Hagi Watt’a Mektuplar-7: Şehit Yakınları ve Gaziler İçin Araç Alırken ÖTV İstisnası
- Nasıl oldun Hagi Watt’cığım, bugün daha iyisin galiba?
HW – Sağolasın, ayağım iyice düzeldi, bastonsuz yürüyebiliyorum artık. Ne zormuş bu ayak kırığı yahu, 3 ayda zor iyileşti.
- Üç ayda eski haline dönebildiğin için sen yine de şanslı sayılırsın. İnşallah bir daha böyle kazalar yaşamazsın.
HW – Yahu aklıma takıldı, geçen gelişinde engellilerin otomobil alımında KDV istisnası yok ama ÖTV istisnası var demiştin. Bu istisnadan gazilerimiz de yararlanabiliyor muydu?
- Tabii ki yararlanabilir. Kanunda öngörülen şartları haiz olan gaziler de engellilik raporuna göre istisnadan yararlanarak araç alabilir veya yurt dışından ithal edebilir.
HW
– Peki ya şehitlerimizin veya vefat eden gazilerimizin yakınları için bir istisna yok mu?
- Var tabii. Terörle Mücadele Kanunu kapsamına giren şehitlerimizin veya vefat eden vazife malullerinin yakını bir kişinin araç alımında da ÖTV istisnası uygulanıyor.
HW – Hangi yakını yararlanabiliyor? Eşi mi, çocukları mı?
- Eşi veya çocuklarından biri yararlanabiliyor.
HW – Ya rahmetli evli değilse? Bu haktan akrabaları yararlanamıyor mu?
- Şehit veya vefat etmiş gazinin evli olması halinde, eşi veya çocukları dışında kimse bu haktan yararlanamıyor. Ama evli olmaması halinde, sadece anne veya babası bu haktan yararlanabiliyor. Anne veya baba istemez ise kardeş, amca, dayı, hala gibi diğer akrabaların bu haktan yararlanması mümkün değil.
HW – Yahu, amma ince işlermiş. Peki bunlar her türlü aracı istisnadan yararlanarak alabiliyor mu? Hani engellilerin yararlanabileceği araçlarla ilgili bazı kısıtlamalar vardı, bunlar için de aynı kısıtlamalar geçerli mi?
- Evet, istisnadan yararlanabilecek olan şehit veya vefat etmiş gazinin yakını;
• Motor silindir hacmi 1600 cm³ veya daha altında olmak şartıyla binek otomobili,
panelvan, pick-up, arazi taşıtı, ATV, jeep, steyşın vagon gibi taşıtlardan,
• Motor silindir hacmi 2800 cm³ veya altında olmak şartıyla açık veya kapalı kasalı (van) kamyonet, pick-up gibi taşıtlardan,
• Motor silindir hacmine bakılmaksızın motosikletlerden,
sadece birini ÖTV ödemeden satın alabilir.
HW – Burada da istisnadan yararlanmak için bir sürü şart şurt varmış. Arabayı aldın diyelim, her an şu eksikmiş, bu yanlışmış deyip vergi isteyebilirler.
- Yok canım o kadar da değil. Vergisiz araç alanlara 5 yıl içinde satmamak kaydıyla bir daha sorgu sual yok.
HW – Öyle deme yahu, geçenlerde bir tanıdığım, dara düşen bir engellinin arabasını almış, kendisinden sıfır araba ÖTV’si istemişler.
- Sanırım 5 yıl geçmeden satış yapıldığı içindir. Dediğim gibi engelliler veya şehit yakınları ÖTV’siz aldığı aracı 5 yıl içinde satarsa, istisnadan yararlanandan alınmayan ÖTV tutarı, alış tarihindeki matrah, satış tarihindeki orana göre hesaplanıp alıcıdan tahsil ediliyor.
HW – Yani 5 yıl satmayıp, 5 yıldan sonra satılırsa vergi yok mu?
- Evet engellilerin ve şehit yakınlarının istisnadan yararlanarak aldığı araçlar, satın alma tarihinden itibaren 5 yıl geçtikten sonra satılırsa artık ÖTV ile muhatap olunmuyor. Ayrıca engelli vatandaşlar her 5 yılda bir kere, daha önce aldığı aracı satıp satmadığına bakılmaksızın istisnadan yararlanabiliyor. Yani 25 yılda ÖTV’siz 5 araç alabiliyor.
HW - İstisnadan yararlanan kişinin vefatı halinde ne oluyor? Varislerden vergi isteniyor mu?
- İstisnadan yararlanıldığı tarihten itibaren 5 yıl geçtikten sonra engelli kişinin vefat etmesi halinde ÖTV aranmıyor. 5 yıl geçmemiş ise, aracın tüm mirasçılara müşterek mülkiyet halinde veraseten intikalinde de ÖTV aranmıyor. Bu şekilde aracın istisnadan yararlanıldığı tarihten itibaren 5 yıl geçtikten sonra herhangi bir kişiye intikalinde artık ÖTV yok. Ama murisin 5 yıldan önce vefat etmesi ve istisnadan yararlanılan aracın tüm mirasçılara değil de bir veya birkaç mirasçı tarafından adlarına kayıt ve tescili halinde, diğer mirasçılara da araç değerinde başka malların intikal etmiş olması şartı aranıyor. Aksi halde aracın intikali veraset değil, ivazsız intikal sayıldığından ÖTV aranıyor.
HW – Amma karışık işler yahu! Arabada avukat bulunmadan seyahat etmemek lazım desene. Bu araçları kimin kullanacağına dair bir sınırlama var mı?
- O da ayrı bir konu. İstisnadan yararlanılarak yurt içinden satın alınan aracı kullanacaklar için bir sınırlama yok ama araca özel tertibat yaptırılmış ise, bu şekilde tertibat yapılmış aracı kullanamayacak olanların kullanmaması gerekir. Ancak yurt dışından satın alınan araçlardan, bizzat kullanım şartına bağlı olanları başkasının kullanması yasak. Araç kullanması mümkün olmayanların ithal ettiği araçların ise engelli kişinin eşi, kanuni mümessili, üçüncü dereceye kadar kan ve sıhri hısımlarından biri veya noterce düzenlenmiş iş akdine bağlı olarak istihdam edilen şoför tarafından kullanılması zorunlu.
HW – Tamam tamam, iyice aklım karışmadan bırakalım bu konuyu.
- Tekrar geçmiş olsun Hagi Watt’cığım, kendini iyi bak.
HW – Sağol, sağol.
Yorumlar