Vergi, Maliye, Ekonomi, Sosyal Güvenlik, Ticaret Hukuku Hakkındaki Herşey

Makaleler

Bülent TAŞNazmi KARYAĞDI
Bülent TAŞ/ Nazmi KARYAĞDI
1968OKUNMA

5 Soruda Elektronik Defter

Her şey muhasebenin bilgisayar ortamında tutulmasıyla başladı.

Geçmişte; kağıt ortamında gelen faturalar, dekontlar, gider pusulaları, serbest meslek makbuzları kısaca vergi mevzuatı uyarınca ispat edici tüm belgeler muhasebe ofislerine gelmekte ve muhasebeciler de elle tutulan defterlere bu belgeleri muhasebe disiplini ve kuralları içinde kaydetmekteydiler.

Öte yandan yasal defterlerin ticaret hukuku ve vergi hukuku açısından bir hüküm ifade edebilmesi için kullanımdan önceki yılın son ayında Noterden tasdik ettirilmesi gerekmekteydi.

Abaküsle başlayıp, “kollu FACIT” mekanik hesap makinesiyle gelişen daha sonra elektronik hesap makinesi ile teknolojiyle tanışan muhasebecilik, bilgisayarla yeni bir aşamaya gelmişti.

Muhasebe, halk arasında paket program olarak tanımlanan seri üretim yazılımlarla tutulmaya başlayınca işin çehresi değişmeye başlamıştı. 1980’lerin sonu 1990’lar muhasebe yazılımlarının yaygınlaştığı yıllar oldu.

Artık cari hesapları takip etmek, mali tabloları oluşturmak çok kısa sürede mümkün hale gelmişti. Muhasebeciler kayıtlarını bilgisayarda tutmaktalar ancak daha sonra yine noterde tasdik edilmiş olan sürekli kağıt formundaki yasal defterlerine kayıtları basmaktaydılar.

2014 yılı muhasebecilik sektöründe yeni bir kilometre taşı oldu.

Elektronik defter bazı vergi mükellefleri için zorunlu hale geldi. Bazı şartları sağlayan vergi mükelleflerine de imkan sağlandı. Gelir İdaresi Başkanlığı’nın bu düzenlemesi muhasebecilik mesleğinin şekillenmesinde yeni ve büyük bir adım demekti.

İşte bu ay ki yazımızda 5 soruda elektronik defter (e-defter) konusunda merak edilenleri açıklamaya çalışacağız.

E-defter: Şekil hükümlerinden bağımsız olarak Vergi Usul Kanununa ve/veyaTürk Ticaret Kanununa göre tutulması zorunlu olan defterlerde yer alması gereken bilgileri kapsayan elektronik kayıtlar bütünüdür.

1. E-deftere ilişkin yasal düzenlemeler nerede yer almaktadır?

6102 sayılı (yeni) Türk Ticaret Kanunu’nun 64. maddesinde yevmiye defteri, defteri kebir (büyük defter), envanter defteri, karar ve işletme defterlerinin elektronik ortamda veya dosyalama suretiyle tutulabileceği belirtilmiştir.

Vergi Usul Kanunu’nu mükerrer 242. maddesine göre Maliye Bakanlığı, elektronik defter, kayıt ve belgelerin oluşturulması, kaydedilmesi, iletilmesi, muhafazası ve ibrazı ile defter ve belgelerin elektronik ortamda tutulması ve düzenlenmesi gibi konularda yetkili kılınmıştır. Maliye Bakanlığı (Gelir İdaresi Başkanlığı) yayınlamış olduğu Genel Tebliğler aracılığıyla bu yetkisini kullanmıştır.

2. E-defter vergi mükelleflere ne gibi faydalar sağlar?

  • Kağıt, baskı, noter masrafı ve toner/kartuş masrafının ortadan kalkması,
  • Defterlerin saklanması ve arşivlenmesi için yapılan masraflardan ve işgücünden tasarruf edilmesi.

3. Kimler e-defter tutabilir?

  1. Gerçek kişi mükelleflerin Elektronik İmza Kanunu hükümleri çerçevesinde üretilen nitelikli elektronik sertifika veya 397 sıra numaralı Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği çerçevesinde Mali Mühür temin etmiş olmaları,
  2. Tüzel kişi mükelleflerin 397 sıra numaralı Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği çerçevesinde Mali Mühür temin etmiş olmaları,
  3. Elektronik defter tutulması, kaydedilmesi, onaylanması, saklanması ve ibrazında kullanılacak yazılımın uyumluluk onayı almış bir yazılım olması
    durumunda www.edefter.gov.tr adresinden e-defter başvuru bağlantısına tıklayarak gerekli formları doldurup onaylayarak başvuru yapılabilmektedir.

    Ayrıca 421 sıra no.lu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği ile;
  1. Petrol Piyasası Kanunu kapsamında madeni yağ lisansına sahip olanlar,
  2. Petrol Piyasası Kanunu kapsamında Madeni yağ lisansına sahip olanlardan 2011 takvim yılında mal alan mükelleflerden 31.12.2011 tarihi itibariyle asgari 25 Milyon TL brüt satış hasılatına sahip olanlar,
  3. Özel Tüketim Vergisi (ÖTV) Kanununa ekli (III) sayılı listedeki malları imal veya ithal edenler,
  4. ÖTV Kanununa ekli (III) sayılı listede yer alan kolalı gazozlar, biralar, şaraplar ve diğer alkollü içecekler ile tütün ve tütün mamullerini imal ve ithal edenlerden 2011 takvim yılında mal alan mükelleflerden 31.12.2011 tarihi itibariyle asgari 10 Milyon TL brüt satış hasılatına sahip olanlar,

    e-defter tutmak zorunluluğu kapsamına alınmıştır.

4. Hangi defterler elektronik ortamda tutulacak?

Şimdilik yevmiye defteri ve defteri kebir.

5. E-defterler nerede muhafaza edilecek? Yurt dışında muhafaza etmek mümkün mü?

Elektronik defterler ve beratların elektronik defter izni verilenlerin kendilerine ait bilgi işlem sistemlerinde muhafaza edilmesi zorunludur. Üçüncü kişiler nezdinde ya da yurt dışında muhafaza işlemi herhangi bir hüküm ifade etmemektedir.

Muhafaza yükümlülüğünün Türkiye Cumhuriyeti sınırları içerisinde ve Türkiye Cumhuriyeti kanunlarının geçerli olduğu yerlerde yerine getirilmesi zorunludur.

(ICT Media dergisinin Ağustos 2014 sayısında yayınlanmıştır.

Yorumlarınızı Bize Yazınız

Soru Sor