Vergi, Maliye, Ekonomi, Sosyal Güvenlik, Ticaret Hukuku Hakkındaki Herşey

Vergi

İmdat TÜRKAY
İmdat TÜRKAY
8997OKUNMA

2016-2020 Döneminde Beyan Edilmemiş Kira/Ücret/Değer Artış Kazancı Gibi Gelirlerde Matrah Artırımı

Bilindiği üzere, 7326 sayılı Yapılandırma Kanunu’nun 5’inci maddesi ile gelir ve kurumlar vergisi mükelleflerine getirilen matrah ve vergi artırımı imkanına ilişkin başvuruların 31.08.2021 tarihine kadar yapılması gerekmektedir. Gelir/kurumlar vergisi için matrah artırımı, katma değer vergisi ve gelir ve kurum stopaj vergisi için vergi artırımı düzenlemesi getirilmiştir.

Gerçekten de yapılandırma kanunları ile getirilen matrah ve vergi artırımı imkanı denildiği zaman ilk akla gelen beyan edilen bir beyanname ve tahakkuk eden bir vergi üzerinden matrah ve vergi artırımı yapılması anlaşılmaktadır. Oysa Gelir Vergisi Kanununda yer alan yedi gelir unsuruna ilişkin olarak elde edilen bir gelirin hiç vergi dairesine bildirilmemesi, hiç beyanname verilmemesi gibi durumlar da matrah artırımının kapsamında bulunmaktadır.

Aslında bu yapılanma kanunları ile bir şekilde bu gelir sahipleri hem bu gelirlerini bildirmek suretiyle beyan dışı kalmış kazanç ve iratlarını vergi idaresine bildirmekte hem de mükellefiyet kayıtları açılmış olmaktadır. Tüm bu işlemler ise çok kolay bir bildirimle yapılmakta ve herhangi bir ceza ile muhatap olmaksızın tahakkuk eden vergi peşin veya taksitle ödenebilmektedir.

2016-2020 dönemlerinin tamamında veya istenilen herhangi bir takvim yılında Kanunda yer alan oran ve asgari tutarlarda 31 Ağustos 2021 tarihine kadar gelir ve kurumlar vergileri için matrah artırımı ile katma değer vergisi ve gelir/kurumlar stopaj vergisi için vergi artırımı yapılması mümkün bulunmaktadır.

Matrah ve vergi artırımı yapılan vergi türleri için artırım dönemleri hiçbir şekilde vergi incelemesine tabi tutulmayacak ve cezalı tarhiyat yapılmayacaktır. Kayıtdışılıkla mücadele ve gayri resmi kazançların resmileştirilmesi açısından hiç beyan edilmemiş olan kira, ücret, menkul sermaye iradı, değer artışı gibi kazanç ve iratların matrah artırımı yoluyla kayıt altına alınarak vergilendirilmesi kayıt dışı gelirleri vergileme açısından çok önemli bir süreç olmaktadır.

Gelir vergisi matrah artırımına ilişkin bilgiler aşağıdaki tabloda yer almaktadır. (https://www.gib.gov.tr/7326-Matrah ve Vergi Artırımı Rehberi)

2016-2020 Döneminde Beyan Edilmemiş Kira/Ücret/Değer Artış Kazancı Gibi Gelirlerde Matrah Artırımı

Matrah ve vergi artırımına ilişkin hesaplanan vergi tutarlarını peşin veya ilk taksiti 30 Eylül 2021 tarihine kadar, kalan taksitler de takip eden ikişer aylık dönemler halinde katsayı (1,09) uygulanarak 6 eşit taksitte ödeyebileceklerdir. Matrah veya vergi artırımı sonucunda tahakkuk eden vergilerin tamamının 30 Eylül 2021 tarihine kadar peşin olarak ödenmesi hâlinde, bu vergilerden %10 indirim yapılacak ve katsayı uygulanmayacaktır.

Buna göre son beş yılda (2016-2020 yılları arasında):

Kira gelirlerinde; Gelir Vergisi Kanunu’nun 70’inci maddesinde yazılı mal ve hakların kiraya verilmesi karşılığında kira geliri elde edip, beyan etmesi gerektiği halde beyanname vermemiş olan veya eksik beyanda bulunmuş olan,

Ücret gelirlerinde; tevkifata tabi olmayan ücret geliri elde eden veya tek ve/veya birden fazla işverenden tevkifata tabi ücret geliri elde edip, beyan etmesi gerektiği halde beyanname vermemiş olan veya eksik beyanda bulunmuş olan,

Menkul sermaye iradında; ticari, zirai veya mesleki faaliyeti dışında nakdi sermaye veya para ile temsil edilen değerlerden müteşekkil sermaye dolayısıyla elde edilen kâr payı, faiz, kira ve benzeri iratlar elde edip, beyan etmesi gerektiği halde beyanname vermemiş olan veya eksik beyanda bulunmuş olan,

Değer artış kazançlarında; Gelir Vergisi Kanunu’nun mükerrer 80’inci maddesinde sayılan mal ve hakların elden çıkarılmasından doğan kazançlarını (5 yıl içinde gayrimenkul alıp sattığı için değer artış kazancı elde edenler vb.) beyan etmesi gerektiği halde beyan etmeyen veya eksik beyan eden,

Arızi kazançlarda; Gelir Vergisi Kanunu’nun 82’nci maddesinde sayılan vergiye tabi arızi kazançlarını beyan etmesi gerektiği halde beyan etmeyen veya eksik beyan eden,

mükelleflerin beyan etmedikleri veya eksik beyan ettikleri gelirleri için herhangi bir ceza ile muhatap olmaksızın, matrah artırımında bulunarak tahakkuk eden vergiyi peşin veya altı taksitte ödemeleri mümkün bulunmaktadır.

Matrah ve vergi artırımı sonucunda tahakkuk eden vergilerin tamamının ilk taksit ödeme süresi içerisinde peşin olarak ödenmesi durumunda artırılan vergilerden %10 indirim yapılması, yapılandırılan borçların anlaşmalı bankaların banka kartı ve kredi kartı ile ödenmesi gibi çok önemli imkân ve kolaylıklar da bulunmaktadır.

Bu imkânlardan faydalanmak isteyen mükelleflerin, 31 Ağustos 2021 tarihine kadar Genel Tebliğ ekinde yer alan “Gelir Vergisi Mükelleflerinde Matrah Artırım Bildirimi (Madde 5/1-a,b)” ile başvuru yapmak suretiyle matrah artırımından faydalanabilirler. Yedi gelir unsurundan birini elde etmesine rağmen hiç mükellefiyeti bulunmayanların MERNİS’te kayıtlı ikametgâh adresine göre yetki bölgesinde bulunduğu vergi dairesine başvura yaparak matrah artırımında bulunması mümkündür.

Sonuç olarak geçmiş beş yıllık dönemde bir şekilde kazanç ve iratlarını beyan etmeyen gelir sahiplerinin bu büyük imkan ve kolaylık kapsamında matrah artırımında bulunmak suretiyle beyan dışı kalmış gelirlerini vergi idaresinin bilgisine dahil etmeleri ve cezasız olarak vergilerini ödemeleri büyük bir avantajdır. Aksi takdirde beyan dışı kalan gelirlerin tespiti halinde gelir sahipleri cezalı vergi/ceza tarhiyatı ile karşı karşıya kalabileceklerdir.

Yorumlarınızı Bize Yazınız

Soru Sor