Akaryakıt Pompalarına Bağlanan Ödeme Kaydedici Cihazlarda Yeni Dönem
Akaryakıt istasyonu işletmeciliği faaliyetinde bulunan mükellefler için ilk olarak 30.11.2003 tarihli Resmi Gazetede yayımlanan “58 seri no’lu KDV Mükelleflerinin ÖKC Mecburiyeti Hakkında Kanunla İlgili Genel Tebliğ” ile akaryakıt pompalarının ödeme kaydedici cihazlara bağlanması gerektiği ifade edilmiştir. O tarihten günümüze kadar çok sayıda tebliğ ve sirküler ile uygulamanın başlama tarihleri ertelenmiş, uygulamanın esasları hakkında yeni düzenlemeler yapılmıştır.
2003 yılından günümüze tebliğlerle yapılan düzenlemeler şu şekilde sıralanabilir.
3100 Sayılı Kanun İle İlgili 58 Seri No’lu Genel Tebliğ (2003): Taşıtlara perakende olarak akaryakıt satışı yapan birinci ve ikinci sınıf tacirlerin, işletmelerindeki akaryakıt pompalarının ödeme kaydedici cihazlara bağlanması gerektiği ifade edilmiştir. Bu kapsamda cihazların teknik ve fonksiyonel özellikleri, çeşitli mükellef grupları için mecburiyetin başlama tarihleri ve uygulamanın esasları belirlenmiştir.
3100 sayılı Kanun İle İlgili 59 Seri No’lu Genel Tebliğ (2004): Kapsama giren cihazlar hakkında teknik bilgiler ve mükelleflerin gerekli teknik ve uygulama çalışmalarını sağlıklı bir şekilde tamamlayabilmelerinin temini bakımından, akaryakıt pompalarının ödeme kaydedici cihazlara bağlanmasına ilişkin süreler yeniden belirlenmiştir.
3100 sayılı Kanun İle İlgili 61 Seri No’lu Genel Tebliğ (2004): Ödeme Kaydedici Cihazlar Teknik Komisyonu ve Türk Standartları Enstitüsü kriter belirleme, inceleme ve test çalışmalarını sağlıklı bir şekilde tamamlamaları, pompalarda yapılacak tadilatlar için Sanayi ve Ticaret Bakanlığından onay alınması ve güvenli bir uygulama ortamının yaratılması amacıyla ödeme kaydedici cihaz kullanma mecburiyetinin başlamasına, kayıtlar ve düzenlenecek belgelere dair süreler yeniden belirlenmiştir.
3100 sayılı Kanun İle İlgili 64 Seri No’lu Genel Tebliğ (2005): Tebliğin yayımlandığı tarih itibariyle sadece bir ödeme kaydedici cihaz Bakanlıktan onay almış, buna karşılık diğer cihazların inceleme ve test çalışmalarının devam ediyor olması nedeniyle süre yeniden belirlenmiştir.
3100 sayılı Kanun İle İlgili 66 Seri No’lu Genel Tebliğ (2005): Akaryakıt pompalarının ödeme kaydedici cihazlara bağlanması mecburiyeti hakkında cihazların satışı ve mühürlenmesi ile satışların belgelendirilmesi ve kanuni defterlere kaydı gibi muhtelif açıklamalar yapılmıştır.
3100 sayılı Kanun İle İlgili 67 Seri No’lu Genel Tebliğ (2006): Elektronik kayıt ünitesi ihtiva eden ödeme kaydedici cihazların kullanılması ile ilgili bilgiler içermektedir. Ayrıca akaryakıt pompalarının ödeme kaydedici cihazlara bağlanması ile ilgili olarak mükelleflerin kurulum işlemlerinin halen devam etmesi ve montajı gerçekleştiren pompa yetkili servis elemanlarının sayı olarak kısıtlı olması nedeniyle akaryakıt pompalarını ödeme kaydedici cihazlara bağlatma mecburiyetleri yeniden belirlenmiştir.
