Gelir İdaresi, Saydamlıktan Vazgeçmemeli
Kurucu Başkan Osman Arıoğlu’nun yönetim ekibinde yer alan bir kişi olarak, Gelir İdaresi Başkanlığında o dönemde içinde yaşadığımız zaman, saydamlıkla (şeffaflıkla) tarihe geçen bir dönemdi.
Nitekim O dönemde Gelir İdaresinin hazırladığı ilk Stratejik Plan (2007-2009) belirlediğimiz 10 temel değerden biri de “saydamlık” yani şeffaflıktı. 
Kaynak: Gelir İdaresi Başkanlığı Stratejik Planı (2007-2009), s.15
Hâlâ bu değerleri Gelir İdaresinin internet sitesinde, birinci sırada “Saydamlık” olmak üzere görebilirsiniz.
O yıllarda çok fazla veri GİB tarafından şeffaf bir yönetim anlayışı ile www.gib.gov.tr den yayınlanıyordu.
Esasen saydamlık, vatandaş odaklı olmanın ve hesap verebilirliğin bir göstergesidir.
Vergileri ve diğer pek çok mali yükü toplayan bir idarenin saydamlığı, aynı zamanda “gönüllü uyum”un da hayata geçmesine yol açan önemli bir faktördür.
Ancak geçen zaman içerisinde, İdarenin geçmişte her yıl yayınladığı verileri yayınlamamaya başladığını görmek hem eski bir Gelir İdaresi yöneticisi hem de bir vatandaş olarak bizim açımızdan üzücü bir durum.
Hangi veriler yayınlanmıyor?
2013 yılına kadar yayınlanan Türkiye Geneli Gelir ve Kurumlar Vergisi Beyanname Özetleri 6 yıldır yayınlanmıyor.
Bu verilerle, Türkiye genelinde kaç mükellefin zarar beyan ettiğini, hangi istisnalardan ve vergi teşviklerinden ne kadar yararlanıldığını vb. temel bilgileri öğrenebiliyorduk.
Akla gelen ve vatandaşta kuşku yaratan soru şu: 2014’ten itibaren nasıl bir veri ortaya çıktı ki halkın bilmemesi gerekiyor?
Hangi sektör ne kadar vergi ödedi?
Her yıl yayınlanan “Gözlükçü, eczacı, kitapçı, yeminli mali müşavir, nakliyeci, tamirci, inşaatçı, kürkçü, diş hekimi, ne kadar vergi ödüyor?” içerikli yazıların kaynağı olan veriler de 2015’ten beri Gelir İdaresinin sitesinde yayınlanmıyordu. Geçtiğimiz haftalarda 2016, 2017 ve 2018 yıllarına ilişkin veriler yayınlandı.
Ancak birkaç gün sonra ise ilgili sayfada artık hiçbir veri yoktu.
Biz iyi niyetli olarak bu durumun teknik bir hatadan kaynaklandığını tahmin ediyoruz.
2019 yılı vergi yüzsüzlerini kamuoyu öğrenemeyecek mi?
Gelir İdaresi, her yıl düzenli olarak belirli tutarın üzerinde vergi borcu olup da ödemeyenleri bir VUK Genel Tebliği çerçevesinde yayınlardı.
Yılın bitmesine iki hafta kalmasına rağmen, böyle giderse 2019’da yüksek tutarlı vergi borcu olan ve kamuoyunda vergi yüzsüzü olarak tabir edilen kişileri kamuoyu öğrenemeyecek.
2019’da haklarında yüksek tutarlı vergi inceleme raporu düzenlenenleri de kamuoyu öğrenemeyecek
2000’li yılların başında VUK’ta yapılan bir değişiklikle haklarında yüksek tutarlı vergi incelemesi yapılan vergi mükellefleri de vergi dairesinde ve GİB’in internet sitesinde belirli bir süreyle halka duyuruluyordu.
Bu açıklamadan maksat, vergi mükelleflerinde gönüllü uyumu sağlamak, vergi konularında yanlış yapanları kamuoyunun dikkatine sunarak bir kamuoyu baskısı oluşturmak vb. idi.
Başta ABD olmak üzere pek çok ülkede gönüllü uyumu sağlama adına kullanılan bu yöntemden bu yıl için, şimdilik, vazgeçilmiş gözüküyor.
Tabi gelecek iki hafta içinde Hazine ve Maliye Bakanı Sayın Lütfi Elvan tarafından yeni bir girişimde bulunulmazsa.
Karanlık aydınlığın, bulanıklık saydamlığın düşmandır
Gelin şunu hep birlikte kabul edelim.
Bu ülke hepimizin ise ve geleceği de hep birlikte yaşayacaksak unutmayalım ki “Karanlık aydınlığın, bulanıklık saydamlığın düşmandır”
Ve bu düşmanlar refah ve kalkınmayı ve de “Devlet ile Millet” arasında güveni yok ederler.
Yaptığımız doğruları yanlışa çevirmeyelim.