Vergi, Maliye, Ekonomi, Sosyal Güvenlik, Ticaret Hukuku Hakkındaki Herşey

Kitaplar

1918OKUNMA

Bir Okudular Bin Dokudular

Türkiye’nin Tekstil Sektörünü Kuran
SÜMERBANKLILAR

Editör: İDİL K. SÜHER ve diğerleri
Türkiye Tekstil İşverenleri Sendikası, Bahçeşehir Üniversitesi, 2016,
Kitap ve Belgesel
 

Sümerbank’a vefa projesi: ‘Bir okudular bin dokudular’

Türkiye Tekstil Sanayii İşverenleri Sendikası, Sümerbank ve Sümerbank çalışanlarını konu alan özgün bir kitap ve belgesel hazırladı.

Türkiye bugün dünyanın en güçlü 20 ekonomisinden biri. Sermaye birikimi ve sanayisiyle bir cazibe merkezi artık.

Ama bugünlere kolay gelinmedi. Türkiye Tekstil Sanayii İşverenleri Sendikası’nın (TTSİS), Bahçeşehir Üniversitesi işbirliği ile hayata geçirdiği kitap ve belgesel projesi ‘Bir Okudular Bin Dokudular’, bizi bu yolculuğun en başına götürüyor.

Ekonominin tükendiği, değerlerin sıfıra yaklaştığı savaş yorgunu 1920’lerden başlıyor bu yolculuk. Ve o yoldaki hemen her kilometre taşının üzerinde Sümerbank’ın adı yazıyor.

Bir Cumhuriyet kurumu olan Sümerbank, genç Türkiye Cumhuriyeti’nin sanayileşmesini sağlamak, temel sanayi dallarında kurumlar oluşturmak, vatandaşların ihtiyaçlarını karşılamak ve ülkenin her bölgesine iş, aş ve görgü götürmek üzere 1933 yılında kuruldu. Sloganı, “Sanayide devlet”ti.




Cumhuriyetin o erken dönemlerinde, büyük imkânsızlıklara rağmen Sümerbank bursu ile gençler yurtdışına eğitime gönderildi, tahsillerini tamamladıktan sonra büyük bir şevkle ülkelerine döndüler. Fabrikalarda idealist bir anlayışla çalıştılar, gittikleri kasabaların, kentlerin sosyal yaşamlarını değiştirdiler.

Bu noktada proje, Sümerbank’ı ve adını yaşatan Sümerbank çalışanlarının gelişimini anlatmakla kalmadı; 1930’lardan itibaren Türkiye’de sanayinin gelişimini de belgeleyen bir içeriğe sahip oldu. Zira Sümerbanklılar Türkiye’nin tekstil sektörünü kurdular ama etkileri bununla sınırlı kalmadı. Konfeksiyonda, seramikte, ayakkabıcılıkta, dericilikte, halıcılıkta, otomotivde, porselende, özetle Türkiye’nin büyümesinin motorları olan bütün sektörlerde iz bıraktılar.


Aylar süren çalışma

Kitap ve belgesel hayata geçirilirken, bütün bu çalışmaların odak noktasındaki-her kademeden-178 Sümerbank çalışanı ile görüşüldü, 200 saati bulan çekimler yapıldı.

Kitapta, Osmanlı’nın son dönemlerinden Sümerbank’ın kapanışına kadar olan zaman dilimi içerisindeki seyri, veriler ve tarihsel bilgilerle aktarılmaya çalışıldı. Bu süreç hayli zorlayıcıydı, çünkü her bölüm başlı başına kitap olabilecek derinlikteydi.

Ve nihayetinde bütün bu bilgi birikimi, Türkiye’nin kendi alanında önde gelen isimlerinin görüşleriyle harmanlandı.
 


Sümerbank olmasaydı ne olurdu?

“Ya Sümerbank olmasaydı?” sorusunun yöneltildiği isimlerden, vaktinde Sümerbank bursiyeri bir genel müdür ile çalışmış ve ona çıraklık etmiş olan TTSİS Yönetim Kurulu Başkanı Muharrem Kayhan, bu soruya “Sümerbank olmasaydı Türkiye’de özel sektör bu hızla gelişmezdi” yanıtını verdi.

“Türkiye’de ilk özel sektör tekstil fabrikaları 1950’lerde başladı. Türkiye için en çok katma değer yaratan ve az gelişmişlikten ülkeyi kurtaracak bir sektörün gelişiminin 20 yıl geriye bırakıldığını düşünüyoruz. Daha sonra ekonomik gelişmenin biraz da geometrik hatta logaritmik gelişmesini düşünürseniz, bu 20 sene asırlar demek” diyen Kayhan, “Biraz iddialı olsa da bunu söylemekten çekinmeyeceğim: Sümerbank’ın olması, bu örnekleri ve insan kitlesini yaratması bütün Türkiye sanayisinin temelidir” dedi.

Sümerbank Genel Müdür Yardımcısı Ertan Yülek bu soruyu, “Sümerbank olmasaydı, Türkiye’nin sanayileşmesi daha geç olurdu. Yeniliklere daha kapalı olurdu; çünkü tekstil yeniliktir” şeklinde yanıtladı.

Sümerbank’ı bir “yönetici yetiştirme programı” olarak tarif eden siyasetçi-yazar Yılmaz Karakoyunlu ise, “Türkiye’de endüstri için yüksek kalitede üst düzey yönetici yetiştirmede Sümerbank örnek olaydır. Sümerbank olmasaydı Türk sanayisini başlatan, geliştiren yöneticiler, insan kaynağı bu kadar kısa sürede ve bu düzeyde gelişemezdi” ifadesini kullandı.  
 
 
 
İzleri hâlâ canlı

Günümüzün güçlü tekstil ve hazır giyim sektöründe, Sümerbank bir şekilde yaşamını sürdürmeye devam ediyor. Sümerbank’ın attığı temelle büyüyen tekstil sektörü, Türkiye’nin her yıl ortalama 15-16 milyar dolar dış ticaret fazlası veren en büyük imalat dalı haline geldi. Yüzde 40 kadın çalışanıyla, ülke sathına yayılmış entegre üretimiyle, dünyada sektörel anlamda söz sahibi olan yegâne sanayi artık.

Eğitim-araştırma faaliyetlerine yönelik çok sayıda projeyi destekleyen, üniversite-sanayi işbirliği ile araştırma, rapor ve yayınlar hazırlayan TTSİS, bu kapsamda Sümerbank’a vefa borcunu bir nebze ödeyebilmek için Sümerbanklılara bu kitabı ve belgeseli armağan etti.

Sümerbank’ın yetiştirdiği insan kalitesini, çevresine olan sosyal etkilerini hâlâ bugün büyük bir takdirle anıyoruz.

(Kaynak: www.tekstilisveren.org.tr)

Yorumlarınızı Bize Yazınız

Soru Sor