Maliye Bakanlığı Yetkilileri Vergi İncelemesi İçin Tarafınızdan Bilgi Veya Belge Talep Ettiğinde Hangi Yolu İzlemelisiniz?
Devlet adına Vergi İncelemesi yapmaya yetkili olanlar 213 sayılı Vergi Usul Kanununun 135. maddesinde sayılmıştır. Yetkili kamu görevlileri gerek Bilgi-Belge İsteme yazıları ile gerekse telefon aracılıyla tarafınıza ulaşarak bilgi alma amaçlı sizi misafir etmek isteyebilirler.
Kalbinizin sıkışmasına veya uykularınızın kaçmasına hiç gerek yok! İncelemenin başlangıcından bitişine kadar devam eden bu süreçte ne gibi haklarınızın olduğu ve denetim elemanı ile ne tür bir ilişki içerisinde bulunmanız gerektiği mevzuata boğulmadan yazımızın konusunu oluşturuyor.
Öncelikle şunu belirtmekte yarar var ki; incelemeler gerçek-tüzel kişi ayrımı yapılmaksızın herkesi kapsar ve geçmiş 5 yıla ilişkin her an incelemeye alınabilirsiniz.
Peki, neden hakkınızda inceleme yapılır?
Bu hususu maddeler halinde saymak ve sınırlamak yanlış olur, çünkü Devlet gerek kanunlar gerekse yönetmelikler ile bu konuya bir sınırlama getirmemiştir. Vergi veya daha geniş kapsamda kamu alacağının doğma ihtimalinin olduğu her alanda her konuda inceleme yapılabilir. İncelemeye seçme yöntem ve nedenleri pekâlâ şunlar olabilir:
- Sektör İncelemesi yapılıyor olabilir
- Sahte (Naylon) veya Muhteviyatı itibari ile yanıltıcı belge tespiti yapılmış olabilir
- Devamlı devir KDV verilmesi
- Devamlı zarar beyanı verilmesi
- Mali tabloların tutarsızlığı
- Gider hesaplarının yüksekliği
- Ortaklar veya kasa hesaplarının şişkinliği
- İhbar
- Bakanlıklar, Denetleyici ve Düzenleyici Kurumların talepleri
- Ev, arsa, gibi gayrimenkul alım satımlarında yapılan usulsüzlükler
- Banka hareketleri
- Taşıt, gayrimenkul alım satımlarının ticari boyuta ulaştığı durumlar gibi.
Maliye Bakanlığı bu anlamda teknolojinin nimetlerinden en fazla faydalanan bakanlıkların başında gelmekte olup daha yüzlerce satır eklenebilir yukarıda yer verilen maddelere.
Yukarıda yer verilen veya bunların dışında bir takım nedenlerden dolayı İncelemeye alındığınızı varsayalım, peki ne yapacaksınız?
Vergi inceleme süreci nasıl işler?
İncelemeler, inceleme elemanının mükellef ile temas kurmasıyla başlamakta olup mükellef ile “İnceleme Başlama Tutanağı” imzalanması ile resmen başlamaktadır. (Bu noktada şunu belirtmekte fayda var ki, imzalamış olduğunuz tüm belgelerin birer örneğini talep ederek muhafaza etmenizde yarar var) İnceleme elemanları tarafınızdan, incelemenin konusu ile sınırlı olmak üzere defter, belge, bilgi ve doküman talep edebilirler. Mükelleflerin bu aşamada kesinlikle dikkat etmeleri gereken husus ise defter, belge, bilgi ve doküman ibrazının tam ve zamanında yapılmasıdır. Aksi takdirde maddi külfetin yanında, inceleme elemanları Vergi Usul Kanununun kendilerine verdiği yetkiyi kullanarak Cumhuriyet Savcılarına suç duyurusunda bulunabilirler. Bunun sonucunda da mükellefler hapis cezaları ile karşı karşıya kalabilirler.
Defter, belge, bilgi, doküman ibrazı sonucunda gerekli incelemeler inceleme elemanları tarafından yasal süreleri içerisinde tamamlanarak Vergi İncelemesinin sonucu, mükellefe rapor tebligatı ile tamamlanır.
Vergi inceleme sürecinde mükelleflerin birçok hakkı saklıdır. Nitekim Maliye Bakanımız Sayın Naci AĞBAL’ın imzası ile yayımlanan 18.01.2017 tarih 2416 sayılı “Vergi İncelemesinde Mükellef Hakları” genelgesi tüm mükelleflerimize yol gösterecek bir yol harita niteliğindedir.
İlgili Genelge şu şekilde başlıyor: “ …vergi incelemesinden maksat, ödenmesi gereken vergilerin doğruluğunu araştırmak…” dikkat edileceği üzere mükelleften daha fazla vergi talep edilmesi veya mükellef aleyhine devlet lehine çalışılması değil, tarafsız bir şekilde doğruluğu araştırmanın altı çiziliyor. Devamında ise “ … Bu kapsamda, vergi inceleme sürecinde vergi incelemesi yapmaya yetkili olanlar ile Rapor Değerlendirme Komisyonları görev alanlarıyla ilgili olarak belirtilen hususlara riayet edeceklerdir…”
Bu hususlara, maddeler halinde ilgili genelge de yer verilmiş olup incelemeye alınan tüm mükelleflerin mutlak suretle bu genelgeyi okumaları hem kendi haklarını savunabilmeleri hem de hak kaybına uğramamaları için zaruridir.
Yorumlar