Vergi, Maliye, Ekonomi, Sosyal Güvenlik, Ticaret Hukuku Hakkındaki Herşey

Araştırmalar

Bülent TAŞ
Bülent TAŞ
5363OKUNMA

Devletin Vergi Alacağı ve Vergi Borcu Ne Kadar?

Üst üste yapılan af ve yeniden yapılandırma kanunlarına rağmen Devletin alacağı artmaya devam ediyor. Aşağıdaki Tabloda Devletin vergi, resim, harç ve bunlarla ilgili gecikme faizi ve ceza alacakları ile vergi dışı gelirlere ilişkin alacaklar, yargı cezaları ve idari para cezaları alacaklarının 2017 ve 2018 yılı tutarlarına yer verilmektedir.

Kaynak: Kamu Hesapları Bülteni

Devletin 2018 yılı sonu itibariyle toplam alacağı 409 Milyar TL ye ulaşmıştır. 2018 yılında alacak tutarı 322 milyar TL idi. 2018 yılında alacak tutarı 86 Milyar TL artış göstermiştir. Bu rakamlar tahakkuku yapılmamış işlemeye devam eden aslı bugün ödense hesaplanacak gecikme faizi alacak tutarlarını içermemektedir. Bununla birlikte alacak tutarı devasa boyutlara ulaşacaktır.

2017 ve 2018 yıllarında ardı ardına gündeme gelen vergi afları ve yapılandırma kanunları çerçevesinde tahsil edilen alacak tutarları aşağıdaki tabloda yer almaktadır.

Kaynak: Kamu Hesapları Bülteni

2018 yılında üç af kanunu çerçevesinde 25 Milyar TL tahsilat yapılmış olmasına rağmen devletin alacağı 86 Milyar TL artış göstermiştir. Bu sonuç iki şekilde yorumlanabilir. Birincisi vergi affı olmasaydı devletin alacağı 2018 yılında 100 milyar TL artış gösterecekti. İkincisi vergi affı olduğu için Devletin alacakları 86 Milyar TL artış göstermiştir. Afların sıklığı ve bunun vergisini ödeyen mükellef psikolojisinde yarattığı tahribat çerçevesinde ikinci yorumun daha gerçekçi olduğunu düşünüyorum.

Ayrıca Devletin milletten vergi alacağı olduğu gibi milletin de Devletinden vergi alacağı bulunmaktadır. Özellikle indirim konusu yapılamayan ve sonraki döneme devrederek biriken bir KDV stoku söz konusudur. Bunun ne kadar olduğu konusunda geçmiş dönemlerde basına yansıyan bazı bilgiler olmuştu. Geçen yıl söz konusu stokun 167,3 Milyar TL olduğu bilgisi basına yansımıştı. En son basında yer alan bir haberde Vergi Konseyinin 134 ncü Genel Kurulu toplantısında KDV stokunun 191 Milyar TL ye ulaştığı bilgisine yer verilmektedir.  Devletten olan alacak ile Devlete olan borcun ne kadarlık kısmının aynı kişilere ait olduğu bilinmemekle beraber, en azından bir kısmı itibariyle ile Devletten alacağı olanların Devlete borcu olanları finanse ettiği söylenebilir. Ayrıca bu 191 milyar TL tutarındaki KDV alacağının ne kadarının gerçek bir alacak olduğu da tartışma konusudur. Devletin yapacağı incelemelerle aksi tespit edilmedikçe, mükellefler tarafından beyan edilen devreden KDV tutarlarının gerçek bir alacak olduğunu kabul etmek gerekir. Ayrıca Devletten devreden KDV alacağı olanın bu alacağının Devlete olan borçlarına mahsup edilmesi için beklemeye gerek var mı? İşe buradan başlanabilir.

Ancak daha da önemlisi, gerek Devletin alacakları gerekse Devletin borçlarının analiz edilerek,

  • Devreden KDV stokunun kompozisyonunun,
  • Devlet alacağındaki artışın nedenlerinin

ortaya konması ve bu bilgilerin kamu yönetiminde şeffaflık ve hesap verebilirlik ilkeleri çerçevesinde kamuoyuna açıklanması gerekir.  Özellikle vergisini zamanında ve eksiksiz ödeyenlerin, Devlete bir kuruş borcu olmadığı halde Devletten KDV alacağı olanların bunu öğrenmeye hakları var.  Bu aslında en önemli mükellef hakkıdır.  

- Devreden 167 milyar TL KDV’nin 43 milyar TL’si inşaat sektörünün. Canan Sakarya, https://www.dunya.com/ekonomi/devreden-167-milyar-tl-kdvnin-43-milyar-tlsi-insaat-sektorunun-haberi-407479

- 191 milyar liralık devreden KDV'nin ne kadarı kayıtdışı satıştan? Rahim AK

- https://www.haberturk.com/turkiye-nin-dev-sorunu-devreden-kdv-2392183-ekonomi

Yorumlarınızı Bize Yazınız

Soru Sor