7256 Sayılı Kanunla Getirilen İstihdama Yönelik Düzenlemeler
17.11.2020 tarihinde yürürlüğe giren 7256 sayılı Kanunla kamu alacaklarının yapılandırılması ve varlık barışı düzenlemesinin yanında vergi kanunlarında ve istihdamın teşviki kapsamında bazı kanunlarda değişiklik yapılmıştır.
Salgın sürecinin devam ettiği 2020 yılında istihdamın korunması amacıyla işverenlere ve çalışanlara yönelik olarak kısa çalışma ödeneği, işten çıkarma yasağı, nakit ücret desteği ve ücretsiz izin uygulaması gibi birçok teşvik ve destek uygulaması hayata geçirilmiştir.
7256 sayılı Kanunun istihdama yönelik düzenlemeler hakkındaki gerekçesinde; tüm dünyayı etkisi altına alan Koronavirüs salgınının istihdam üzerindeki olumsuz etkilerinin azaltılması, salgın nedeniyle işçi ve işverenler üzerinde oluşan yükün sosyal devlet ilkesi gereğince paylaşılması ve giderilmesi, normalleşme sürecinde hareketlenecek ekonomik aktivitenin istihdamla desteklenmesi, istihdamda devamlılığın sağlanabilmesi amacıyla destek tedbirleri düzenlendiği belirtilmiştir.
7256 sayılı Kanunun 5, 6, 7, 8, 9, 10, 11, 12, 13 üncü maddeleriyle işveren ve çalışanlara yönelik bazı düzenlemeler yapılmıştır. Salgın sürecinde halen uygulanan istihdam teşviklerinin süresinin uzatılmasının yanında, yeni prim teşviklerine ilişkin önemli düzenlemeler de hayata geçirilmiştir. Yapılan düzenlemelerden bazıları aşağıda özetlenmiştir. Bu düzenlemelerden 5, 6, 7, 8, 9, 10, 11 inci maddelerde yer alanlar 7256 sayılı Kanunun Resmi Gazete’de yayımlandığı 17.11.2020 tarihinde yürürlüğe girmiştir. Bu düzenlemelerden 12 ve 13 üncü maddeleri ise Kanunun yayımlandığı 17.11.2020 tarihini takip eden ayın başında yani 1.12.2020 tarihinde yürürlüğe girmiştir.
İşsizlik ödeneğinden yararlandırılan kişilerin istihdama daha hızlı dönüşlerinin teşvik edilmesi
7256 sayılı Kanunun 5 inci maddesiyle, 4447 sayılı İşsizlik Sigortası Kanunu’na eklenen, ek 7 nci madde ile işsizlik ödeneğinden yararlandırılan kişilerin istihdama daha hızlı dönüşlerinin teşvik edilmesi amacıyla bu kişilerin, işten ayrılmalarını takip eden 90 gün içerisinde işe girmeleri ve bu iş yerinde 12 ay süreyle kesintisiz çalışmaları halinde uzun vadeli sigorta primlerinin tamamının İşsizlik Sigortası Fonundan karşılanması sağlanmıştır.
Genç, kadın ve mesleki belge sahibi olanların istihdamına yönelik teşvik uygulamasında sürenin uzatılması
7256 sayılı Kanunun 6 ncı maddesiyle, 4447 sayılı Kanunun geçici 10 uncu maddesinin onikinci fıkrasında yapılan değişiklik ile 31/12/2020 tarihinde süresi dolan, genç, kadın ve mesleki belge sahibi olanların istihdamına yönelik teşvik uygulaması süresinin 31/12/2023 tarihine kadar uzatılabilmesine yönelik Cumhurbaşkanına yetki verilmiştir.
İlave istihdam teşvikinde sürenin uzatılması
7256 sayılı Kanunun 7 nci maddesiyle, 4447 sayılı Kanunun geçici 19 uncu maddesine eklenen fıkra ile 01/01/2018 ila 31/12/2020 tarihleri arasında özel sektör işverenlerince bir önceki yıl ortalamasına ilave istihdam edilen kişiler için 12 ay, bu kişinin kadın, genç veya engelli olması durumunda 18 ay süreyle prim teşviki verilmesine ilişkin sürenin 31/12/2023 tarihine kadar uzatılabilmesine yönelik Cumhurbaşkanına yetki verilmiştir.
4447 sayılı Kanunun geçici 21 inci maddesine bir fıkra eklenmiştir
7256 sayılı Kanunun 8 nci maddesiyle, 7103 sayılı Kanunla 4447 sayılı Kanuna eklenen geçici 21 inci madde kapsamında yer alan gelir vergisi stopaj teşvikine ilişkin olarak 2020 yılında sona erecek süreler hakkında anılan maddeye, “Cumhurbaşkanı, üçüncü fıkrada yer alan 2020 yılını 2023 yılına kadar uzatmaya ve yedinci fıkrada yer alan 31/12/2020 tarihini 31/12/2023 tarihine kadar uzatmaya yetkilidir.” fıkrası eklenmiştir.
