsamına girenlerin gelir vergisinden muaf oldukları hüküm altına alınmıştır.
Gelir Vergisi Muafiyeti Kapsamına Giren Ürünler Nelerdir?
GVK 9 uncu maddesinin birinci fıkrasının (6) numaralı bendi kapsamında “Havlu, örtü, çarşaf, çorap, halı, kilim, dokuma mamûlleri, kırpıntı deriden üretilen mamûller, örgü, dantel, her nevi nakış işleri ve turistik eşya, hasır, sepet, süpürge, paspas, fırça, yapma çiçek, pul, payet, boncuk işleme, tığ örgü işleri, ip ve urganları, tarhana, erişte, mantı gibi” ürünlerin muafiyet kapsamına değerlendirileceği ifade edilmiş olup, metnin sonunda yer alan “gibi” şeklinde yapılan düzenleme ile ürünlerin kapsamı geniş tutulmuştur.
Bu konuda Vergi Dairesi Başkanlıklarınca verilen emsal özelgeler incelendiğinde; evlerde yapılan Fıstık ezmesi[1], Kefir[2], kolye-küpe-yüzük üzerine yapılan çalışmalar[3],biblo[4], su kabağından şekil çizilerek evin bahçesinde yapılan ürünler[5], hatta kaktüs bitkisi yetiştirip satışı[6] muafiyet kapsamında değerlendirilmiştir.
GVK Madde 9/6 Kapsamındaki Gelir Vergisi Muafiyetinin Şartları Nelerdir?
- İmal edilen ürünlerin, 193 sayılı Kanunun 9 uncu maddesinin birinci fıkrasının (6) numaralı bendi kapsamında olması,
- Evlerde kullanılan dikiş, nakış, mutfak robotu, ütü ve benzeri makine ve aletler hariç olmak üzere, sanayi tipi veya seri üretim yapabilen makine ve aletlerin kullanılmaması,
- Dışarıdan işçi çalıştırılmaması,
- Ürünlerin işyeri açmaksızın satılması,
- Ürünlerin, pazar takibi suretiyle satılmaması,
- Ürünlerin, ticarî, ziraî veya meslekî faaliyetleri dolayısıyla gelir ve kurumlar vergisi mükellefi olanların düzenledikleri kermes, festival ve panayırlarda satılmaması,
- Ticarî, ziraî veya meslekî kazancı dolayısı ile gerçek usulde gelir vergisine tâbi olunmaması,
- Faaliyetin, gelir ve kurumlar vergisi mükelleflerine bağlılık arz edecek şekilde yapılmaması
- İnternet ya da benzeri elektronik ortamlarda satış yapılması halinde bu satışlara isabet eden yıllık satış tutarının asgari ücretin yıllık brüt tutarını (2020 yılı için 35.316 TL) aşmaması
gerekmektedir.
Esnaf Vergi Muafiyeti Belgesi Almak Şart mı?
Belirtilen şartları sağlayanlar istemeleri halinde vergi dairelerince kendilerine esnaf vergi muafiyeti belgesi verilmesini talep edebilirler.
Esnaf muaflığından faydalananların söz konusu belgeyi almaları isteğe bağlı olup, belge alanlardan herhangi bir bedel talep edilmeyecektir.
Belge talebinde bulunmak için vergi dairesine gidilmesine gerek yoktur. Gelir İdaresi Başkanlığı’nın resmi internet adresi olan www.gib.gov.tr adresinde yer alan İnteraktif Vergi Dairesi sistemine giriş yaparak İşlem Başlat, Mükellefiyet İşlemleri, Esnaf Vergi Muafiyeti Belgesi Talep Dilekçesi sekmesi üzerinden gerekli bilgiler doldurularak elektronik ortamda talep edilmesi mümkündür.
Esnaf Muaflığından Faydalananların Vergisel Yükümlülükleri Nelerdir?
Esnaf muaflığından faydalananlar kendilerine düzenlenen gider pusulaları ile muafiyet kapsamındaki satışlarıyla ilgili alımlarına ilişkin belgeleri 5 yıl boyunca saklamaları gerekmektedir.
Bu zorunluluk dışında muafiyetten faydalananların yazar kasa fişi, fatura düzenleme, beyanname verme, defter tutma, ba-bs bildirimi verme gibi vergisel yükümlülükleri söz konusu değildir.
