Konutların turizm amaçlı kiralanması
Konutların gerçek ve tüzel kişilere, turizm amaçlı kiralanmasına ilişkin usul ve esaslar 7464 sayılı “Konutların Turizm Amaçlı Kiralanmasına ve Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun” ve T.C. Kültür ve Turizm Bakanlığı tarafından 28.12.2023 tarihinde yayımlanan “Konutların Turizm Amaçlı Kiralanması Faaliyetlerinin Düzenlenmesine İlişkin Yönetmelik” ile belirlenmiştir.
Bu doğrultuda kiralanan konutun kullanıcı tarafından eğitim, sağlık, spor gibi hangi amaçla kullanılacağına bakılmaksızın, konutların 100 gün ve daha kısa süreli kiralanabilmesi için turizm amaçlı kiralama izin belgesi alınması mecburidir. Turizm amaçlı kiralama izin belgesi, kiraya verenin konutunu gerçek veya tüzel kişilere en fazla 100 gün süreyle kiralanmasına izin verilmesi amacıyla Kültür ve Turizm Bakanlığı veya konutun bulunduğu ilin İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü tarafından tanzim edilen belgedir.
İzin Belgesine Başvurulması Sırasında Dikkat Edilecek Hususlar
- İzin belgesine müteallik tüm başvurular e-Devlet üzerinden yapılacak olup, e-Devlet üzerinden yapılmayan fiziki başvurular değerlendirilmeye alınmadan başvuru sahibine iade edilecektir.
- 7464 sayılı Kanun 1.1.2024 tarihi itibariyle yürürlüğe girecektir. Bu doğrultuda yeni düzenlemeler 1.1.2024 tarihinden itibaren bu kapsamda yapılacak yeni kiralama işlemlerine uygulanacaktır. Daha anlaşılır ifade edersek ilgili Kanun’un geçici birinci maddesine göre 1.1.2024 tarihi itibariyle turizm amaçlı kiralama faaliyeti yapan gerçek veya tüzel kişilerin bir ay içinde (1.2.2024) başvuru yapması mecburidir. İzin belgesi düzenlenme işlemleri, başvuru tarihinden itibaren üç ay içinde sonuçlandırılır. Ancak 1.1.2024 tarihinden sonra turizm amaçlı kiralama faaliyetine başlamak isteyen gerçek veya tüzel kişiler, izin belgelerini kiralama faaliyetine başlamadan önce almak zorundadır. Söz konusu başvurular otuz gün içinde sonuçlandırılır.
- İzin belgesi başvurularında, turizm amaçlı kiralama faaliyeti yürütülmesinin uygun görüldüğüne ilişkin izin belgesine konu bağımsız bölümün bulunduğu binanın tüm kat malikleri tarafından oy birliği ile alınan kararın ibrazı zorunludur. Diğer bir deyişle, apartmandaki bağımsız herhangi bir konuta izin belgesi alınabilmesi için ön koşul diğer tüm kat maliklerinin onay vermesidir.
- Birden fazla bağımsız bölümün bulunduğu binalardan teşekkül eden konut sitelerinde kat maliklerinin onayı, yalnızca turizm amaçlı kiralama yapılan konutun bulunduğu bina (apartman) için uygulanır. İzin belgesi örneği site yönetimine iletilir.
- Eğer tek bir apartmanda (binada) üçten fazla bağımsız konut yer alıyorsa, bu konutların en fazla yüzde 25’i için aynı kişiye izin belgesi verilebilir. Lakin izin belgesi alınacak konut sayısının 5’i geçmesi halinde; iş yeri açma ve çalışma ruhsatının yanında başvuruya konu binanın tüm kat maliklerinin (birden fazla bağımsız bölüm içeren binalardan oluşan konut sitelerinden olması halinde de) oy birliği ile alınan kararın ibrazı gereklidir.
İzinsiz Kiralama Faaliyetinin Tespiti Halinde Uygulanacak İdari Yaptırımlar
- İzin belgesi bulunmaksızın turizm amaçlı kiralanan konutları kiraya verenlere, kiralama yapılan her bir konut için 100 bin TL idari para cezası uygulanır ve izin belgesi alarak faaliyette bulunabilmesi için 15 süre verilir.
