Vergi, Maliye, Ekonomi, Sosyal Güvenlik, Ticaret Hukuku Hakkındaki Herşey

Vergi

İhsan DURLANIKNaci YILDIRIM
İhsan DURLANIK/ Naci YILDIRIM
10629OKUNMA

E-İrsaliye Uygulamasında Önemli Hususlar Nelerdir?

Gelişen teknoloji ile kayıt dışılığın izlenerek önlenmesi, mükelleflerin vergiye uyumlarının artırılması amaçlarıyla mal hareketlerinin de elektronik ortamda düzenli bir şekilde kontrol edilmesine olanak sağlayan e-irsaliye uygulaması hali hazırda kağıt ortamda düzenlenmekte olan “sevk irsaliyesi”nin elektronik ortamda düzenlenmesi, alıcısına elektronik ortamda iletilmesi ve elektronik ortamda muhafaza ve ibraz edilmesine olanak sağlayan bir uygulamadır.

Bahse konu uygulama kapsamında; 509 Sıra No.lu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği ile belirli sektör ve mükellef gruplarına e-İrsaliye uygulamasına geçme zorunluluğu getirilmiştir.

509 sıra no.lu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği kapsamında e-İrsaliye uygulamasına geçiş zorunluluğu iki temel tarih üzerinde şekillenmiştir.

 01.01.2020 tarihine kadar e-İrsaliye uygulamasına geçmek zorunda olan mükellefler

  • Sebze ve meyveler ile yeterli arz ve talep derinliği bulunan diğer malların ticaretinin düzenlenmesi hakkında kanun hükümlerine göre (Hal Kayıt Sistemine bildirim yapma yükümlülüğü bulunan) komisyoncu veya tüccar olarak sebze ve meyve ticaretiyle iştigal eden mükellefler

01.01.2020 tarihi itibariyle, zorunluluk kapsamında e-İrsaliye uygulamasına geçmiştir.

 01.07.2020 tarihine kadar e-İrsaliye uygulamasına geçmek zorunda olan mükellefler

  • ÖTV Kanununa ekli (I) sayılı listedeki malların imali, ithali, teslimi vb. faaliyetleri nedeniyle EPDK'dan lisans (bayilik lisansı dâhil) alan mükellefler,
  • ÖTV Kanununa ekli (III) sayılı listedeki malların imal, inşa, ithalini ve ana bayi/distribütör şeklinde pazarlamasını gerçekleştiren mükellefler,
  • Maden Kanunu kapsamında maden ruhsat veya sertifikası alanlar,
  • Şeker Kanununun 2. maddesinin (e) bendinde tanımına yer verilen şekerin imalini gerçekleştiren mükellefler,
  • e-Fatura uygulamasına kayıtlı olan mükelleflerden demir ve çelik (GTİP 72) ile demir veya çelikten eşyaların (GTİP 73) imali, ithali veya ihracı faaliyetinde bulunan mükellefler,
  • Gübre Takip Sistemi’ne kayıtlı kullanıcılar,
  • E-Fatura uygulamasına kayıtlı olan ve 2018 veya müteakip hesap dönemleri brüt satış hasılatı (veya satışları ile gayrisafi iş hasılatı) 25 Milyon TL ve üzeri olan mükellefler,

olarak belirlen mükellefler 01.07.2020 tarihine kadar e-İrsaliye uygulamasına geçerek, bu tarihten itibaren (bu tarih dâhil) düzenleyecekleri irsaliye belgelerini e-İrsaliye olarak düzenlemek zorundadır.

Ayrıca yukarıda belirtilen mükelleflerden (Hal Kayıt Sistemine bildirim yapma yükümlülüğü bulunan ve komisyoncu veya tüccar olarak sebze ve meyve ticareti ile iştigal eden mükellefler dahil), 01.01.2020 tarihinden itibaren (bu tarih dahil) işe başlamış olanlar için e-İrsaliye uygulamasına geçme zorunluluğu, söz konusu işlemlerin gerçekleştirildiği ayı izleyen dördüncü ayın başından itibaren başlayacaktır.

 e-İrsaliye Uygulamasına Oryantasyon Süresi

509 seri no.lu VUK genel tebliği “VIII. Diğer Hususlar” başlığı altında yer alan e-Belge uygulamalarına dâhil olan mükellefler, uygulamaya dâhil oldukları tarihin içinde bulunduğu ayın sonuna kadar, söz konusu belgeleri kâğıt ortamda da düzenleyebilirler. Ancak aynı işlem için e-Belge veya kâğıt ortamdaki belgelerinden sadece birinin düzenlenmesi gerekmektedir.”  hükmü dikkat çekicidir.

