Vergi, Maliye, Ekonomi, Sosyal Güvenlik, Ticaret Hukuku Hakkındaki Herşey

Ekonomi, Maliye

Bülent TAŞ
Bülent TAŞ
4170OKUNMA

Hazine ve Maliye Bakanlığına Yeni Görevler

Bugün (7 Ağustos 2019) yayınlanan Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi ile Hazine ve Maliye Bakanlığı teşkilat yapısı ve görevleri hakkında önemli değişiklikler yapılmıştır. Bu değişiklikleri bir seri yazı dizisi ile kamuoyunun bilgisine sunacağız.

Serinin bu ilk yazısında Hazine ve Maliye Bakanlığının görevleri ve bu konuda yapılan değişiklikler ele alınmaktadır.

İlk Cumhurbaşkanlığı Kararnamesinde Hazine ve Maliye Bakanlığının görevleri aşağıdaki gibi sıralanmıştır.

  • Maliye ve ekonomi politikalarının hazırlanmasına yardımcı olmak ve bu politikaları uygulamak,
  • Genel bütçe kapsamındaki kamu idareleri ve özel bütçeli idarelerin hukuk danışmanlığını ve muhakemat hizmetlerini talepleri halinde yerine getirmek,
  • Devlet hesaplarını tutmak, saymanlık hizmetlerini yapmak,
  • Gelir düzenlemelerine ilişkin çalışmalar yapmak,
  • Her türlü gelir işlemlerine ait mevzuatı hazırlamak, her türlü gider işlemlerine ait mevzuatın hazırlanmasına katkı sağlamak,
  • Bakanlığın ilgili kuruluşlarının işletme ve yatırım programlarını inceleyerek onaylamak ve yıllık programlara göre faaliyetlerini takip etmek ve denetlemek,
  • Suç gelirlerinin aklanmasının önlenmesine ilişkin usul ve esasları belirlemek,
  • Vergi incelemesi ve denetimine ilişkin temel politika ve stratejilerin belirlenmesi amacıyla çalışmalar yapmak ve belirlenen politikaların uygulanmasını sağlamak,
  • Hazine işlemleri, kamu finansmanı, kamu sermayeli kuruluş ve işletmeler ve devlet iştirakleri, ikili ve çok taraflı dış ekonomik ilişkiler, uluslararası ve bölgesel ekonomik ve mali kuruluşlarla ilişkiler, yabancı ülke ve kuruluşlardan borç ve hibe alınması ve verilmesi ile ilgili işlemleri yapmak,
  • Ülkenin finansman politikaları çerçevesinde sermaye akımlarına ilişkin düzenleme ve işlemleri yapmak,
  • Kambiyo rejimine ilişkin faaliyetleri düzenlemek, uygulamak, uygulamanın izlenmesi ve geliştirilmesine ilişkin esasları tespit etmek.
  • Bakanlıkların ve kamu kurum ve kuruluşlarının ekonomi politikalarını ilgilendiren faaliyetlerine katılım sağlamak,
  • Uluslararası kuruluşlarla iletişim içerisinde çalışarak ileriye dönük stratejiler geliştirme amacıyla çalışmalar yapmak ve topluma perspektif sağlayan politika önerilerini katılımcı bir yaklaşımla belirleyerek özel kesim için orta ve uzun dönemde belirsizlikleri giderici genel bir yönlendirme görevini yerine getirmek,
  • Kanunlarla veya Cumhurbaşkanlığı kararnameleriyle verilen diğer görevleri yapmak.

24 Temmuz 2018 tarihinde yayınlanan 13 numaralı Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi ile aşağıdaki görev ve yetkiler Hazine ve Maliye Bakanlığı görevleri arasına eklenmiştir.

