Maliye’nin Koronavirüs Tedbirleri
Korona virüsün iktisadi ve sosyal hayatımızı esir almasıyla beraber Devletin çeşitli birimleri alınması gereken tedbirleri ihtiyatlı da olsa almaktadır. Devlet tarafından peyderpey açıklanan tedbirlerin bu köşede bir süredir dile getirdiğim önerilerin bir çoğuyla paralel olduğunu söyleyebilirim. Ancak atılması gereken daha çok adım bulunmaktadır. Bu yazımda Gelir İdaresi Başkanlığı (GİB) tarafından açıklanan ve uygulamaya konulan tedbirleri paylaşacağım.
Öncelikle, 125 sıra no.lu Vergi Usul Kanunu Sirküleri ile 31 Mart 2020 günü sonuna kadar verilmesi gereken 2019 takvim yılına ait yıllık gelir vergisi beyannamelerinin verilme süreleri ile bu beyannameler üzerine tahakkuk eden vergilerin ödeme süreleri 30 Nisan 2020 Perşembe günü sonuna ertelenmiştir.
Daha sonra, GİB 19 Mart tarihinde internet sitesinde yaptığı duyuruda 10 Nisan 2020 tarihine kadar vergi dairesine verilmesi gereken tüm dilekçelerin İnteraktif Vergi Dairesi uygulaması üzerinden elektronik ortamda verilmesi ya da posta yoluyla gönderilmesi gerektiğini, gayrimenkul sermaye iradı, menkul sermaye iradı, ücret ile diğer kazanç ve iratlar için sadece Hazır Beyan Sistemi (hazirbeyan.gib.gov.tr) üzerinden beyannameler verileceğini duyurmuştur. (https://www.gib.gov.tr/yeni-korona-virus-hastaligi-kovid-19-ile-etkin-mucadele-kapsaminda-alinan-bazi-tedbirler-hakkinda).
Bu arada, 2278 sayılı Cumhurbaşkanı Kararı ile hava yolu ile yolcu taşımacılığı hizmetlerinde KDV oranı, 1 Nisan-30 Haziran 2020 tarihleri arasında geçici olarak %18’den %1’e indirilmiştir.
Ayrıca, uygulama açısından belirsizlikler içeren Geri Kazanım Katılım Payı Beyannamesi (GEKAP) Genel Tebliği’nde değişiklik yapılarak, beyan dönemleri 2020 yılında altı aylık, takip eden yıllar için üç aylık olarak belirlenmiş; Ocak/2020 ve Şubat/2020 dönemleri için beyanname vermiş olanların 2020 yılının ilk altı aylık dönemi için verecekleri beyannamelere daha önce beyanname verdikleri dönemlere ilişkin bilgileri dâhil etmeyeceklerine ilişkin düzenleme yapılmıştır.
126 Sıra No.lu Vergi Usul Kanunu Sirküleri ile 26 Mart 2020 günü sonuna kadar verilmesi gereken Katma Değer Vergisi Beyannamelerinin verilme süreleri ile bu beyannameler üzerine tahakkuk eden vergilerin ödeme süreleri 24 Nisan 2020 Cuma günü sonuna kadar, 31 Mart 2020 günü sonuna kadar verilmesi gereken 2020/Şubat dönemine ilişkin "Form Ba" ve "Form Bs" bildirimlerinin verilme süresi 30 Nisan 2020 Perşembe günü sonuna kadar, 31 Mart 2020 günü sonuna kadar oluşturulması ve imzalanması gereken e-Defterlerin oluşturulma ve imzalanma süresi ile aynı sürede Gelir İdaresi Başkanlığı Bilgi İşlem Sistemine yüklenmesi gereken “Elektronik Defter Beratları”nın yüklenme süresi 30 Nisan 2020 Perşembe günü sonuna kadar uzatılmıştır.
Vergi Usul Kanununun mücbir sebep hükümlerinden faydalandırılması kapsamında 24 Mart 2020 tarihli Resmi Gazete’de 518 sıra numaralı Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği yayınlanmıştır. Söz konusu Tebliğ ile
- Ticari, zirai ve mesleki kazanç yönünden gelir vergisi mükellefiyeti bulunan mükelleflerin,
- Koronavirüs salgınından doğrudan etkilenen ve ana faaliyet alanı itibarıyla; alışveriş merkezleri dahil perakende, sağlık hizmetleri, mobilya imalatı, demir çelik ve metal sanayii, madencilik ve taş ocakçılığı, bina inşaat hizmetleri, endüstriyel mutfak imalatı, otomotiv imalatı ve ticareti ile otomotiv sanayii için parça ve aksesuar imalatı, araç kiralama, depolama faaliyetleri dahil lojistik ve ulaşım, sinema ve tiyatro gibi sanatsal hizmetler, matbaacılık dahil kitap, gazete, dergi ve benzeri basılı ürünlerin yayımcılık faaliyetleri, tur operatörleri ve seyahat acenteleri dahil konaklama faaliyetleri, lokanta, kıraathane dahil yiyecek ve içecek hizmetleri, tekstil ve konfeksiyon imalatı ve ticareti ile halkla ilişkiler dahil etkinlik ve organizasyon hizmetleri sektörlerinde faaliyette bulunan mükelleflerin,
- Ana faaliyet alanı itibarıyla İçişleri Bakanlığınca alınan tedbirler kapsamında geçici süreliğine faaliyetlerine ara verilmesine karar verilen işyerlerinin bulunduğu sektörlerde faaliyette bulunan mükelleflerin,
1/4/2020 ila 30/6/2020 (bu tarihler dâhil) tarihleri arasında mücbir sebep halinde olduğunun kabul edilmiştir.
