Vergi, Maliye, Ekonomi, Sosyal Güvenlik, Ticaret Hukuku Hakkındaki Herşey

Sosyal Güvenlik

Ahmet Metin AYSOY
Ahmet Metin AYSOY
1968OKUNMA

İnşaat ve İhale Konusu İş Yapanlara SGK Asgari İşçilik İnceleme Rehberi

Sosyal Güvenlik Kurumunun ilgili ünitesince yapılan ön değerlendirmede inşaat ve ihale konusu işlerde yeterli işçiliğin bildirilmemiş olduğu anlaşıldığında tespit edilen asgari işçilik oranı ve fark işçilik tutarı işverene tebliğ edilir. Yapılan tebligata istinaden 1 ay içerisinde fark işçilik tutarının ödenmesi veya ödeneceğine dair taahhütname verilip aynı süre içerisinde ödenmesi halinde ilişiksizlik belgesi verilir. 

Tebliğ tarihinden itibaren 1 ay içerisinde işçilik içeren faturalarının bulunduğundan dolayı inceleme talep edilmesi hallerinde söz konusu iş incelenmek üzere Rehberlik ve Teftiş Başkanlığı ilgili Grup Başkanlığına yazılır.  

1-İnceleme Süreci Ne Kadar Sürüyor?

İşyeri kayıt ve belgelerinin incelemeye ibrazından itibaren rapor müfettiş tarafından 3 ay içerisinde yazılarak ilgili birime gönderilir. İlgili birim Müfettiş Raporunu 15 gün içerisinde inceleyerek; müfettiş incelemesi sonucunda fark işçilik tespit edilemez ise ilişiksizlik belgesi verilir, fark işçilik tespit edilirse bu tutar kesinleşerek 1 ay içerisinde ödenmek üzere tebliğ edilir. 

2-Faturalar nasıl bir incelemeye tabi tutuluyor?

İnceleme talep etmeden önce işçilik faturalarınızın aşağıdaki kriterlere göre değerlendirileceğini bilmenizde yarar var.

  • İşçilik içermeyen faturalar değerlendirmeye alınmaz.
  • Hazır beton faturaları malzemenin yanı sıra teslimi de içerdiğinden malzemeli fatura olarak değerlendirilir.
  • Nakliye faturalarında, malzeme ve nakliye bedelinin ayrı ayrı gösterilmesi halinde, nakliye bedeli malzemeli işçilik olarak değerlendirmede dikkate alınır.
  • Nakliye faturasında, malzeme ve nakliye bedeli  ayrı ayrı gösterilmemiş ise, bu fatura değerlendirmede kullanılmaz.
  • Alt işveren tarafından yapılan iş ile ilgili düzenlenen faturalar dikkate alınmaz. Ancak, alt işverenin kendi devamlı işyeri işçileriyle yaptığı ve asıl işveren alt işveren ilişkisi dışında kalan işlerle ilgili düzenlenmiş faturalar dikkate alınır.
  • İşverenin devamlı işçileri ile yaptığı işin toplam bina inşaat maliyeti içerisindeki oranı belirlenerek, bu orana tekabül edecek tutar toplam inşaat maliyetinden düşülecek malzemeli işçilik olarak kabul edilecektir. 
  • İhale konusu işlerde işverenin kendi devamlı işçileriyle yaptığı hafriyat ve nakliyat bedelinin malzemeli işçilik olarak kabul edilmesi için, işverenin SGK da makine parkı dolayısıyla tescilli işyerinin bulunması gerekmektedir.

Asgari işçilik uygulamasının "ön değerlendirme" aşamasında Kurum (SGK) dosya memurunca "ihale mevzuatına göre yaptırılan her türlü işlerde" ve " özel nitelikteki inşaat işyerleri hakkında" yapılacak asgari işçilik araştırmasında Kurumca (SGK) yayımlanan tebliğ ile belirlenen asgari işçilik oranının % 25 eksiği uygulanmak suretiyle işin yürütümü için gerekli olan asgari işçilik tutarı belirlenir.

Dosya memurunca yapılan "asgari işçilik ön değerlendirme" işlemi esnasında işverenin kayıt ve belgeleri incelenmediğinden işverenin söz konusu ihale ya da inşaat nedeniyle dışarıdan satın aldığı hizmetin bedeli (malzemeli işçilik veya salt işçilik bedeli) ile işverenin sigorta primine esas kazancın üst sınırının üzerinde bildirimde bulunduğu haller nazara alınamadığından Kurumca (SGK) yayımlanan tebliğ ile belirlenen asgari işçilik oranının %25 eksiği uygulanmak suretiyle, nazara alınamayan bu hususlarla ilgili yaklaşık bir indirim yapılarak asgari işçilik tutarı belirlenmekte ve böylece göreceli olarak adalet sağlanmaktadır.

Asgari işçilik oranının %25 eksiği uygulanmak suretiyle işin yürütümü için gerekli olan asgari işçilik tutarının belirlenmesi "ön değerlendirme" aşamasına özgü olup, işçilik faturalarının incelenmesini talep ettikten sonra, SGK  denetim elemanınca yapılacak inceleme de artık asgari işçilik oranının %25 eksiği uygulanmak suretiyle asgari işçilik tutarının belirlenmesi mümkün değildir. 

Denetim istenmesinin diğer bir mahzuru da, eksik çıkacak işçilik nedeniyle ayrıca, 5510 sayılı Yasa’nın 102’nci maddesinin birinci fıkrasının (d) bendi ile ( e) bendinin (4) numaralı alt bendince idari para cezasına muhatap olmaktır. 

3- İncelemeyi Durdurmak Mümkün mü?

Fatura incelemesi talep ettiniz. İnceleme başlandı. İnceleme isteğinizden vazgeçmeniz ve incelemeyi durdurmanız mümkün.
Kurumun denetim ve kontrolle görevlendirilmiş memurlarınca inceleme yapılmasına başlandıktan sonra inceleme sonucuna göre işlem yapılır. Ancak, denetim ve kontrole başlanmakla birlikte, işverenin borcu ödeyeceğine ilişkin üniteye yazılı taahhüdünü içeren başvurusu üzerine, ünitenin bu isteği ön kabulü, ünite tarafından denetim isteminin geri çekilmesi talebinin ilgili Grup Başkanlığının veya Kurumun denetim ve kontrolle görevlendirilmiş memurlarının uygun bulması koşuluyla inceleme durdurulur ve borç kesinleşir. (Sosyal Sigorta İşlemleri Yönetmeliği)
 

4- İtiraz Nasıl Yapılacak?

Kurumca tahakkuk ettirilen ve tebliğ edilen prim borcuna karşı tebliğ tarihinden itibaren bir ay içinde, prim borcunu tebliğ eden üniteye dilekçe vermek veya bu dilekçeyi taahhütlü olarak göndermek suretiyle işverence itiraz edilebilir. İtiraz takibi durdurur. İtiraz, Ünite Prim Tahakkuk İtiraz Komisyonunda incelenerek en geç 30 gün içinde karara bağlanır. İtirazın reddi hâlinde işveren, kararın tebliğ tarihinden itibaren bir ay içinde yetkili iş mahkemesine başvurabilir. İşverenin mahkemeye dava açması Kurumun takibini durdurmaz. 

Yorumlarınızı Bize Yazınız

Soru Sor