Ar-Ge Teşviklerinde Son Durum
Geride bıraktığımız yaz ayları yatırım ortamının iyileştirilmesi, vergi mükellefleri ile kamu idarelerinin aralarındaki mali uyuşmazlıkların çözümlenmesi, yatırımların proje bazında desteklenmesi, Türkiye Varlık Fonu Yönetimi A.Ş.’nin kurulması vb. gibi konularda oldukça önemli yasal değişikliklerin gerçekleştiği bir dönem oldu.
Hükümet ve Türkiye Büyük Millet Meclisi yoğun bir mesai sonunda büyümeyi, kalkınmayı sağlayıcı, refahı geliştirici yönde düzenlemelere imza attı.
Bakanlar Kurulu, Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı, Maliye Bakanlığı bu alanda ikincil mevzuatların bir kısmını yayımladılar bir kısmı da yayımlanmak üzere.
Elbette şimdi bu yasal düzenlemelerin etkin bir şekilde uygulanması gündemde.
Biz de bu yazımızda Ar-Ge mevzuatında 2016 yılı içinde meydana gelen değişiklikleri genel olarak siz VERGİALGI okuyucularıyla paylaşmak istedik.
Neler değişti?
Ülkemizde Ar-Ge faaliyetlerinin desteklenmesinde en temel yasa 12.3.2008 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanan 5746 sayılı Araştırma ve Geliştirme Faaliyetlerinin Desteklenmesi Hakkında Kanun. Bir diğer yasa ise 4691 sayılı Teknoloji Geliştirme Bölgeleri Kanunu.
1 Mart 2016’da yürürlüğe girer 6676 sayılı Kanun’la hem Araştırma ve Geliştirme Faaliyetlerinin Desteklenmesi Hakkında Kanunda hem de Teknoloji Geliştirme Bölgeleri Kanununda değişiklikler sözkonusu oldu.
Bu çerçevede “Tasarım” faaliyetleri de 5746 sayılı Kanuna kapsamına alındı ve kanunun ismi Araştırma, Geliştirme ve Tasarım Faaliyetlerinin Desteklenmesi Hakkında Kanun olarak değiştirildi.
Kanun’da yer alan 50 tam zaman eşdeğer Ar-Ge personeli sayısını 15’e indirmek konusunda Bakanlar Kuruluna yetki tanındı ve Bakanlar Kurulu bu yetkiyi 2016/9093 sayılı Kararla kullanarak sayıyı 15’e indirdi.
Tasarım personeli de artık kapsama alındı ve doktora, yüksek lisans ve lisans mezunları için gelir vergisi stopajında farklı oranlarda istisna getirildi.
Ar-Ge, yenilik ve tasarım projeleri ile ilgili araştırmalarda kullanılmak üzere ithal edilen eşya, gümrük vergisi ve her türlü fondan, bu kapsamda düzenlenen kâğıtlar ve yapılan işlemler damga vergisi ve harçtan müstesna tutuldu.
Tasarım faaliyetleri de teşvik kapsamına girdiğinden bu faaliyetlerden elde edilen kazançlar ve tasarım personelinin ücretleri istisna kapmasına alındı. Öte yandan bölge dışı ilgili faaliyetlere ilişkin ücretlerin gelir vergisi stopajı kapsamında değerlendirilmesine yönelik Bakanlar Kurulu’na yetki verildi.
Ar-Ge firmalarının finansal kaynak ihtiyaçlarını karşılamak üzere bu firmalara girişim sermayesi sağlayan yatırımcılar vergi indirimi desteğinden faydalanabilme imkanı getirildi.
Öte yandan siparişe dayalı olarak yürütülen Ar-Ge veya tasarım faaliyetleri destek kapsamına alındı.
Teknoloji Geliştirme Bölgelerine “ihtisas teknoloji geliştirme bölgeleri” de eklendi ve bu bölgelerdeki uygulama projelerinin onaylanması, ruhsat ve izinlerin verilmesi görevi organize sanayi bölgesi yönetimine verildi.
Daha çok Ar-Ge, daha çok vergi teşviği
Ar-Ge veya tasarım merkezlerinde
- Ar-Ge veya tasarım harcamasının toplam ciro içindeki payı,
- Tescil edilen ulusal veya uluslararası patent sayısı
- Uluslararası destekli proje sayısı
- Lisansüstü dereceli araştırmacı sayısının toplam Ar-Ge personeli sayısına oranı
- Toplam araştırmacı sayısının toplam Ar-Ge personelleri sayısına oranı
- Ar-Ge sonucu ortaya çıkan yeni ürünlerden elde edilen cironun toplam ciroya oranı
göstergelerinden herhangi birinde bir önceki yıla göre en az %25 artış sağlanması durumunda o yıl yapılan Ar-Ge ve yenilik veya tasarım harcamalarının bir önceki yıla göre artış tutarının %50’si şirketlerde kurum kazancının tespitinde, gerçek kişi gelir vergisi mükelleflerinde ticari kazancın tespitinde indirim konusu yapılabilecek. (1.8.2016 tarihli ve 2016/9092 sayılı BKK ile)
Birden fazla kanunda düzenleme yerine tek kanunda düzenleme
Yatırım Ortamının İyileştirilmesi Amacıyla Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun ile Ar-Ge’ye yönelik vergisel teşvikleri Ar-Ge indirimine ilişkin hükümler ana düzenleme olan 5746 sayılı Kanuna taşındı.
Gelir Vergisi Kanunun 89/9 maddesinde yer alan ve gelir vergisi mükelleflerine sağlanan Ar-Ge İndirimi 5746 sayılı Araştırma ve Geliştirme Faaliyetlerinin Desteklenmesi Hakkında Kanuna aktarıldı.
Keza Kurumlar vergisi mükelleflerine sağlanan Ar-Ge indirimi de KVK Md.10/1-a’da 5746 sayılı Araştırma ve Geliştirme Faaliyetlerinin Desteklenmesi Hakkında Kanuna taşındı.
Böylece birden fazla Kanunda yer alan düzenlemelerin tek bir Kanunda yer alıyor olması sağlanmış oldu.
Özet olarak;
Katma değeri yüksek ürünler üreterek küresel rekabette ülkemizin yer almasında Ar-Ge faaliyetleri büyük önem arzediyor. Ülke olarak beklentimiz, önümüzdeki dönemlerde bu değişikliklerin uygulamaya geçmesi ve başarılı sonuçların alınmasıdır.