Vergi, Maliye, Ekonomi, Sosyal Güvenlik, Ticaret Hukuku Hakkındaki Herşey

Ekonomi, Maliye

Nazmi KARYAĞDI
Nazmi KARYAĞDI
8824OKUNMA

Türkiye Geneli Beyanname Özetleri Kozmik Bilgi midir?

Bana “Türkiye’nin en çok veri üreten ve bunu paylaşan kurumu hangisidir?” diye soracak olsanız hiç kuşkusuz Gelir İdaresi Başkanlığı bunlardan biridir derim.

Gelir İdaresi, teknolojinin geldiği nokta itibariyle Türkiye’nin büyük veri (big data) üreticisi bir kurumudur. Ancak ürettiği ya da ona iletilen bilgiler aynı zamanda mahrem bilgilerdir. Çünkü bu bilgiler kişisel ve ticari bilgilerdir. Dolayısıyla da iyi niyetli olmayan grupların her zaman ele geçirmek için çaba gösterdiği verilerdir.

Gelir İdaresi bugüne kadar anonim verilerin açıklanmasında hem hesap verebilirlik açısından hem de şeffaflık açısından öncü bir rol üstlenmiştir.

Türkiye’de Faaliyet Raporu kavramı henüz bilinmezken o zaman ki adıyla Gelirler Genel Müdürlüğü faaliyet sonuçlarını hem işlem hem de parasal sonuçlar olarak kamuoyu ile paylaşmıştır.

Üstelik hiçbir yasal zorunluluk yokken.

Nitekim Gelir İdaresi Başkanlığının internet sitesinde Kurumsal Raporlar ve Tablolar bölümüne gidecek olursanız 1999 yılından bu yana tüm Faaliyet Raporlarını bulabilirsiniz. 

2013’ten beri yayınlanmayan Türkiye Geneli Gelir ve Kurumlar Vergisi Beyanname Özetleri

Keza 1997 yılından itibaren Türkiye genelinde verilmiş olan tüm gelir vergisi ve kurumlar vergisi beyannamelerini ayrı birer beyannamede toplulaştırılmış olarak 2013 yılına kadar görebilirsiniz.

Ne yazık ki son 7 yıldır ise bu özetlerin yayınlanmadığını görüyoruz.

Bugüne kadar diğer istatistikler güncel olarak yayınlanmaya devam ederken beyanname özetleri neden yayınlamıyor sorusu akla geliyor.

2012’ye kadar kesintisiz yayınlanan veriler 2013’ten sonra gizli bilgi haline mi dönüştü diye sorabilirsiniz.

Halbuki çağdaş ve modern devletlerde kurumsal yönetişim ilkelerinin başında şeffaflık ve hesap verilebilirlik geliyor.

Kaldı ki Gelir İdaremiz bu alanda gerçekten Türkiye’nin medar-ı iftiharı sayılabilecek kurumlarından biridir.

İnanıyoruz ki Gelir İdaresi şeffaflık içeren eski politikasına dönüş sağlayacaktır.

İyi niyetli bir vatandaş olarak bu eksikliğin bir unutmadan kaynakladığını düşünmek istiyoruz. 

Beyannamede hangi bilgiler var?

Meraklı okuyucularımızın şu soruyu bize yönelteceklerini tahmin ediyorum:

“Hocam, beyanname özetinde hangi bilgiler yer alıyor?”

Hemen söyleyeyim.

Beyanname özetlerinde yıllar itibariyle toplam mükellef sayısı ve toplam tutar (TL) olarak aşağıdaki bilgileri bulabilirsiniz:

  • Birikmiş geçmiş yıl zararları
  • Ticari Bilanço Kârı
  • Ticari Bilanço Zararı
  • Kanunen Kabul Edilmeyen Giderler
  • Önceki Yıl Ayrılan Finansman Fonu
  • İştirak Kazançları (K.V.K. Mad. 5/1-a)
  • Tam Mükellef Anonim Şirketlerin Yurtdışı İştirak Hisseleri Satış Kazançları (K.V.K. Mad. 5/1-c)
  • Emisyon Primi Kazancı (K.V.K. Mad. 5/1-ç)
  • Fon ve Ort. Portföy İşl. Kazancı (K.V.K. Mad. 5/1-d)
  • Taşınmaz ve İşt. His. ile Kurucu Sen., İnt. Sen. ve R. Hakları Stş. Kazancı (K.V.K.Mad. 5/1-e)
  • Fin. Kir. ya da Fin. Şir. veya TMSF'ye Borçlu Durumda Olan Kurumların Taş. ve İşt. His ile Kur. Sen.İnt.San.ve R. Hak. Sat. Kaz.(K.V.K.Mad.5/1-f)
  • Yurtdışı Şube Kazançları (K.V.K. Mad.5/1-g)
  • Yurtdışı İnşaat ve Onarma İşlerinden Sağlanan Kazançlar (K.V.K. Mad. 5/1-h)
  • Eğ. Öğ. Kur. Öz. Kreş ve Gün. Bakım. ile Rehabilitasyon Mrkz. Kazançları (K.V.K. Mad. 5/1-ı)
  • Sat-Kirala-Geri Al İşlemlerinden Doğan Kazançlarda İstisna (K.V.K. Mad. 5/1-j)
  • Kira Sertifikası İhracı Amacıyla Varlık ve Hakların Satışından Doğan Kazançlarda İstisna (K.V.K. Mad. 5/1-k)
  • Sınai Mülkiyet Haklarında İstisna (K.V.K. Mad. 5/B)
  • Serbest Bölgelerde Elde Edilen Kazançlar
  • Teknoloji Geliştirme Bölgelerinde Elde Edilen Kazançlar
  • Türk Ulusl. Gemi Sic. Kay. Gemi İşl. Ve Devr. Sağlanan Kazançlar
  • 7143 Sayılı Kanun Kapsamındaki Yurtdışı İstisna Kazançlar
  • 6491 Sayılı Türk Petrol Kanununun 12/5 Mad. Kapsamında İtfa Payı Olarak Addolunan Gelirler
  • Diğer İndirimler ve İstisnalar
  • Risturnlar (K.V.K. Mad. 5/1-i)
  • AR-GE İndirimi (K.V.K. Mad. 10/1-a)
  • AR-GE İndirimi (5746 s. Kanun Mad.3)
  • AR-GE İndirimi (5746 s. Kanun Mad.3/A)
  • Tasarım İndirimi (5746 s. Kanun Mad.3)
  • Sponsorluk Harcamaları (K.V.K. Mad. 10/1-b)
  • Bağış ve Yardımlar (K.V.K. Mad. 10/1-c)
  • Kültür ve Turizm Amaçlı Bağış ve Yard. (K.V.K. Mad. 10/1-d)
  • Cumhurbaşkanınca Başlatılan Yardım Kampanyalarına Yapılan Bağış ve Yardımlar (K.V.K. Mad. 10/1-e)
  • Türkiye Kızılay Derneğine ve Yeşilay Cemiyetine Yapılan Nakdi Bağış ve Yardımlar (K.V.K. Mad. 10/1-f)
  • Girişim Sermayesi Fonu (K.V.K. Mad. 10/1-g)
  • Türkiye'den Yurtdışı Mukim Kişi ve/veya Kurumlara Verilen Hizmetlerden Sağlanan Kazançların %50'si(K.V.K.Mad.10/1-ğ)
  • Korumalı İşyeri İndirimi (K.V.K. Mad. 10/1-h) Nakdi Sermaye Artışından Kaynaklanan Faiz İndirimi (K.V.K. Mad. 10/1-ı)
  • Teknogirişim Sermaye Desteği İndirimi
  • Teknokent Sermaye Desteği İndirimi (4691 s. Kanun Geçici Mad. 4)
  • Kapadokya Alanı Başkanlığına Yapılan Bağış ve Yardımlar ile Sponsorluk Harcamaları
  • Yatırım İndirimi İstisnası
  • Diğer İndirimler
  • Safi Kurum Kazancının Türkiye Dışında Elde Edilen Kısmı
  • İşletmeden Çekilen Enflasyon Düzeltme Farkları
  • İşletmeden Çekilen Enf. Düz. Farkları Üzerinden
  • Hesaplanan Kurumlar Vergisi
  • V.K.’nın 32/A Mad. Kapsamında İndirimli Kurumlar Vergisine Tabi Matrah
  • V.K.’nın 32/A Mad. Kapsamında Hesaplanan İndirimli Kurumlar Vergisi
  • Genel Orana Tabi Matrah
  • Genel Orana Tabi Matrah Üzerinden Hesaplanan Kurumlar Vergisi
  • KURUMLAR VERGİSİ MATRAHI
  • HESAPLANAN KURUMLAR VERGİSİ
  • VERGİ İNDİRİMİ
  • Yabancı Ülkelerde Ödenen Vergilerden Mahsup Edilecek Kısım
  • Yıl İçinde Kesinti Yoluyla Ödenen Vergiler
  • Geçici Vergi
  • MAHSUP EDİLECEK VERGİLER TOPLAMI
  • ÖDENMESİ GEREKEN KURUMLAR VERGİSİ
  • İADESİ GEREKEN KURUMLAR VERGİSİ VE/VEYA GEÇİCİ VERGİ

Sizce beyanname özetlerinde yer alan bu bilgilerden hangileri neden kozmik bilgi olsun?

 NACE kodlarına göre hangi sektör ne kadar vergi veriyor istatistiği de yayınlanmıyor!

Ağustos 2017’de vefat eden Şükrü Kızılot hocamızın klasik hale gelen yazılarından biri de Gelir İdaresinin açıkladığı verilerden hareketle “Gözlükçü, eczacı, kitapçı, yeminli mali müşavir, nakliyeci, tamirci, inşaatçı, kürkçü, diş hekimi, kuyumcu, mücevheratçı, dolmuşçu, taksici, pastane, büfe, müteahhit, kira geliri elde edenler, şirketlerden kâr payı elde edenler, zirai kazanç sahipleri ne kadar vergi ödüyor?” yazılarıydı.

Son olarak 2015 yılına ait NACE 6’lı faaliyet kodlarına göre Gelir ve Kurumlar vergisi mükelleflerinin matrah, tahakkuk eden vergi, mahsup ve ödenecek vergi tutarlarının sektörler itibariyle açıklandığını görüyoruz.

Bir başka ifadeyle Şükrü Hocamızın vefatından sonra artık bu veriler de yayınlanmıyor.

Temennimiz, Gelir İdaresinin geleneğinde yer alan şeffaflık ilkesi gereğince bu ve başka yeni verilerin düzenli bir şekilde yayınlanmasıdır.

İnanıyoruz ki bu veriler sayesinde araştırmacılar daha nitelikli çalışmalar yapabilecek, karar alıcılar da daha isabetli kararlar alabileceklerdir.

Yorumlarınızı Bize Yazınız

Soru Sor