Ev alırken kapıcının kıdemine dikkat!
Ev almak birçok insanın hayali. Hele düzenli bir geliri varsa dört bir yandan gelen “krediye gir ev al” öğüdü, bu hayali tetikler.
Ev alırken de dikkat edilmesi gereken hususlar var elbette. İlk olarak cebinde ne kadar olduğuna bakarsın. Sonra da çekeceğin kredinin gelirine oranına. O kredinin ömründen neler çalacağı en başta gelmez akla nedense.
Büyükşehirde yaşıyorsanız ve orta gelir grubunda iseniz konumu, işinize veya çocuklarınızın okuluna yakın bir ev isteyebilirsiniz. Bu ev de muhtemelen bir apartman dairesi olacaktır.
Ve yine muhtemel o apartmanın diğer sakinleri.
Ve bir de siz apartman sakinlerinin apartmana ilişkin hizmetlerini gören apartman görevlisi.
Apartman görevlileri -nam-ı diğer kapıcı- iş hukuku ve vergi hukukunda özel olarak düzenlenmiş bir işçi grubudur. Bina yönetim planı kapıcının iş sözleşmesinin tamamlayıcı unsurudur.
İş hukukumuzda kapıcılar için özel bir yönetmelik bulunur. Konut Kapıcıları Yönetmeliği adını taşıyan 2004 yılında çıkarılmış bu yönetmeliğin ilk halinde “Kapıcıya görevi nedeniyle konut verilmesi zorunlu değildir.” ifadesi yer alıyordu. Aynı yıl bu hüküm Danıştay tarafından İPTAL edildi. Dolayısıyla kapıcıya görevi nedeniyle konut verilmesi zorunlu hale geliyor.
Kapıcılar için Gelir VergisiKanununda da özel düzenleme buluyor. 193 sayılı Gelir Vergisi Kanununun çeşitli istisnalarını düzenleyen 23 üncü maddesinin altıncı fıkrasında;
“Aşağıda yazılı ücretler Gelir Vergisinden istisna edilmiştir.
- Hizmetçilerin ücretleri (Hizmetçiler özel fertler tarafından evlerde, bahçelerde, apartmanlarda ve ticaret mahalli olmayan sair yerlerde orta hizmetçiliği süt ninelik, dadılık, bahçıvanlık, kapıcılık gibi özel hizmetlerde çalıştırılanlardır.) (Mürebbiyelere ödenen ücretler istisna kapsamına dahil değildir);”
şeklinde bir hüküm bulunuyor. Yani kapıcının ücretinden gelir vergisi alınmıyor. Asgari ücret olsa da alınmıyor, üç asgari ücret olsa da.
Büyükşehirlerdeki apartmanların yaş ortalaması düşünüldüğünde haliyle kapıcıların hizmet (kıdem) süresi de geliyor akla.
Kapıcıların hizmet süresi arttıkça kıdemleri ve dolayısıyla kıdem tazminatları artıyor. Kapıcı “ben emekli oluyorum”, “yaş dışındaki şartları tamamladım, SGK’dan yazımı da aldım” veya “haklı olarak sözleşmeyi feshediyorum” dediği anda apartmanda geçen hizmet süresi için kıdem tazminatı hesaplanması gerekiyor.
Kapıcıların ücreti gelir vergisine tabi olmasa da kıdem tazminatı hesabı brüt ücretlerine göre yapılıyor. Apartman sakinlerinin gelir durumu arttıkça kapıcının brüt ücreti de artıyor haliyle.
Hal böyleyken geçen yıl aldığınız apartman dairesi(1)sebebiyle işvereni olduğunuz 20 yıllık apartman görevlisi emekli olurken ödenecek en az 100.000 TL(2) civarındaki kıdem tazminatının borçlusu olabiliyorsunuz. Hizmet süresi daha fazlaysa veya brüt ücreti daha yüksekse ödeyeceğiniz miktar artabiliyor.
Haberdar olmadığınız işverenliğiniz kapıcının kıdem tazminatı konusunda sizi diğer apartman sakinleriyle birlikte müteselsil borçlu yapabiliyor.
Hem ev fiyatları da bu kadar yükselmişken pazarlığa kapıcının birikmiş kıdem tazminatını da katın derim.
1- İster oturun ister kiraya verin hatta boş bile durabilir.
2- 2022 yılı asgari ücret yaklaşık 5.000 TL alındığında 20 yıl için yaklaşık tutar.