Bu doğrultuda uygulamaya ilk kez dahil olma tarihi önem arz etmektedir.e-İrsaliye uygulamasına 01.07.2020 tarihinde dahil olan mükellefler, temmuz ayının son günü olan 31.07.2020 tarihine kadar kağıt ortamda da sevk irsaliyesi düzenleyebilir ve alabilirler.

 e-İrsaliye Başvurusu 

e-İrsaliye uygulamasına geçme zorunluluğu getirilenler ile ihtiyari olarak uygulamaya dahil olmak isteyenler https://ebelge.gib.gov.tr/dosyalar/kilavuzlar/EirsaliyeUygulamasiBasvuruRehberiveKilavuzu_V1.pdf   internet adresinden ulaşabilecekleri “e-İRSALİYE UYGULAMASI (Başvuru Rehberi ve Kılavuzu)”nda açıklanan şekilde uygulamadan yararlanma yöntemlerine uygun olarak başvurularını yapmak zorundadırlar.

 Uygulamadan Yararlanma Yöntemleri

Mükellefler e-İrsaliye uygulamasından;

  1. a) e-Belge Uygulamalarına ait temel fonksiyonların internet üzerinden genel kullanımını sağlamak amacı ile Başkanlık tarafından oluşturulan ve hizmete sunulan e-Belge portalları aracılığıyla (GİB Portal Yöntemi),
  2. b) Başkanlıktan izin almış özel entegratörlerin bilgi işlem sistemleri aracılığıyla (Özel Entegratör Yöntemi),
  3. c) Kendi bilgi işlem sistemlerinin Başkanlık sistemlerine entegrasyonu yoluyla (Doğrudan Entegrasyon Yöntemi),

Hali hazırda e-Fatura uygulamasına bu yöntemlerden herhangi biri ile dahil olanlar, e-İrsaliye uygulamasından, e-Fatura uygulamasından yararlandıkları yöntem ile yararlanabilecekleri gibi farklı bir yöntem ile de yararlanabilirler.

Ayrıca, e-Fatura uygulaması kapsamında hizmet aldığı özel entegratör dışında farklı bir özel entegratörden de hizmet alabilirler.

e-İrsaliye Uygulamasına Dâhil Olma

e-İrsaliye uygulamasına dahil olma zorunluluğu getirilenler ile ihtiyari olarak uygulamaya dahil olmak isteyenlerin;

1) e-Fatura uygulamasına dahil olması,

2) 509 Sıra No.lu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliğinde açıklanan usul ve esaslara uygun olarak, e-İrsaliye düzenleyebilme ve iletebilme konusunda gerekli hazırlıklarını tamamlamış olması,

3) 509 Sıra No.lu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliğinin “V.1.” numaralı bölümünde belirtilen uygulamadan yararlanma yöntemleri ve başvuru esaslarına uygun şekilde e-İrsaliye uygulamasına dâhil olmak için gerekli başvuruyu yapması, gerekmektedir.

e-İrsaliyenin Düzenlenmesi ve İletilmesi

e-İrsaliyenin ebelge.gib.gov.tr adresinde yayımlanan e-İrsaliye uygulamasına ilişkin teknik kılavuzlarda yer alan format ve standartlara göre elektronik ortamda, elektronik sertifika ile imzalanarak düzenlenmesi, alıcısına iletilmesi (alıcının e- İrsaliye uygulamasına kayıtlı olmadığı durumda alıcının talebine göre elektronik ortamda iletim veya kağıt çıktısının teslimi suretiyle iletilmesi), muhafaza ve ibraz edilmesi esastır.

e-İrsaliye uygulamasından yararlanan mükellefler, e-İrsaliye uygulamasına kayıtlı olmayanlara da sevk irsaliyesini, e-İrsaliye olarak düzenleyecek olup, alıcılarının talebine göre elektronik veya kağıt ortamda teslim edebileceklerdir.

E-İrsaliye Uygulamasında Önemli Hususlar Nelerdir?

Şubeler Arası Mal Sevkiyatında e-İrsaliye Düzenlenmesi

e-İrsaliye uygulamasına geçen mükelleflerin şubeleri arasında yapılan mal sevkiyatlarında da sevk irsaliyesi düzenlenmesi gerektiğinden, uygulamaya kayıtlı kullanıcıların kendi işyerleri arasında gerçekleştireceği mal sevkiyatlarına ilişkin olarak e-İrsaliye düzenlenmesi zorunludur.  Bu durumda malı gönderen ve alan bilgileri olarak aynı mükellefiyet bilgilerine yer verilecek olup, malın teslimat adresi e-İrsaliye üzerinde ilgili alana girilecektir.

Ayrıca, e-İrsaliye uygulaması zorunluluğuna uyulmaması halinde cezai yaptırımlar ile bahse konu belgelerin kağıt ortamında düzenlenebilmesine izin verilen özellikli durumlar hakkında da “Vergilemede Dijital Dönüşüm Tamamlanıyor: Yeni Düzenlemeler Neler Getiriyor?” başlıklı makalemizden faydalanabilirsiniz.   

Yorumlarınızı Bize Yazınız

Soru Sor