Hangi Ülkenin Vergi Mevzuatı Daha Sade?
“Türkiye’de vergi yasaları çok karmaşık.”
“Diğer ülkelerde de sistem bu kadar anlaşılmaz bir halde mi?”
“Sanki yasaları hazırlayanlar bilerek böyle kompleks olmasını sağlıyorlar.”
“Vergi mevzuatı neden daha basit ve anlaşılır değil?”
“Neden bu kadar çok vergi düzenlemesi yapılıyor?”
Günlük hayatta çok sık karşılaştığımız bu soruların sayısını artırmak mümkün. Sanırım modern vergi sistemi olan tüm ülkelerde vatandaşlar, haklı olarak, bu soruları sık sık yasaları yapan parlamenterlere, vergi memurlarına, muhasebeci ve müşavirlerine yöneltiyorlardır.
Böyle olmasaydı gelişmiş ve gelişmekte olan ekonomilerde “vergi mevzuatını sadeleştirmek” stratejik planların önemli hedefleri arasında yer almazdı.
Şimdi vergi reformu zamanı
Bir fikir vermesi açısından Amerika Birleşik Devletleri’nde Ulusal Vergi Avukatlığınca Kongreye “Şimdi Vergi Reformu Zamanı” sloganıyla sunulan 2012 raporundaki bazı başlıklara bakalım:
- Gerçek kişiler ve tüzel kişiler beyannamelerinin doldurulması için her yıl 6,1 milyar saat zaman harcamaktadırlar. Bu süre 3 milyon tam zamanlı çalışan işçinin yıllık çalışmasına eşdeğer.
- 2001’den bu yana ABD vergi yasalarında yaklaşık 4 bin 680 adet değişiklik yapıldı. Bu rakam, neredeyse günde 1 değişik anlamına geliyor.
- Gerçek kişi vergi mükelleflerinin %59’unun beyannamelerini muhasebeciler hazırlamaktadır.
- ABD vergi mevzuatı 4 milyon kelime uzunluğunda.
- Gelir vergisi mevzuatını açıklamak için IRS tarafından yayınlanan rehberleri yazıcıdan kağıt çıktı olarak almanız durumunda 1 foot (30,48 cm) yüksekliğinde bir tomarla karşı karşıya kalırsınız.
- Vergi mükelleflerinin sadece %16’sına göre vergi mevzuatı adildir.
Ne dersiniz tıpkı küresel ısınma gibi vergi mevzuatı da küresel bir sorun değil mi sizce de?
Çözüm nedir?
Elbette vergi, devletlerin kamu hizmetlerini üretebilmelerinde en önemli gelir kaynağı. Ekonomik hayat geliştikçe bunu kavramak için değişiklik yapılması da kaçınılmaz.
Ancak vergi yasalarının kolay anlaşılır ve bürokrasi yaratmaktan uzak, “verginin kanuniliği” ilkesi ışığında alt mevzuatla doldurulma ihtiyacı veya genişletilmesi imkanı vermeyecek nitelikte olmasına çaba göstermek gerekir. Bu nedenle her konuda olduğu gibi yasa koyucuya çok büyük görev düşmektedir.