3100 sayılı Kanun İle İlgili 68 Seri No’lu Genel Tebliğ (2006): Akaryakıt pompaları ödeme kaydedici cihazlara bağlanan istasyonlarda yapılan akaryakıt satışlarında düzenlenecek ödeme kaydedici cihaz fişleri ve bu fişlerin faturaya dönüştürülmesi ile ilgili işlemler açıklanmıştır.
426 Sıra No’lu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği (2013): Yeni nesil ödeme kaydedici cihazların kullanılmasına ilişkin kademeli bir geçiş öngörülmüş, akaryakıt pompalarına bağlanan ödeme kaydedici cihaz kullanmak zorunda olan mükelleflerin, bu cihazlarla ilgili Bakanlıkça belirlenmiş şartlara uygun yeni nesil ödeme kaydedici cihazları kullanma zorunluluğunun bulunduğu ifade edilmiştir.
466 Sıra No’lu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği (2015): Uygulamaya geçiş zorunluluğu ileri bir tarihe ertelendiği belirtilmiştir. Bu kapsamda akaryakıt pompalarına bağlanan ödeme kaydedici cihazları kullanmak zorunda olan mükelleflerin Yeni Nesil Ödeme Kaydedici Cihazları kullanma mecburiyeti, Gelir İdaresi Başkanlığınca konuya ilişkin hazırlanacak teknik kılavuz ve mesajlaşma protokolü dokümanlarının hazırlanarak ilan edilmesi ve zorunluluk başlangıç tarihlerinin Bakanlıkça belirlenmesini müteakip belirtilen tarihlerden itibaren başlayacağı ifade edilmiştir.
527 Sıra No’lu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği (2021): İlgili tebliğ kapsamında Yeni Nesil Akaryakıt Pompa ÖKC’lerin onaylanması ve teknik özellikleri ile kapsama girenlerin uygulamaya geçiş zorunluluğu tarihleri açıklanmıştır.
“Söz konusu Tebliğ ile akaryakıt istasyonlarındaki belge sistemini disipline etmek, denetim kolaylığını sağlamak, gelir ve kurumlar ile katma değer vergilerindeki kayıp ve kaçakları önlemek amacıyla eski nesil akaryakıt pompa ödeme kaydedici cihazların, kademeli olarak ‘Yeni Nesil Akaryakıt Pompa Ödeme Kaydedici Cihazlar’ haline dönüştürülmesi sağlanmış olacaktır.”
Bu kapsamda “Yeni Nesil Akaryakıt Pompa ÖKC Kullanımına İlişkin Geçiş Takvimi” aşağıdaki tabloda yer almaktadır.
Mükelleflerin, Hazine ve Maliye Bakanlığından onay alan firmaları ve ödeme kaydedici cihazları https://ynokc.gib.gov.tr/ internet adresinden takip etmeleri mümkündür.
Sonuç
Görüldüğü gibi akaryakıt istasyonlarında kullanılan akaryakıt pompalarının, eski nesil ödeme kaydedici cihazlara bağlanma mecburiyetinin başlama tarihleri muhtelif nedenlerden ötürü sıkça ertelenmiştir. Buna karşın günümüzde gelişen teknoloji ile birlikte gerek özel firmaların, gerekse idarenin e-dönüşüm çözümleri noktasındaki tecrübeleri de dikkate alınacak olursa akaryakıt pompalarına bağlanacak “Yeni Nesil Akaryakıt Pompa ÖKC’ler” ile ilgili bir erteleme olmayacağı kanaatine varılabilmektedir.
Kaynakça
- 58,59,61,64,66,67,68 Seri No’lu Katma Değer Vergisi Mükelleflerinin Ödeme Kaydedici Cihazları Kullanmaları Mecburiyeti Hakkında Kanunla İlgili Genel Tebliğleri
- 426,466 ve 517 Seri No’lu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliğleri
- https://www.gib.gov.tr/sites/default/files/fileadmin/mevzuatek/mevzuatbilginotu/vukteb527_abn.pdf Erişim Tarihi: 25.03.2021