Ücretin Beyanında Tek İşveren/Birden Fazla İşverenin Tespiti Nasıl Yapılacak?
Ücretlilerin yıl içinde kamuda ve/veya özel sektörde çalışırken işveren değiştirmeleri durumunda elde ettikleri ücretin tek işverenden mi yoksa birden fazla işverenden mi elde edildiğinin bilinmesi yıllık beyanname vermelerinin tespitinde önem taşımaktadır.
Zira yeni düzenlemeye göre hem tek işveren hem de birden fazla işverenden elde edilen ücret gelirleri, belirlenen beyan sınırı aşılırsa yıllık beyanname ile beyan edilecektir.
Bu nedenle, kamu veya özel sektörde yıl içinde işveren değiştiren ücretlinin elde ettiği toplam ücret gelirinin tek işverenden mi yoksa birden fazla işverenden mi ücret aldığını bilmesi yapacağı yıllık beyan açısından önemlidir.
Kamuda ve özel sektörde tek işveren/birden fazla işveren tespitinin nasıl yapılacağına ilişkin belirleme 311 Seri No.lu Gelir Vergisi Genel Tebliği’nde yapılmıştır.
Genel Yönetim Kapsamındaki Kamu İdarelerinde Çalışanlar Açısından Tek İşveren /Birden Fazla İşveren Tespiti
Genel yönetim kapsamındaki idareler ile bu idarelere bağlı, ilgili ve ilişkili kurum ve kuruluşlarda (ticaret şirketleri hariç) çalışan personelin, yıl içerisinde bu kapsamdaki diğer kurum ve kuruluşlardan da ücret alması veya bu kapsamdaki diğer bir kurum ve kuruluşa nakil olması durumunda, elde ettikleri ücretler tek işverenden alınan ücret olarak değerlendirilecektir.
Genel yönetim kapsamındaki idareler ile bu idarelere bağlı, ilgili ve ilişkili kurum ve kuruluşlarda çalışan personelin; aynı yıl içerisinde, bunlar dışında bir işverenden de ücret geliri elde etmesi veya görevinden ayrılarak bu işveren nezdinde çalışmaya başlaması durumunda, söz konusu personelin ücret matrahları birbiri ile ilişkilendirilmeksizin her bir işverenden elde edilen ücret ayrı ayrı gelir vergisi tevkifatına tabi tutulacaktır.
Bu durumda, birden sonraki işverenden alınan ücretlerin toplamının, vergi tarifesinin ikinci gelir diliminde yer alan tutarı (2020 yılı için 49.000 TL) aşması veya bu tutarı aşmamakla birlikte her iki işverenden aldığı ücret geliri toplamının vergi tarifesinin dördüncü gelir diliminde yer alan tutarı (2020 yılı için 600.000 TL) aşması halinde, ücret gelirlerinin tamamının beyan edilmesi gerekmektedir.
Aynı yıl içerisinde birden fazla kamu kurumundan çeşitli adlarla ücret alan personel bulunduğu gibi atama, nakil ve benzeri sebeplerle bir kurumdan diğer bir kuruma geçen personel de bulunmaktadır. Bu çerçevede, genel yönetim kapsamındaki idareler ile bu idarelere bağlı, ilgili ve ilişkili kurum ve kuruluşlar (ticaret şirketleri hariç), bu idarelerde çalışanların ücretlerinin vergilendirilmesinde tek işveren olarak değerlendirilecektir.
Bu durumda, tek işverenden kesinti yoluyla vergilendirilmiş ücret geliri elde eden ve ücreti 600.000 TL’yi aşan ücretliler Mart/2021’de yıllık gelir vergisi beyannamesi vereceklerdir.
Özel Sektör İşyerlerinde Çalışanlar Açısından Tek İşveren/Birden Fazla İşveren Tespiti
Hizmet erbabının ücretlerinin tek işverenden elde edildiği kabul edilecek durumlar şöyledir:
- İki ayrı özel sektör firmasının birleşmesi (devir, nev’i değişikliği ve bölünme halleri dahil).
- 22/5/2003 tarihli ve 4857 sayılı İş Kanunu kapsamında asıl işveren-alt işveren ilişkisi kurulan yerlerde çalışan hizmet erbabının, yıl içinde alt işvereninin değişmesi.
- Ortaklık halinde faaliyette bulunan işyerlerinde, ortaklardan herhangi birinin değişmesi.
Hizmet erbabının ücretlerinin birden fazla işverenden elde edildiğinin kabul edileceği haller şöyledir:
- Bir özel sektör işvereninin yanında çalışan hizmet erbabının, yıl içerisinde bu işverenden elde ettiği ücretinin yanı sıra, başka bir özel sektör işvereninden ya da kamu kurum veya kuruluşundan da elde ettiği ücret gelirleri.
- Aynı takvim yılı içinde bir özel sektör işvereninin yanında çalışmakta iken, işten ayrılarak başka bir özel sektör işvereninin yanında ya da kamu kurum veya kuruluşunda çalışmaya başlanılması nedeniyle elde ettiği ücret gelirleri.
- Aynı takvim yılı içinde, gelir veya kurumlar vergisi mükelleflerinin yanında çalışan hizmet erbabının, söz konusu mükelleflerin ortağı oldukları iş ortaklığı veya adi ortaklıklar bünyesinde çalışmaya başlamaları halinde elde ettikleri ücret gelirleri.
Gerek kamuda gerekse özel sektörde 2020 yılında tek veya birden fazla işverenden ücret alınması halinde, yıllık beyanname verilip verilmeyeceğinin doğru tespiti için yukarıda bahsedilen hususlara dikkat edilmesi ve buna göre yıl içinde kaç işverenden ücret aldıklarına ve ücret tutarına göre yıllık beyanname verip vermeyeceklerine bakmaları gerekmektedir.