İngiltere’de Denetim Firmalarında Denetim ve Danışmanlık Hizmetleri Ayrılıyor
İngiltere’nin saygın ekonomi gazetesi Financial Times’da (FT) yayınlanan bir makalede, İngiltere’deki büyük denetim firmaları, yayınlanan yeni düzenlemeyle beraber denetim ve danışmanlık faaliyetlerini 2024’e kadar ayırmak zorunda olacaklarını yazdı.
FRC’nin (The Financial Reporting Council) yayınladığı prensiplere göre dört büyükler olarak bilinen PwC, Deloitte, KPMG ve EY denetim firmaları denetim operasyonlarını diğer hizmet ve danışmanlıklarından ayırmak zorundalar.
Denetim firmaları, bununla ilgili yayınlanan 22 prensibin uygulama planlarını 2020 Ekim ayına kadar tamamlamaları ve 2024’ün Haziran ayına kadar da bunları tamamen uygulamaları gerektiği ifade edilmiştir.
Bu düzenleme 2018’de İngiliz firma Carillion’un iflasından beri denetim firmalarının karşı karşıya kaldıkları ilk reform hareketi olarak ifade edilebilir.
BHS, Thomas Cook ve Wirecard gibi yüksek profil şirketlerin de yakın zamanda iflas bayrağını çekmeleri denetim şirketleri üzerindeki baskıyı da artırmış gözükmektedir.
FRC’nin yeni prensiplerine göre, firmalar denetim şirketlerinin yaptıkları denetimlerin kâr oranına göre ödeme yapacak, denetim bölümünün finansmanını korumaya alarak denetim ücretlerinin ayrı bir kar-zarar hesabında toplayacak ve faaliyetleri gözlemleyecek bağımsız bir denetim kurulu kuracaklardır.
“Big Four” olarak adlandırılan bu dört büyük denetim şirketi hâsılatlarının %20’sini denetim faaliyetlerinden elde ediyorlar. Denetimin gelirdeki payının bu kadar düşük olmasının sebebiyse son yıllarda danışmanlık faaliyetlerinin artarak denetimi gölgede bırakması oldu. FRC’ye göre, yayınlanan gereklilikler denetim kalitesini ve denetim pazarının mukavemetini artırmaya yönelik tasarlandı. Denetim mekanizmasına bir özerklik sağlayarak şirketin geri kalanı ve mekanizma arasında “materyal ya da yapısal bir birliktelik olmayacak şekilde” düzenlendi.
FRC şu an şirketlerin gönüllü katılımına dayalı bir sistemde çalışıyor fakat yerine gelecek kurumun “Denetleme, Raporlama ve Yönetişim Otoritesi” isimli çok daha güçlü ve özel statüye sahip bir düzenleme kuruluşu olması bekleniyor.
Ayrıca FRC’den yapılan bir açıklamada “Bu prensipler herhangi bir ülkede ilk olarak düşünülebilir ve bir yasama süreci olmadan uygulanabilir. Denetim firmalarının uygulamalarını yakından takip edeceğiz ve firmaların prensiplere usulen ya da esasen uymadıklarını hissedersek ona göre hareket edeceğiz” dendi. İngiltere'nin Dört Büyük denetim firması, 2024 yılına kadar denetim uygulamalarını yıllardır endüstrinin en büyük sarsıntısını gösteren muhasebe düzenleyicisinden ayırmak zorunda olacakları ifade edilmiştir.
FRC'nin müdahalesi, Carillion'un çöküşünün ardından politikacılar tarafından tartışılan, denetim ekiplerini bağımsız tüzel kişiliklere dönüştüren firmaların tamamen parçalanması yüzünden durdu. Perakende sektöründe faaliyet gösteren BHS, seyahat acentası Thomas Cook ve son olarak Alman ödeme işlemcisi Wirecard gibi diğer yüksek profilli kurumsal çöküşler, FTSE 100'ün tamamını ve FTSE 250'nin 21'i hariç hepsini denetleyen Big Four'un incelemesini artırdı.
FRC'nin planı, firmaların denetçilerine denetimlerinin kârları doğrultusunda ödeme yapmalarını, denetim bölümünün finansmanını ayrı bir kâr ve zarar hesabı ile donatmalarını ve uygulamayı denetlemek için bağımsız bir denetim kurulu oluşturmayı amaçlamaktadır.
FRC CEO’su Jon Thompson, değişikliklerin “denetim sektörünün reformunda önemli bir adım” olduğunu söyledi. Ancak bazı yorumcular önlemlerin yeterince ileri gitmediğini söylediler. Michigan Üniversitesi profesörü Erik Gordon, "Gerekli olacak son reform olma ihtimali düşük olan bir yarı-bölünme" dedi. Diğerleri, değişiklikleri uygulamak için dört yıllık “gecikmeyi” eleştirdi. Üst düzey bir endüstri yöneticisi “Bu, kaliteyi denetlemek için bir çözüm olarak yapılıyorsa, hepimiz kendimizi şaka yapıyoruz” dedi. “Big Four” firmasından bir birey lojistik zorluklara işaret ederek, ayrı denetim bilançoları gerekliliğini firmaların merkezi yönetim maliyetlerini “çözmelerini” gerektireceği için bu hususu “zor bir durum olarak nitelendirdi. Dört Büyükler, toplam hasılatlarının yaklaşık beşte birini denetim hizmetlerinden elde ederler ve bu gelirler, son yıllarda danışmanlık bölümlerinin hızla genişlemesiyle gölgelenmektedir.
FRC'ye göre, gereklilikler, “denetim uygulaması ile firmanın geri kalanı arasında hiçbir maddi, yapısal çapraz sübvansiyonun devam etmemesini” sağlayarak denetim kalitesini ve “denetim piyasası esnekliğini” iyileştirmek için tasarlanmıştır.
FRC, planlanan değişikliklerin “bir ilk olduğunu ve mevzuata ihtiyaç duyulmadan gerçekleştirildiğini” belirterek, “Ayrıca Denetim firmalarının başvurularını takip edeceklerini” ifade etmişlerdir.
KPMG'deki denetim başkanı Jon Holt, firmanın “İngiltere'de operasyonel ayrılığı desteklediğini” söyledi ancak FRC'nin açıklamasının “İngiltere plc'ye (Anonim Şirketler) olan güveni geri kazanma yolculuğundaki ilk adım olduğunu” ifade edilmiştir. Dört Büyüklerin tamamı, şirket yöneticilerinin şirket hesaplarının doğruluğunu sağlama görevlerini artıracak düzenlemeler de dahil olmak üzere, düzenleyicileri ve hükümeti piyasada daha yürekli bir reform izlemeye çağırarak duyuruyu yanıtladı.
Deloitte’in denetim ve güvence başkanı Stephen Griggs, “Denetim kalitesini benimseyen, seçimi iyileştiren ve güveni geri kazandıran değişim sağlama rolümüzü oynamaya kararlıyız” ifadesinde bulunmuştur.
EY’nin İngiltere ve İrlanda başkanı Hywel Ball şunları söyledi: “Bu teklifler tek başına gerekli tüm değişiklikleri sağlamayacak. Denetim mesleğinin evriminin bir parçası olarak, etkin ve sürdürülebilir bir değişim sağlamak için direktör sorumluluğu ve denetim kapsamındaki değişiklikler de dahil olmak üzere bütünsel bir reform paketi gerekmektedir. ”
Financial Times (FT). https://www.ft.com/content/4464e0a3-9ba2-47d2-9f85-3f2912a22f25