Seçmenler Emlak Vergisi Hakkında Ne Düşünüyor?
“Emlak vergileri artırılmalı mıdır?” (https://vergialgi.com/emlak-vergileri-artirilmali-midir) başlıklı yazımızda kısaca özetlediğimiz “Vergi Politikası Reformu ve Ekonomik Büyüme” adlı OECD yayınında, sonuç olarak “büyümeye karşı en az saptırıcı etki bakımından yapılan değerlendirmeye göre en “iyi” verginin emlak vergisi olduğu, bunu tüketim vergilerinin izlediği, kurumlar vergisi ve gelir vergisinin ise büyümeye olumsuz etki yaptığı” belirtilmiştir.
Söz konusu OECD yayınına The Economist dergisindeki bir analizde de (http://www.economist.com) atıf yapılmıştır. Analizde, başta bahsetiğimiz OECD yayını olmak üzere çeşitli kaynaklara dayanılarak, benzer görüşler savunulmakta ve emlak vergisinin daha önemli bir kaynak haline getirilmesi önerilmektedir.
Analizde yer verilen görüşleri yorumsuz olarak aşağıda kısaca özetliyoruz.
- Emlak vergileri en çok Anglo-Sakson ülkelerinde yaygındır. ABD’de bütçe gelirlerinin (yerel ve federal) %17’si, İngiltere ve Kanada’da ise %12’si emlak vergilerinden oluşmaktadır. Bu oran Almanya ve İtalya’da %2, İsviçre’de ise %0,4’tür.
- Avusturalya ve İngiltere’de emlak vergileri yerel yönetimlerin tek vergi kaynağıdır. ABD’de ise emlak vergilerinin yerel gelirler içindeki payı %70 dolaylarındadır.
- Emlak vergileri, şirketlerin ve insanların rahatça yer değiştirebildiği bir dünyada istikrarlı bir gelir kaynağıdır ve ayrıca dönemsel dalgalanmalardan da daha az etkilenir.
- Bu avantajlarına karşın hükümetler niçin daha fazla emlak vergisi toplamayı düşünmezler? Bir görüşe göre, bir çok ülke emlak vergisinin uygulanması için gerekli altyapıya (kadastro vb) sahip değillerdir. Ancak asıl neden bu vergilerin sevilmemesi ve hacmine kıyasla çok fazla muhalefet görmesidir.
- Ekonomistler, emlak vergisinin adilliği konusunda, etkililiği konusunda olduğundan daha fazla bölünmüş durumdadırlar. Yakın zamana kadar emlak vergilerinin, verginin kiracı ve işçilere yansıtılabildiği gerekçesiyle, “azalan oranlı” olduğu kabul edilirdi. Ancak bugün, etkili bir sermaye piyasasında emlak vergisinin sermaye sahipleri tarafından yüklenildiği savunuluyor ve sermaye sahipleri de genelde zengin oldukları için emlak vergisinin “artan oranlı” olduğu kabul ediliyor.
- Emlak vergilerine karşı olan siyasi görüşün asıl gerekçesi ise bu verginin artan oranlı olup olmaması değildir. Oy verenler bu vergiden nefret ederler çünkü bu vergi “belirgin” ve “göze çarpan” bir vergidir. Yani, maliyeti ortadadır, kolayca hesaplanır ve kaçınmak çok zordur.