Hangi Mesaj Vergi Uyumunu Arttır?

2017 yılında Nobel Ekonomi Ödülünü kazanan Richard H. Thaler ve Cass R. Sunstein dünya çapında meşhur olan kitapları NUDGE, Türkçeye “DÜRTME” olarak çevrilmişti.

Pegasus Yayınları arasında 2013’te yayınlanan DÜRTME kitabında yazarlar, vergi mükelleflerine verilen mesajın uygunluğu ile vergi uyumu arasında doğrudan bir bağ olduğunu ortaya koyuyorlar.

Minnesota’da  yetkililerin vergi uyumu konusunda yaptıkları bir deney davranışlarda büyük değişikliklere neden oldu. Gruplar halindeki vergi mükelleflerine dört çeşit bilgi verildi.

Bazılarına, vergilerinin eğitim, polis koruması ve yangından korunma benzeri iyi amaçlarla kullanıldığı söylendi.

Bir gruba, vergi formlarını doldurma konusunda sorun yaşadıklarında nasıl yardım alabilecekleri öğretildi.

Bir başka gruba da sadece, Minnesota’da yaşayan vatandaşların %90’ından fazlasının vergi yasası yükümlülüklerini tam olarak yerine getirdikleri söylendi.

Bunlardan sadece biri vergi uyumu konusunda belirli bir etki yaptı ki, bu da sonuncusuydu.

Açıkça görüldüğüne göre, bazı vergi mükellefleri yanlış algılama sonucu olarak-medya ya da aldatanların diğer yanıltıcı söylemlerine kanarak- yasayı ihlal etme konusunda daha eğilimli görünüyorlar.

Vergi yasasına uyanların sayısı fazla denildiği zaman vergi kaçıranların sayısında da düşüş görülebiliyor. Bunun sonucu olarak, halkın dikkatini başkalarının yaptıkları konusuna çekip, istenerek ya da istenmeyerek, davranışlarda belirli düzeye kadar artış sağlanabilir.

Kaynak: DÜRTME, Richard H. Thaler ve Cass R. Sunstein, Pegasus Yayınları, 2013, s.90,91)