Hurda Teslimlerde KDV Düzeltme, İstisna ve Vazgeçme
Giriş
KDV kanunu 17/4-g maddesi gereğince metal, plastik, lastik, kauçuk, kâğıt, cam hurda ve atıkların teslimi KDV’den istisnadır.
Ancak bu işlem sonucunda düzeltme işlemleri yapıldığından bazı durumlarda istisna bir avantaj olmaktan çıkmaktadır.
**
Hurda teslimlerde istisna uygulaması, teslimi yapan firmanın hurda olarak satışı yapılan ürünün ilk iktisabında indirdiği KDV tutarının da düzeltilmesi işlemini beraberinde getirmektedir. Uygulamada mükellefler tarafından bu işlemin atlandığı sık görülmektedir.
Ancak bu KDV istisnasının avantajı ile birlikte, satışta daha önce indirilmiş KDV’nin düzeltilmesi ile birlikte bazı durumlarda satış bedelini aşan ilave edilecek KDV tutarları çıkarabilir. Zaten hurda mahiyetinde olan kıymetin bedelinin ilk iktisabından düşük olması olağandır.
Örnek vermek gerekirse 100.000 TL bedelle satın alınan kıymetin, hurda mahiyetinde istisna kapsamına girdiğini ve 10.000 TL bedelle satıldığını varsayalım. İlk iktisabında indirime konu olacak %18 KDV bedeli 18.000 TL olacağı düşünülürse, olası bir KDV düzeltme işlemi 8.000 TL’lik bir fark ortaya çıkarmaktadır. Ki 10.000 TL’lik tutar gelir yazılmakla beraber 18.000 TL’lik tutar hesaplanan KDV yapılması suretiyle ödenecek KDV çıkması durumunda nakit çıkışına sebebiyet verebilecek bir durumdadır.
Firmalar hurda satışlarındaki KDV istisnasını kullanarak KDV siz teslim ettikleri hurdalara ilişkin yüksek tutarlarda KDV düzeltimi ile karşı karşıya kalabilmektedir.
Özellikle hurda mahiyetindeki bazı girdilerin giriş tutarları ile hurda bedelleri arasında yüksek farklar bulunması durumunda bu farklardan sebep KDV istisnası avantaj olmaktan çıkmaktadır.
Bu durumda KDV istisnasını kullanmak yerine direk istisnadan vazgeçerek faturada satış bedeline ilişkin matrah üzerinden KDV hesaplamak daha mantıklı olacağı durumlar ortaya çıkıyor.
KDV kanunun 18. Maddesinde İstisnadan vazgeçilmesi durumu aşağıdaki şekilde belirtilmiştir.
“….vergiden istisna edilmiş işlemleri yapanların, ilgili vergi dairesine yazılı başvuruda bulunarak, belirtecekleri işlem türleri için vergiye tabi tutulmalarını talep edebilecekleri; bu talebin dilekçede belirtilen ve dilekçe tarihinden sonra ifa edilen işlemlerin tamamını kapsaması gerektiği; mükellefiyetin devam etmekte olan işlemleri kapsamadığı,
…….., istisnadan vazgeçeceklerin talepleri üzerine, vergi dairesince, vergi mükellefiyetlerinin talep tarihinden itibaren tesis olunacağı; bu şekilde mükellef olanların üç yıl geçmedikçe mükellefiyetten çıkamayacakları, mükellefler üç yıllık sürenin bitiminden önce mükellefiyetten çıkma talebinde bulunmadıkları takdirde mükellefiyetin yeniden üç yıl süre ile uzatılmış sayılacağı hüküm altına alınmıştır.”
Kanun maddesinde de belirtildiği üzere istisna edilmiş işlem olan hurda tesliminden vazgeçmek için yazılı başvuru yapılarak 3 yıllık bir dönemde mükellefiyet tesis edilmektedir.