Vergi, Maliye, Ekonomi, Sosyal Güvenlik, Ticaret Hukuku Hakkındaki Herşey

Vergi

Timur ÇAKMAK
Timur ÇAKMAK
1361OKUNMA

Bu Bir Af Değil Laf-ı Güzaf

Kasa ve ortaklardan alacaklar hesaplarını düzeltme fırsatı

11 Eylül 2014 tarih ve Mük.29116 Sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren Torba Kanun birçok konuda düzenleme yapmakta, vergi, sosyal güvenlik ve gümrük idarelerinin alacakları ile birçok konuda yapılandırma ve/veya af getirmektedir. 6552 Sayılı Kanunun kurumlar vergisi mükellefleri açısından en önemli hususlarından bir tanesinin ise 74 üncü maddesinde düzenlenen Kasa ve Ortaklardan Alacaklar hesabına ilişkin düzeltme imkânı getirilmesi olarak söylenebilir.

Normalde şirket ortakları şirkette koydukları sermaye ile orantılı olarak kâr payı alması gerekmektedir. Ancak, Türkiye’deki geçmişten gelen alışkanlıkları bir anda ortadan kaldırmak mümkün olmadığı için işletmelerde çeşitli nedenler ile şirket ortakları şirketlerden para çekmekte ve büyük bir kısım çekilen paraları şirketlere iade etmesine rağmen, diğer bir bölüm ise bu paraları iade edememektedir. Böylece şirket bilançolarında bu hesaplar bir şüphe unsuru olarak kalarak birçok yıla sirayet etmektedir. Şirketler ise bu konuda genelde adat faizi hesaplama ve gelir hesapları ile ilişkilendirilmek suretiyle vergi kanunları karşısında riski azaltmaya çalışmakta ancak çeşitli finansman sorunları nedeniyle bu riskler ortadan kaldırılamamaktaydı. Bu nedenle yapılan bu düzenleme bu tür şirketlere büyük bir fırsat sağlamakta ve en azından geçmişten kaynaklanan riskleri tamamen ortadan kaldırma ve geleceği daha iyi planlama fırsatı sağlamaktadır.

Peki, nasıl hareket edilmesi gerekiyor?

Kanunun 74 üncü maddesi kısaca aşağıdaki şartları aramaktadır.

  1. Bilanço esasına göre defter tutan kurumlar vergisi mükellefleri bu haktan yararlanabilecektir.

  2. Kurumların 31.12.2013 tarihli bilançolarında görünmekle birlikte;
    - İşletmede fiilen bulunmayan kasa mevcutları ve
    - İşletmenin esas faaliyet konusu dışındaki işlemleri dolayısıyla (ödünç verme ve benzer nedenlerle ortaya çıkan) ortaklarından alacaklı bulunduğu tutarlar ile ortaklara borçlu bulunduğu tutarlar arasındaki net alacak tutarları (Ortaklardan alacak – Ortaklara Borç: Net Alacak) Bu haktan yararlanacaktır.

  3. Bu haktan yararlanmak için bu tutarların 31.12.2014 tarihine kadar beyan edilmesi gerekmektedir.

  4. Beyan edilecek kasa ve net ortaklardan alacak tutarları üzerinden % 3 oranında vergi hesaplanarak 31.12.2014 tarihine kadar ödenmesi gerekmektedir.

  5. Ayrıca ödenen % 3 tutarındaki bu vergi, gelir veya kurumlar vergisinden mahsup edilmez; beyan edilen tutarlar ve ödenen vergiler, kurumlar vergisi matrahının tespitinde gider olarak kabul edilmemektedir.

  6. Bu fıkra uyarınca beyan edilen tutarlar nedeniyle ilave bir vergi tarhiyatı yapılmaz. Bir diğer ifadeyle şirketler vergi incelemesine girmiş olsa bile bu madde uyarınca beyan edilen kasa ve ortaklardan alacaklar konusunda herhangi bir vergi tarhiyatına muhatap tutulamayacaktır. Bu da işletmelere önemi bir güvenlik sağlamaktadır.

  7. Yine bu maddeye göre beyanda bulunan kurumlar vergisi mükelleflerinin bu beyanları nedeniyle 2014 yılı geçici vergi beyannamelerinde düzeltme gerektiği takdirde, düzeltme işlemleri bu fıkrada öngörülen beyanname verme süresi içinde yapılır yani 31.12 2014 tarihine kadar bu düzeltmelerin yapılması gerekmektedir. Ayrıca bu madde kapsamındaki düzeltme işlemleri nedeniyle herhangi bir ceza veya faiz ödenmeyecektir.

6552 sayılı Kanunun 74/2. maddesi uygulama konusunda Maliye Bakanlığına yetki verilmiştir. Bu nedenle uygulamaya yönelik tereddüt oluşturacak hususları ve prosedürü açıklayan bir Genel Tebliğ yayımı beklenmektedir. Uygulamanın kapsamına baktığımızda sadece kurumlar vergisi mükelleflerini kapsaması ve bilanço esasına göre defter tutan gelir vergisi mükelleflerini kapsama alınmamasının çok doğru olmadığını düşünüyorum.

Sonuç olarak tekrar ifade etmek gerekirse, işletmede olmayan kasa mevcutları ile her zaman sorun oluşturan ortaklardan alacaklar konusunda ciddi bir düzenleme ve düzeltme fırsatı getirilmiştir.

Bir başka değişle normalde ortaklara kâr dağıtılsaydı % 15 oranında KV stopajı ödenmesi gerekir iken bu madde ile % 3 ile şirketten kullanılan paraları düzeltme imkânı sağlanmıştır. Ayrıca denetimden % 20 Kurumlar vergisi ile vergi zıyaı cezasından kurtulmak da cabası. O nedenle bu tasarının bana göre bazı para cezaları haricinde, gerçek af diyebileceğimiz kısmını bu düzenleme oluşturmakta olup işletmeler tarafından iyi değerlendirilmesi gerektiği kanaatindeyiz.

Özellikle orta ölçekli işletmelerde daha çok görülen ve özellikle kayıt dışı işlemler sonucunda ortaya çıkan kasa ve ortaklardan alacaklar hesaplarındaki sorunları bu şekilde çözüme kavuşturmak mevcut durumdakileri kurtarsa bile vergisini zamanında ödeyen ve kurallara uyanları cezalandırmaktadır. Bir taraftan kayıt dışı ile mücadele platformları oluşturup bir çok vergi güvenliği tedbiri alırken diğer taraftan bu tür af düzenlemeleri ile yapılan tüm çalışmaların ve harcanan emeğin boşa çıkarılması kendi içerisinde bir çelişkidir. Dolayısıyla toplumsal uzlaşıyı bozan bu tür düzenlemelerin ritmik bir şekilde ortaya çıkması da beklentileri ve vergi ödeme alışkanlıklarını ortadan kaldıracağı kaçınılmazdır.

Her halde bundan sonraki düzenleme “Varlıkların Milli Ekonomiye Kazandırılması” konusunda olacaktır. Artık bir vergi affı,  bir varlık barışı……….

Bakalım nereye kadar gidecek.

Yorumlarınızı Bize Yazınız

Soru Sor