Kitapta KDV Sıfırlandı mı?
Basında kitapta KDV’nin sıfırlandığı yönünde başlıklar görüyoruz. Ancak haberlerin detayına baktığımızda okuyucu bakımından değişen hiçbir şeyin olmadığını anlıyoruz. Konunun esası şu.
7161 sayılı kanun 17 maddesi ile Katma Değer Vergisi Kanununun istisnalarla ilgili 13 üncü maddesine aşağıdaki bent eklenmiştir.
“n) Kültür ve Turizm Bakanlığınca yayıncılık sertifikası verilmiş yayıncılar tarafından yapılan kitap ve süreli yayınların teslimi,”
Söz konusu bent Meclise sunulan Kanun teklifinde yer almamışken, Plan Bütçe Komisyonunda yapılan görüşmeler sonucunda teklife eklenmiştir. Komisyona verilen önergenin gerekçesinde “Kültür ve Turizm Bakanlığı’nca yayıncılık sertifikası verilmiş̧ yayıncılar tarafından yapılan kitap ve süreli yayınların tesliminin katma değer vergisinden müstesna olması amaçlanmaktadır.” İfadesine yer verilmiş, Komisyon görüşmelerinde de önerge ile ilgili herhangi bir ayrıntıya yer verilmemiştir. Dolayısıyla düzenlemenin hangi ihtiyaçtan kaynaklandığını çok bilmiyoruz.
1 Şubat 2019 tarihinde yürürlüğe giren bu yeni bent ile sadece yayıncılar tarafından yapılan kitap ve süreli yayınlar teslimi KDV den istisna edilmektedir. Kitap tedarik zinciri içinde kitabın bir müellifi, bir basım ve yayıncısı bir de satış ve dağıtımcısı bulunmaktadır. Düzenleme istisnayı sadece yayınevlerinin kitap teslimlerine sağlamaktadır. Kitapları nihai tüketicilere ulaştıran fiziki veya internet kitapevlerinin kitap teslimlerinin KDV den istisna edilmesi söz konusu değildir.
KDV üretim ve tedarik zincirinin her aşamasında yaratılan katma değer üzerinden alınan bir vergi olmakla beraber verginin tamamı en sonunda nihai tüketici tarafından ödenmektedir. Nihai tüketiciye son teslimi yapan tedarikçiden önceki aşamada KDV’yi istisna etseniz de son teslimde KDV son teslim bedeli üzerinden hesaplandığı için önceki aşamalarda yaratılan ancak vergisi ödenmeyen katma değerin de vergisi nihai aşamada ödenmektedir.
Dolayısıyla yayıncıların teslimleri için öngörülen istisna okur bakımından kitapta KDV’yi sıfırlamamaktadır. Bu düzenleme sadece kitabevlerini stokta bekleyen kitapları nedeniyle yüklendikleri ve sonraki aylara devrettikleri KDV’ler nedeniyle katlandıkları finansman yükünden kurtaracaktır. Yayıncılar ise teslimleri istisna olduğu için yüklenmiş oldukları ve indirim yoluyla gideremedikleri KDV’leri iade alacaklardır. İadelerdeki bir gecikme bu sefer yayıncılar bakımından bir finansman yükü yaratacaktır.
Bu düzenlemeden sonra yayıncıların kitapevlerini aradan çıkararak doğrudan nihai tüketiciye satış imkanlarını geliştirmeleri beklenebilir. Böyle bir durumda getirilen istisna kitapevleri bakımından haksız rekabetle karşı karşıya kalma sonucunu doğuracaktır.
Sonuç olarak kitapta KDV sıfırlandı mı? Hayır. Sıfırlansa bile bu ülkemizin okumama sorununa bir çözüm getirir mi? Sanmıyorum. Buna rağmen vergi ile sorunu çözmek istiyorsak verginin sistematiğine daha uygun düzenlemeler yapmak gerekir.