Diğer taraftan; 24 Mart 2020 tarihinde Gelir İdaresi Başkanlığı’nın internet sitesinde yapılmış olan duyuruda (https://www.gib.gov.tr/koronavirus-salginindan-etkilenmeleri-nedeniyle-beyanlari-uzatilarak-odemeleri-ertelenen-mukellefler) mücbir sebep halinde olduğu kabul edilen mükellefler daha detaylı ve kapsamlı belirlenmiştir. Duyuruda yer alıp da Tebliğ kapsamında olmayan mükellefler için de bir an önce ikincil mevzuat düzenlemesi yapılmalıdır. Zira duyurunun hukuki bir bağlayıcılığı bulunmamaktadır. Ayrıca duyurudaki kapsamlı tanımlamaların da gelecekte bir ihtilafa neden olmamak için mevzuat haline getirilmesi gerekir.
Tebliğ’de mücbir sebep hali ilan edilen mükellefler için bazı vergisel yükümlülüklere ilişkin süreler aşağıdaki şekilde uzatılmıştır.
- 27 Nisan 2020 tarihine kadar verilmesi gereken Muhtasar Beyannameler (Muhtasar ve Prim Hizmet Beyannameleri dâhil) ve Katma Değer Vergisi Beyannameleri ile 30 Nisan 2020 tarihine kadar verilmesi gereken “Form Ba-Bs” bildirimlerinin verilme ve mezkur tarihe kadar oluşturulması ve imzalanması gereken e-Defterlerin oluşturulma ve imzalanma ile aynı sürede Gelir İdaresi Başkanlığı Bilgi İşlem Sistemine yüklenmesi gereken “Elektronik Defter Beratları”nın yüklenme sürelerinin 27 Temmuz 2020 Pazartesi, bu beyannamelere istinaden tahakkuk eden vergilerin ödeme süreleri 27 Ekim 2020 Salı,
- 27 Mayıs 2020 tarihine kadar verilmesi gereken Muhtasar Beyannameler (Muhtasar ve Prim Hizmet Beyannameleri dâhil) ve Katma Değer Vergisi Beyannameleri ile 1 Haziran 2020 tarihine kadar verilmesi gereken “Form Ba-Bs” bildirimlerinin verilme ve mezkur tarihe kadar oluşturulması ve imzalanması gereken e-Defterlerin oluşturulma ve imzalanma ile aynı sürede Gelir İdaresi Başkanlığı Bilgi İşlem Sistemine yüklenmesi gereken “Elektronik Defter Beratları”nın yüklenme sürelerinin 27 Temmuz 2020 Pazartesi, bu beyannamelere istinaden tahakkuk eden vergilerin ödeme süreleri 27 Kasım 2020 Cuma,
- 26 Haziran 2020 tarihine kadar verilmesi gereken Muhtasar Beyannameler (Muhtasar ve Prim Hizmet Beyannameleri dâhil) ve Katma Değer Vergisi Beyannameleri ile 30 Haziran 2020 tarihine kadar verilmesi gereken “Form Ba-Bs” bildirimlerinin verilme ve mezkur tarihe kadar oluşturulması ve imzalanması gereken e-Defterlerin oluşturulma ve imzalanma ile aynı sürede Gelir İdaresi Başkanlığı Bilgi İşlem Sistemine yüklenmesi gereken “Elektronik Defter Beratları”nın yüklenme sürelerinin 27 Temmuz 2020 Pazartesi, bu beyannamelere istinaden tahakkuk eden vergilerin ödeme süreleri 28 Aralık 2020 Pazartesi olarak belirlenmiştir.
Yukarıda özetlenen tedbirler önemlidir ve arkası da büyük ihtimal gelecektir. Beyanname verme işlemlerinin ertelenmesi mali müşavirler ve muhasebecileri memnun edecektir diye düşünüyorum.
En kısa zamanda bu virüs belasından kurtulup sokaklarda yeniden bir araya gelebilmek dileğiyle…