- Verilen 15 günlük süre sonunda izin belgesi alınmaksızın turizm amaçlı kiralama faaliyetine devam edenlere 500 bin TL idari para cezası uygulanır ve izin belgesi alarak faaliyette bulunabilmesi için bir kez daha 15 gün süre verilir.
- İzin belgesi sahibinden kiraladığı turizm amaçlı konutu kendi nam ve hesabına üçüncü kişilere kiraya verenler hakkında her bir sözleşme için 100 bin TL idari para cezası uygulanır.
- Kendi adına mesken olarak kullanmak amacıyla kiraladığı konutu kendi nam ve hesabına turizm amaçlı kiraya verenler hakkında, her bir sözleşme için 100 bin TL idari para cezası uygulanır.
- İzin belgesi olmayan konutların turizm amaçlı kiralanmasına aracılık edenler hakkında, her bir sözleşme için 100 bin TL idari para cezası uygulanır.
- Bu fıkra kapsamına giren faaliyetlerin elektronik ticaretine ve tanıtımına imkân sağlayan ve Bakanlık tarafından yapılan uyarıya rağmen yirmi dört saat içinde içeriği çıkarmayan, 23/10/2014 tarihli ve 6563 sayılı Elektronik Ticaretin Düzenlenmesi Hakkında Kanunda tanımlanan aracı hizmet sağlayıcıları hakkında, her bir konut için 100 bin TL idari para cezası uygulanır. İhlalin gerçekleştiği yayın, kısım, bölüm ile ilgili olarak içeriğin çıkarılmasına ve/veya erişimin engellenmesine karar verilir ve bu karar uygulanmak üzere Erişim Sağlayıcıları Birliğine gönderilir. Ayrıca, bu karara uyulmaması halinde aracı hizmet sağlayıcılar hakkında her bir konut için yüz bin Türk lirası idari para cezası uygulanır. İçeriğin çıkarılması ve/veya erişimin engellenmesi kararına karşı sulh ceza hâkimliğine başvurulabilir. Sulh ceza hâkimliğince verilen karara karşı 4/12/2004 tarihli ve 5271 sayılı Ceza Muhakemesi Kanunu hükümlerine göre itiraz edilebilir.
- (a) ve (b) bentleri hükümlerinin uygulanmasına rağmen, izin belgesi bulunmaksızın turizm amaçlı kiralama faaliyetlerine devam edenler hakkında, 1 milyon TL idari para cezası uygulanır.
- Her defasında yüz günden fazla süreli kira sözleşmesi yapmasına rağmen, ilk sözleşme tarihinden itibaren bir yıl içerisinde aynı konutu dört defadan fazla kiraya verenler hakkında, 1 milyon TL idari para cezası uygulanır.
Özellik Arz Eden Diğer Hususlar
İzin belgesi sahibi, gerçek kişi ise ölüm tarihinden itibaren üç ay içerisinde mirasçılar tarafından başvuruda bulunulmaması veya tüzel kişi ise tüzel kişiliğinin sona ermesi durumunda izin belgesi geçersiz hale gelir. Ancak kullanıcıların hakları sözleşme süresi sonuna kadar devam eder.
İzin belgesi sahibinden kiralanan konutun kullanıcılar tarafından kendi nam ve hesabına üçüncü kişilere kiralanması veya kendi adına mesken olarak kullanılmak amacıyla kiralanan konutun kiracısı tarafından kendi nam ve hesabına turizm amaçlı olarak üçüncü kişilere kiralanması yasaktır. Ancak kullanıcı tüzel kişilerin turizm amaçlı kiraladıkları konutu, kendi personeline kullandırması bu fıkra kapsamı dışındadır.
Düzenlenen izin belgelerinin birer örneği Bakanlığa, ilgili mahalli idareye, konutun bulunduğu bölgeden sorumlu kolluk güçlerine ve konutun bulunduğu yer vergi dairesi müdürlüğüne gönderilir. İzin belgesinin iptali veya başvurunun reddi durumlarında da aynı kurum ve kuruluşlara bilgi verilir.
(1) 7464 sayılı Konutların Turizm Amaçlı Kiralanmasına ve Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun
(2) Konutların Turizm Amaçlı Kiralanması Faaliyetlerinin Düzenlenmesine İlişkin Yönetmelik
(3) T.C. Kültür ve Turizm Bakanlığı Turizm Amaçlı Kiralama İzin Belgesi Başvuru Kılavuzu