  • Cumhurbaşkanı tarafından belirlenen temel hedef, ilke ve amaçlar çerçevesinde kalkınma planı, Cumhurbaşkanlığı Programı, orta vadeli program, orta vadeli mali plan, Cumhurbaşkanlığı yıllık programı ile sektörel plan ve programları, ilgili kamu idareleri ile Cumhurbaşkanlığı bünyesinde bulunan Politika Kurullarının görüşlerini de almak suretiyle Strateji ve Bütçe Başkanlığı ile müştereken hazırlamak ve makro dengelerini oluşturmak.
  • Cumhurbaşkanı tarafından belirlenen temel hedef, ilke ve amaçlar çerçevesinde kalkınma planı, orta vadeli program, orta vadeli mali plan, Cumhurbaşkanı yıllık programı ile sektörel plan ve programların uygulanmasını izlemek, değerlendirmek, gerektiğinde belirlenen usule uygun olarak değişiklik yapmak veya teklif etmek.
  • Kamu harcamalarında etkinlik, etkililik, ekonomiklik ve verimlilik sağlamak amacıyla gerekli standartları tespit etmek ve sınırlamalar koymak; bu hususlarda tüm kamu kurum ve kuruluşları için uyulması zorunlu düzenlemeleri yapmak ve tedbirleri almak.
  • Bölgesel, çok taraflı ve ikili kalkınma ve ekonomik ilişkilerin kalkınma planları ve Cumhurbaşkanlığı yıllık programlarında belirtilen ilke, hedef ve politikalarla uyumlu ve etkili bir şekilde yürütülmesi için gerekli çalışmaları yapmak.
  • Faaliyet alanına giren konularda bakanlıklar, kamu kurum ve kuruluşları ile işbirliği ve koordinasyonu sağlamak

Kalkınma planı, orta vadeli program, orta vadeli plan hazırlama ve uygulamayı takip etme

Eklenen bu yeni görevlerle Hazine ve Maliye Bakanlığı kalkınma planı, orta vadeli program, orta vadeli plan hazırlama ve uygulamayı takip etme konularında da söz sahibi hatta işin sahibi haline gelmiştir.

Hazine ve Maliye Bakanlığına Yeni Görevler

Bugün çıkarılan 43 sayılı Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi ile aşağıdaki yeni görevler Hazine ve Maliye Bakanlığına tevdi edilmiştir.

  • Hazinenin Cumhurbaşkanı kararı ile yurtiçindeki ya da yurtdışındaki şirketlere iştirak etmesini sağlamak
  • Finansal Piyasalara ilişkin yurtiçi ve yurtdışı gelişmeleri izlemek değerlendirmek, finansal sektörü geliştirici ve finansal istikrarı güçlendirici çalışmalar yapmak,
  • Sigortacılık ve özel emeklilik sistemine ilişkin faaliyetleri düzenlemek, uygulamak, uygulamayı izleme, denetimini yürütmek ve geliştirilmesine ilişkin esasları tespit etmek,

Bu görevlerden ilki dikkat çekicidir. Hazine ve Maliye Bakanlığı artık yurtiçinde veya yurt dışında mevcut özel sektör şirketlere iştirak edebilecektir. Cumhurbaşkanlığı Kararnamelerinin gerekçesi yayınlanmadığı için bunun nasıl bir ihtiyaçtan kaynaklandığını anlamak mümkün olmamakla beraber zor durumdaki şirketlere ortaklık yoluyla finansman sağlamak mı isteniyor sorusunu akla getirmektedir.

Yeni verilen diğer bir görev finansal piyasaların takibine ilişkindir. Hali hazırda BDDK’nın görev çerçevesi ilgili Kanunda, finansal piyasalarda güven ve istikrarın sağlanması, kredi sisteminin etkin bir şekilde çalışması, malî sektörün gelişmesi, tasarruf sahiplerinin hak ve menfaatlerinin korunması olarak belirtilmiştir. Yeni düzenleme ile Hazine ve Maliye Bakanlığı BDDK, SPK ve Merkez Bankası ile birlikte ancak belki de bir adım önünde finansal piyasaları gözleme, geliştirme ve güçlendirme faaliyetlerinde bulunabilecektir.

Tüm bu düzenlemelerden sonra Hazine ve Maliye Bakanlığı ekonomik hedefleri belirlemede, plan, program ve bütçe oluşturma ve uygulamasını takip etmede, harcama ve gelir politikaları geliştirme ve hayata geçirmede, para ve sermaye piyasalarını takip etme ve yönetmede söz sahibidir.  

Bu görevlerin büyük bir çoğunluğu, aslında yeni yönetim sistemi içinde yer alan

  • Ekonomi Politikaları Kurulu,
  • Cumhurbaşkanlığı Finans Ofisi,
  • Strateji ve Bütçe Başkanlığı,
  • BDDK ve SPK gibi bağımsız kurullar ve
  • Merkez Bankası

gibi kurum ve kuruluşların görevleri ile örtüşmekte veya kesişmektedir. Aslında ekonomi yönetimi tek bir çatı altında toplanıyor gibi görünmekle beraber iyi bir iş üretilebilmesi ve sonuç alınabilmesi için etkin bir koordinasyon kaçınılmaz gibi görünmektedir.

Yorumlarınızı Bize Yazınız

Soru Sor