Vergi istatistikleri ve vatandaşın bilme hakkı
Son üç yılda yayınlanan Orta Vadeli Programlarda (OVP) vergi istatistikleri ile ilgili olarak aşağıdaki politika tedbirine yer verilmektedir.
2024 Yılı OVP: Vergi istatistikleri ve bu alandaki raporların daha kapsamlı bir şekilde yayımlanması sağlanacaktır.
2023 Yılı OVP: Kamu maliyesine yönelik uygulama sonuçlarının şeffaf ve ayrıntılı bir şekilde paylaşılması çalışmaları genişletilerek vergi istatistikleri düzenli olarak kamuoyuyla paylaşılacaktır.
2022 Yılı OVP: Kamu maliyesine yönelik uygulama sonuçlarının şeffaf ve ayrıntılı bir şekilde paylaşılmasına yönelik çalışmalar kapsamında daha detaylı ve açıklayıcı vergi istatistikleri düzenli olarak kamuoyuyla paylaşılacaktır. (2022)
2022 ve 2023 yıllarında bu konuda hiç ilerleme sağlanamadığı için olsa gerek aynı politika tedbirine 2024 yılı OVP de de yer verilmiştir.
Bu aslında o kadar da gerçekleştirilmesi güç bir politika tedbiri değil. Bu politika tedbiri olmayı hak etmeyecek ölçüde basit ve OVP de hiç gündeme gelmemesi gereken bir konu.
Gerçekleştirilmesinde neden zorluk çekiliyor bilmiyorum ama biz bir adım atalım. Hangi vergi istatistiklerinin yayınlanabileceği konusunu sıralayalım. Bunların bazılarının eskiden zaten yayınlandığını da hatırlatalım.
- Gelir Vergisi Beyanname Özetleri
- Kurumlar Vergisi Beyanname Özetleri
- Katma Değer Vergisi Beyanname Özetleri
- Gelir ve Kurumlar Vergisi Muhtasar Beyanname Özetleri
- NACE Kodlarına Göre Gelir ve Kurumlar Vergisi Matrah ve Tahakkuk Bilgileri
- Gelir İdaresi personel sayılarının tahakkuk, tahsilat, denetim, mükellef hizmetleri ve diğer olarak dağılımı
- Beyan edilen verginin vergi türleri itibariyle vadesinde ödenme oranı ve tutarları
- Stopaj yoluyla ödenen vergilerin toplam vergi gelirlerine oranı ve tutarları
- Yılsonu vergi alacağı stokunun o yıl yapılan vergi tahsilatına oranı ve tutarları
- Tahsil edilebilir nitelikteki alacağın toplam yılsonu vergi alacağı stokuna oranı ve tutarları
- KİT’lerden ve diğer kamu işletmeleri ve belediyelerden olan vergi alacağının toplam yılsonu vergi alacağı içindeki payı ve tutarları
- Vergi türleri bakımından (Gelir Vergisi, Kurumlar Vergisi, Katma Değer Vergisi ve Gelir ve Kurumlar Vergisi Stopaj) yılsonu tahsil edilememiş vergi alacağı stokun ve o yıl tahsili gerçekleşen tahsilat tutarı
- Tahsili geciken vergi alacakları ile ilgili olarak tahakkuk eden bugün ödense hesaplanacak gecikme faizi ve gecikme zammı tutarları
- Yıllar itibariyle Devletin vergi alacağı stok tutarları ve değişim oranları
- Yıllar itibariyle ikmalen, resen ve idarece yapılan tarhiyat ve kesilen ceza tutarları, bunlardan uzlaşılan tutarlar ile yargıya intikal eden tutarlar ve yargının lehe veya aleyhe vermiş olduğu kararlara ilişkin tutarlar
- Vergi afları ve yapılandırmaların ayrıntılı sonuçları
Söz konusu istatistiki bilgiler ülkenin vergi gelirleri bakımından performansını gösterdiği gibi özellikle Gelir İdaresinin performansı ve diğer ülke gelir idareleri ile karşılaştırılabilmesi bakımından önemli bilgilerdir.
Ayrıca bunlar Gelir İdaresinin uhdesinde olan ve kolaylıkla çıkarılabilecek bilgilerdir. Bu bilgiler kamuya aittir.
Kamunun kimden ne kadar, hangi oranda vergi toplandığı, ne kadar verginin ödenmediği, İdarenin tahsilat ve denetimde ne derece etkin olduğu gibi bilgileri bilmesi en temel hakkıdır. Bu hak sınırlanamaz.
Biz bir adım attık. Gerisini Hazine ve Maliye Bakanlığı getirsin.