İkinci El Taşıt ve Taşınmaz Ticareti Yapanların (Oto Galericilerinin ve Emlakçıların) KDV ile İmtihanı-1
Resmi Gazete’de 6 Nisan 2018 tarihinde yayımlanan 7104 Katma Değer Vergisi Kanunu ve Bazı Kanunlar ile 178 Sayılı Kanun Hükmünde Kararnamede Değişiklik Yapılmasına Dair Kanunun 6. maddesi ile KDV Kanunun özel matrah şekillerini düzenleyen 23. maddesinin birinci fıkrasına (e) bendinden sonra gelmek üzere aşağıdaki bent eklenmiş ve mevcut (f) bendi (g) bendi şeklinde düzenlenerek;
“f) İkinci el motorlu kara taşıtı veya taşınmaz ticaretiyle iştigal eden mükelleflerce, katma değer vergisi mükellefi olmayanlardan (mükellef olanlardan istisna kapsamında yapılan alımlar dâhil) alınarak vasfında esaslı değişiklik yapılmaksızın satılan ikinci el motorlu kara taşıtı veya taşınmazların tesliminde matrah, alış bedeli düşüldükten sonra kalan tutardır.”
hükümlerine yer verilmiştir.
19 seri No’lu Katma Değer Vergisi Genel Uygulama tebliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Tebliğ ile de;
- KDV mükellefi olmayanlardan veya istisna kapsamında KDV ödenmeksizin alınan ikinci el motorlu kara taşıtları ile taşınmazların satışında düzenlenecek faturalarda alış bedeli ile satış bedeli arasındaki fark üzerinden KDV hesaplanacağı,
- KDV hesaplanarak alınan ikinci el motorlu kara taşıtları ile taşınmazların teslimlerinde ise özel matrah uygulanmayacağı,
- İkinci el motorlu kara taşıtı veya taşınmaz satışlarında özel matrah uygulaması yalnızca ikinci el motorlu kara taşıtı veya taşınmaz ticaretiyle iştigal eden mükellefler tarafından uygulanacağı belirtilerek,
taşınmaz ve ikinci el kara taşıtlarının kimler tarafından hangi işlemlerde özel matrah uygulamasının yapılması gerektiği belirlenmiş ve uygulamaya ilişkin örnekler verilmiştir.
Ancak ikinci el taşınmaz ve motorlu taşıt ticareti yapan mükelleflerin yapılan bu düzenlemelerden sonra nasıl hareket etmeleri gerektiği ile ilgili akıllarında pek çok soru kalmıştır.
Bunlardan en önemlisi ise özel matraha uygun bir satış işleminde fatura nasıl düzenlenmeli, bunun akabinde düzenlenen fatura KDV beyannamesinde nasıl gösterilmelidir?
İkinci El Taşıt ve Taşınmaz Satışına Çözümsel Bakış
Fatura Nasıl Düzenlenmelidir?
19 Seri No’lu KDV Tebliği ile satılan ikinci el motorlu kara taşıtı veya taşınmazların tesliminde matrah, alış bedeli düşüldükten sonra kalan tutardır denilmektedir. Bir örnekle açıklamak gerekirse;
Emlakçılık yapan Bay (A) KDV mükellefi olmayan Bayan (B)’den 150 m² den büyük 500.000 TL’ ye satın aldığı konutu vasfında herhangi bir değişiklik yapmadan ağustos 2019’da 600.000 TL’ye satmıştır.
Özel matrah hesabında konut satın alanın mükellef olup olmaması önemli değildir.
| Satış Bedeli | 600.000,-TL |
|---|---|
| Alış Bedeli | 500.000,-TL |
| Fark | 100.000,-TL |
| KDV matrahı | 100.000,-TL |
| Hesaplanan KDV (%8*) | 8.000,-TL |
| Toplam KDV dâhil tutar | 608.000,-TL |
Bu durumda yeni düzenleme ile KDV hesaplaması şöyle olacaktır.
Bu gayrimenkul özel matrah uygulamasının yürürlüğe girdiği 01.06.2018 tarihinden önce satılmış olsaydı 600.000 TL satış bedelinin tamamı üzerinden KDV hesaplanacaktı,
Yine bu gayrimenkulün 30.04.2018 tarihinden önce satılması durumunda ise 108.000 TL KDV hesaplanacak ve toplam KDV dahil tutar 708.000 TL olacaktı,
Görülüyor ki hem özel matrah uygulamasının getirilmesi hem de KDV oranında yapılan indirimler sonucunda önceki uygulamalara göre beyan edilmesi gereken KDV ile günümüzde beyan edilmesi gereken KDV arasındaki fark
708.000 – 608.000= 100.000.- TL’dir.
(*Mesken olarak satılan 150 m² den büyük konutlar için KDV oranı 30.04.2018 tarihinden başlayarak 31.12.2019 tarihine kadar %8 olarak uygulanmaktadır.)
KDV Beyannamesi Nasıl Düzenlenmelidir?
Özel matrah uygulamasından önce gerçek usulde KDV mükellefi olanların ikinci el taşıt ve taşınmaz satışlarına istinaden düzenledikleri faturalardaki KDV, toplam satış bedeli üzerinden hesaplanmakta ve sadece matrah bölümündeki tevkifat uygulanmayan işlemler kısmında beyan edilmekteydi.
Yeni uygulama ile beraber matrah, alış ve satış bedeli arasındaki fark olduğundan bu tutarın KDV 1 Beyannamesinde ‘Matrah - tevkifat uygulanmayan işlemler’ bölümünde gösterilmekle beraber, alış bedelinin de ‘Sonuç Hesapları’ başlığında ‘Diğer Bilgiler - Özel matrah şekline tabi işlemlerde matraha dâhil olmayan bedel’ bölümünde göstermesi gereklidir.
Sonuç olarak yukarıda da bahsettiğimiz gibi özel matraha tabi ikinci el taşınmaz ve taşıt ticareti kapsamında düzenlenen faturaya istinaden Katma Değer Vergisi Beyannamesinde, özel matraha göre yapılan ikinci el taşınmaz ve taşıt işleminin hem,
‘Tevkifat uygulanmayan işlemler’ bölümünde hem de,
‘Özel matraha tabi işlemlerde matraha dâhil olmayan bedel’
Bölümünde gösterilmesiyle ‘Teslim ve hizmetlerin karşılığını teşkil eden bedel (aylık)’ bölümü özel matraha göre düzenlenen ikinci el taşınmaz ve taşıt faturasındaki toplam satış bedeli ile uyumlu hale getirilmektedir.