Adam Smith’in Yemeğini Pişiren Kimdi?
Ekonomide Kadının Görünmez Eli
Katrine Marçal
Çeviren: Ali Arda, Koç Üniversitesi Yayınları, 179 sayfa, Ocak 2018
Akşam yemeğiniz sofranıza nasıl geliyor? Basit gibi görünse de çetrefil bir soru. Üstelik iktisadın temelini oluşturuyor.
Görünmez el, iktisatta en çok bilinen ifade; temel iktisat anlatısına göre her şeye dokunur, her şeyi yönetir, her şeye karar verir ama ne görünür ne de hissedilir. Yukarıdan, dışarıdan müdahale etmez, şeyleri kurcalayıp yerlerini değiştirmez; bireylerin eylem ve seçimlerinin içinde ve arasında ortaya çıkar. Sistemi çekip çevirir.
Katrine Marçal, var olmak için bağımlı olduğu kadını “öteki” olarak tanımlayan erkek üzerine kurgulanan standart iktisat anlatılarını sorgulayarak, bir de görünmez cins olduğunu hatırlatıyor bize. Tıpkı “ikinci cins” gibi bir “ikinci iktisat” da olduğunu gözler önüne sererek, hesaba katılmayan “kadın”ı denkleme dâhil ediyor.
Katrine Marçal, İsveçli gazeteci ve yazar.
İÇİNDEKİLER
Açıklama 9
BİRİNCİ BÖLÜM 11
Bu bölümde iktisat dünyasına adım atıyor ve kendimize, Adam Smith’in annesi kimdi diye soruyoruz
İKİNCİ BÖLÜM 19
Bu bölümde iktisadi bireyle tanıştırılıyoruz ve dayanılmaz derecede baştan çıkarıcı olduğunu fark ediyoruz
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM 27
Bu bölümde, iktisadi bireyin kadın olmadığı anlaşılıyor
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM 37
Bu bölümde iktisadi bireyle yaptığımız anlaşmanın düşündüğümüz gibi olmadığını görüyoruz
BEŞİNCİ BÖLÜM 49
Bu bölümde kadınları ekliyor ve karıştırıyoruz
ALTINCI BÖLÜM 57
Bu bölümde Las Vegas ile Wall Street birleşiyor
YEDİNCİ BÖLÜM 67
Bu bölümde dünya ekonomisi cehennemin dibini boyluyor
SEKİZİNCİ BÖLÜM 77
Bu bölümde erkeklerin de iktisadi birey olmadığını görüyoruz
DOKUZUNCU BÖLÜM 85
Bu bölümde ekonomik teşvikin sandığımız kadar basit olmadığını görüyoruz
ONUNCU BÖLÜM 95
Bu bölümde sırf daha fazla para istiyoruz diye bencil olmadığımızı görüyoruz
ON BİRİNCİ BÖLÜM 103
Bu bölümde bir eksi birin hâlâ sıfır olduğunu görüyoruz
ON İKİNCİ BÖLÜM 113
Bu bölümde, kendi kendimizin müteşebbisi oluyoruz
ON ÜÇÜNCÜ BÖLÜM 121
Bu bölümde, rahmin uzay kapsülü olmadığını görüyoruz
ON DÖRDÜNCÜ BÖLÜM 129
Bu bölümde, iktisadi bireyin umulmadık derinliğini ve korkularını keşfediyoruz
ON BEŞİNCİ BÖLÜM 139
Bu bölümde, zamanımızın en büyük anlatısında yalnızca bir cinsin yer aldığını görüyoruz
ON ALTINCI BÖLÜM 147
Bu bölümde, her toplumun kendi saçmalıklarından mustarip olduğunu görüyor ve elveda diyoruz
Notlar 157
Kaynakça 171
Dizin 181