Ancak gelir vergisi muafiyeti kapsamında satış yapıyor olmak tüm satışlarınızın vergilendirilmeyeceği anlamına gelmemektedir.
Akla hemen şu soru gelebilir; Esnaf muaflığı kapsamında satış yaptığım takdirde beyan ve ödeme kapsamında herhangi bir yükümlülüğüm olmadığına göre bu ticari muamele nasıl vergilendirilir?
İşte esnaf muafiyetinin en önemli noktası burada devreye girmektedir. “Sorumlu sıfatıyla beyan etme yükümlülüğü.”
Hemen tedirgin olmayın, “Ben sorumlu sıfatıyla nasıl beyanname veririm?” diye düşünmeyin. Bu işlemi yapıp, elde ettiğiniz gelirin vergisini sizin adınıza kesinti yapmak suretiyle vergi dairesine beyan edip ödeyen, gelir veya kurumlar vergisi mükellefi olan alıcı taraftır. Yapılan bu işlem Vergi Usul Kanunu’nda Fatura ve fatura yerine geçen vesikalar başlığı altındaki belgelerden biri olan gider pusulası düzenlenerek ispatlanıp vergisel yükümlülük yerine getirilmiş olacaktır.
Gelir Vergisi Kanunu 94. maddeye göre bu işlemler için uygulanması gereken gelir vergisi kesintisi oranı %2 olarak belirlenmiştir. Dolayısıyla sattığınız 100 liralık ürünün 2 lirası, mükellefiyeti olan karşı tarafça kesilerek, muhtasar ve prim hizmet beyannamesi aracılığı ile sizin adınıza devlete ödenmektedir. Böylece size ödenecek tutar 98 lira olmaktadır.
Ayrıca Katma Değer Vergisi Kanunu’nun 17/4-a maddesine göre Türkiye sınırları içinde yapılan bu ticari işlem KDV'den de müstesna tutulmuştur. Bu şekilde yapılan satış alıcılar için de bir avantaj sağlamakta, bahse konu ürünleri esnaf muaflığından faydalananlardan KDV ödemeksizin avantajlı bir şekilde satın alabilmektedirler.
Satış yaptığınız kişilerin vergi mükellefiyetinin bulunmaması durumunda ise, bu işlemler için tarafınıza herhangi bir belge düzenlenme ve adınıza sorumlu sıfatıyla herhangi bir vergi kesintisi yapılması söz konusu olmayacaktır.
Sonuç
2019 yılı öncesinde internet siteleri ya da sosyal medya platformları üzerinden yapılan satışlar muafiyet şartlarından işyeri açmama şartının ihlali olarak değerlendirilmekteydi. Ancak 7162 sayılı kanun sonrasında, ilgili kanun maddesinin yürürlüğe girmesi ile ihlal şartı esnetilerek, yukarıda ifade ettiğimiz yıllık belirli bir tutarı aşmaması koşulu (2020 yılı için 35.316 TL) ile esnaf muafiyetinin devam edebilmesi mümkün hale gelmiştir.
İnternetten pazarlama ve satışın çok daha kolay hale geldiği günümüzde aile bütçesine katkı sağlamak amacıyla ev hanımları ve küçük esnafları desteklemeye yönelik esnaf muafiyeti düzenlemesi son derece isabetli bir düzenlemedir.
(Bu yazıda yapılan açıklamalar, tamamıyla yazarlarına ait olup hiçbir şekilde yazarın çalıştığı kurumunu bağlamaz, kurumunun görüşü olarak kullanılamaz ve değerlendirilemez.)
- 20.04.2020 tarih ve 336780 sayılı İstanbul Vergi Dairesi Başkanlığı Özelgesi
- 20.04.2020 tarih ve 134502 sayılı İzmir Vergi Dairesi Başkanlığı Özelgesi
- 09.12.2019 tarih ve 244045 sayılı Bursa Vergi Dairesi Başkanlığı Özelgesi
- 08.07.2019 tarih ve 32578 sayılı Eskişehir Vergi Dairesi Başkanlığı Özelgesi
- 20.01.2020 tarih ve 6794 sayılı Balıkesir Vergi Dairesi Başkanlığı Özelgesi
- 11.07.2019 tarih ve 92961 sayılı Manisa Vergi Dairesi Başkanlığı Özelgesi
Yorumlar