Naylon Faturacılar Engellenebilecek mi?
Yıllardır maliye çevrelerinde öne sürülen “mükellef olmak çok kolay, naylon fatura düzenleyenleri engelleyemiyoruz, bu grupta yer alan mükelleflerden teminat alınsın” fikri yeni yasayla hayata geçti.
Vergi Usul Kanunu’nun 153’üncü maddesine yeni eklenen bir hükümle; belirli şartlar dahilinde sahte belge düzenledikleri ve sahte belge düzenleme fiillerin işlenmesine aracılık ettiği tespit edilenlerden teminat alınması uygulamasına geçildi.
Yapılan yeni düzenlemenin ne gibi bir sonuç doğuracağı, sahte belge ticareti yapanları engelleyip engelleyemeyeceği konusu yakın gelecekte ekonomi çevrelerinin gündeminde olacak gibi gözüküyor.
Yeniden işe başlama sırasında verilen teminat
Herhangi bir ticari, zirai ya da mesleki faaliyeti olmadığı halde yalnızca sahte belge (naylon fatura) düzenlemek amacıyla vergi mükellefiyeti tesis ettirdiği vergi inceleme elemanlarınca düzenlenen raporlarda tespit edilen ve mükellef kaydı vergi dairesince terkin edilen bir kişi yeniden mükellefiyet tesis ettirmek isterse yeni düzenleme çerçevesinde kendisinden teminat istenecek.
Varsayalım istenen teminat verildi ve diğer şartlar da yerine getirilerek mükellefiyet tesis edildi.
Bu durumda; teminat alınmasını takip eden takvim yılının başından itibaren üç yıl içinde, sahte veya muhteviyatı itibarıyla yanıltıcı belge kullanılması hariç VUK’un 359’uncu maddesinde sayılan fiillerden herhangi birinin işlenmediğinin tespit edilmesi halinde; alınmış olan teminat başkaca vergi borcu bulunmaması kaydıyla mükellefe iade edilecek.
Hangi fiilleri işleyenlere teminatları iade edilmez?
1- Vergi kanunlarına göre tutulan veya düzenlenen ve saklanma ve ibraz mecburiyeti bulunan;
- Defter ve kayıtlarda hesap ve muhasebe hileleri yapanlar, gerçek olmayan veya kayda konu işlemlerle ilgisi bulunmayan kişiler adına hesap açanlar veya defterlere kaydı gereken hesap ve işlemleri vergi matrahının azalması sonucunu doğuracak şekilde tamamen veya kısmen başka defter, belge veya diğer kayıt ortamlarına kaydedenlerin,
- Defter, kayıt ve belgeleri tahrif edenler veya gizleyenler veya muhteviyatı itibariyle yanıltıcı belge düzenleyenler veya bu belgeleri kullananların,
2- Vergi kanunları uyarınca tutulan veya düzenlenen ve saklama ve ibraz mecburiyeti bulunan defter, kayıt ve belgeleri yok edenler veya defter sahifelerini yok ederek yerine başka yapraklar koyanlar veya hiç yaprak koymayanlar veya belgelerin asıl veya suretlerini tamamen veya kısmen sahte olarak düzenleyenler veya bu belgeleri kullananların,
3- Maliye Bakanlığı ile anlaşması bulunan kişilerin basabileceği belgeleri, Bakanlık ile anlaşması olmadığı halde basanlar veya bilerek kullananların,
bu fiilleri gerçekleştirmiş olduğunun tespit edilmesi halinde; mükellefiyetleri vergi dairesince terkin edilecek, terkin tarihi itibarıyla ödenmemiş vergi borçları ile işlenmiş olan fiillerden doğan vergi borcu alınan teminattan mahsup edilecek ve artan tutar mükellefe iade edilecek.
Peki tespiti kim yapacak ya da tespitten kasıt nedir?
Yasa maddesinde yer alan “tespit” kavramı konunun bir inceleme raporuna bağlanması ise bu üç yıllık sürede mükellefler mutlaka incelemeye alınacaklar mı? Bu mükellefler her yıl incelenecek mi? 3 yıl içinde mükellefin incelenmemesi durumunda sahte belgeci faaliyetine uzun süre devam edebilecektir.
Teminat verilmiş ancak tahakkuk eden borçlar için hiç ödemede bulunulmamış ve borç teminat tutarının %10’unu aşmışsa verilen teminat paraya çevrilecek ve sahte belgeciden teminatı tamamlaması istenecek.
Teminat tamamlanmazsa, teminat tutarı tahakkuk ettirilip 6183 sayılı Kanuna göre yani cebri icra yoluyla takip ve tahsil edilecektir.
Bu da vergi dairelerinin tahsili imkansız alacaklarını artırmaktan başka bir sonuç doğurmayabilecektir.
Başka bir işletmeye ortak olma devralma
Kaldı ki kanun metninden anlaşılacağı üzere sahte belgecinin teminat vermesine de gerek kalmadan başka bir ticaret şirketini devralması, ortak olması, dışarıdan idarecisi olması ya da adi ortaklığa ortak olması mümkün.
Bu durumda vergi dairesi konudan “haberdar” olduktan sonra yine yukarıda anlatıldığı gibi teminat isteyecek. Teminat getirilmezse teminat tutarı tahakkuk ettirilip 6183 sayılı kanuna göre takip ve tahsil edilecek ve yine sahte veya muhteviyatı itibarıyla yanıltıcı belge kullanılması hariç 359’uncu maddede sayılan fiillerden herhangi birinin işlenmediği “tespit” edilene kadar sahte belge ticareti faaliyetini yapmaya devam edebilecektir.
Bakalım, 1098 kelimelik ve 13 fıkralık tek madde, kronik naylon fatura ticaretini ne şekilde etkileyecek?