2013’te Şirket Kârları %8,9 Oranında Azaldı
Türkiye genelinde şirket kârlarının geçen yıl nasıl sonuçlandığı konusunda bilgi edinebileceğimiz en önemli kaynaklardan biri 2103 yılı 4. Çeyrek Kurumlar Vergisi Geçici Vergi beyanları. Çünkü bu çeyrekte beyan edilen rakamlar, geride bırakılan yılın kümülatif değerlerini içeriyor.
Maliye Bakanlığı tarafından açıklanan Şubat 2013 Bütçe Gerçekleşmeleri Raporuna göre şirketlerin beyan ettikleri kârları 2012 yılına göre %8,9 oranında azalarak 7 milyar 88 milyondan 6 milyar 454 milyon liraya indi.
Bu tür değerlendirmelerde kayıtdışılığın da dikkate alınması gerektiği düşünülebilir. Yapılan tahmini hesaplamalarda ülkemizde kayıt dışılık oranı % 26,5 civarında tespit edilmektedir. Bir önceki yılda da 2013 kadar kayıt dışılık olduğu gözönüne alındığında her iki yılda da kayıtdışılık değerlendirme dışı bırakıldığında ulaşılan sonuç tutarlı olmaktadır.
Kârlılığın Azalmasının Temel Nedeni Devalüasyon
Şirket kârlarındaki bu azalmanın en temel nedeni Türk Lirasının yabancı paralar karşısından uğradığı kayıp yani devalüasyon. TL geçen yıl ABD Doları karşısında %19,73, Euro karşısında %24,87 oranında değer kaybetti.
Öte yandan T.C. Merkez Bankası verilerine göre 2013/3. çeyrek itibariyle özel sektörün dış borç stoku 255 milyar 300 milyon Dolar civarında.
Bu tablodan hareketle 31 Aralık 2013 itibariyle şirketler dövizli borçlarını değerlemeye tabi tutarak güncellediklerinde beyan edecekleri kârlarının ciddi bir şekilde azaldığını gördüler.
Bu sonuç, Nisan ayında beyan edilecek Kurumlar Vergisi vergi gelirlerinin de azalacağı anlamına gelmektedir.
Bireysel İşletmelerin Kârları Devalüasyondan Etkilenmemiş
Gelir vergisi mükellefi olan şahıs işletmeleri açısından 2013/4. çeyrek beyan edilen gelir bir önceki yıla göre %10,7 oranında artarak 391 milyon liradan 432 milyon liraya yükselmiş durumda.
Geçici gelir vergisi beyanlarından çıkan sonuç; devalüasyonun bireysel işletmelerin bilançolarını fazla etkilemediği yönündedir. Bu da bireysel işletmelerin döviz cinsinden borçlanma yoluna fazla gitmedikleri ya da gidemedikleri sonucunu doğurmaktadır.