Esnaf Ahilik Sandığı uygulamasının yürürlük tarihinin ertelenmesi
7256 sayılı Kanunun 9 uncu maddesiyle, 4447 sayılı Kanunun geçici 22 nci maddesinin birinci fıkrasında yapılan değişiklik ile Esnaf Ahilik Sandığı uygulamasının yürürlük tarihi 31/12/2023’e ertelenmiştir.
Kısa çalışma ödeneği süresinin uzatılmasına ilişkin Cumhurbaşkanı'na yetki verilmesi
7256 sayılı Kanunun 10 uncu maddesiyle, 4447 sayılı Kanunun geçici 23 üncü maddesinin üçüncü fıkrasında yapılan değişiklik ile kısa çalışma ödeneği süresinin 30/6/2021 tarihine kadar uzatılmasına yönelik Cumhurbaşkanına yetki verilmiştir. Geçmiş dönemlerde de bu konuda birkaç defa süre uzatımları yapılmıştı. Kısa çalışma uygulamasının süresinin uzatılması, Kovid-19 salgınının etkilerinin hala belirgin şekilde hissedilmeye devam ettiği işgücü piyasası açısından son derece yararlı olmuştur. Söz konusu düzenleme ile kısa çalışma uygulaması, 30.06.2021 tarihine kadar Cumhurbaşkanı kararıyla uzatılabilecektir.
Normalleşme desteğinden yararlanma süresinin uzatılması
7256 sayılı Kanunun 11 inci maddesiyle, 4447 sayılı Kanunun geçici 26 ncı maddesinin dokuzuncu fıkrasında yapılan değişiklik ile 1/7/2020 tarihinden önce kısa çalışma başvurusunda bulunmuş olan özel sektör işyerlerinde, kısa çalışmanın sona ermesi ve haftalık normal çalışma sürelerine dönülmesi durumunda İşsizlik Sigortası Kanununun geçici 26 ncı madde uyarınca sağlanan normalleşme desteğinin uygulama süresinin 30/6/2021 tarihine kadar uzatılabilmesine ilişkin Cumhurbaşkanına yetki verilmiştir.
İş veya hizmet sözleşmesi 01/01/2019-17/4/2020 döneminde sona erenlerin aynı işverenler tarafından fiilen çalıştırılmaları halinde destek uygulaması
7256 sayılı Kanunun 12 nci maddesiyle, 4447 sayılı Kanuna eklenen geçici 27 nci madde ile işsiz halde bulunan kişilerin yeniden istihdamı ile Sosyal Güvenlik Kurumuna bildirilmeksizin çalışan kişilerin de istihdam edilebilmesi için; iş veya hizmet sözleşmesi 01/01/2019-17/4/2020 döneminde sona erenler ile Sosyal Güvenlik Kurumuna bildirilmeksizin çalışanların en son çalıştıkları işyerlerine başvurmaları ve bu işverenler tarafından fiilen çalıştırılmaları halinde;
- Bu sigortalılar için işverenlere her ay bu işverenlerin Sosyal Güvenlik Kurumuna ödeyecekleri tüm primlerden mahsup edilmek suretiyle günlük 44,15 destek verilmesi,
- Başvuruda bulananlardan işveren tarafından işe alınıp ücretsiz izne ayrılanlar için ise günlük 39,24 TL nakdi ücret desteği verilmesi,
- Ayrıca bu kapsamda olup başvurusunun kabul edilmediğini bildirenler için de maddede sayılan şartlar dahilinde hane başına günlük 34,34 TL destek verilmesi,
düzenlenmiştir. Bu düzenlemeler kapsamında yapılan ödemelerden damga vergisi hariç herhangi bir kesinti yapılamayacaktır.
2019/Ocak-2020/Nisan döneminde en az sigortalı bildirimi yapılan aydaki/dönemdeki sigortalı sayısına ilave olarak istihdam edilecek her bir sigortalı için destek uygulaması
7256 sayılı Kanunun 13 üncü maddesiyle, 4447 sayılı Kanuna eklenen geçici 28 nci madde ile işverenler tarafından 2019/Ocak-2020/Nisan döneminde en az sigortalı bildirimi yapılan aydaki/dönemdeki sigortalı sayısına ilave olarak istihdam edilecek her bir sigortalı için her ay bu işverenlerin Sosyal Güvenlik Kurumuna ödeyecekleri tüm primlerden mahsup edilmek suretiyle destek sağlanması düzenlenmektedir. Bu destek kapsamında, işe alındığı tarihten itibaren fiilen çalıştırılacak sigortalılar için günlük 44,15 TL; ilave olarak işe alınacaklardan işveren tarafından ücretsiz izne ayrılacak olanlara ise günlük 39,24 TL nakdi ücret desteği verilmesi düzenlenmektedir.